Thái Bình đã thay đổi thế nào, thay đổi ra sao và có thể hứa hẹn những gì trong tương lai khi đang nỗ lực tận dụng tối đa tiềm năng để phát triển? Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Đông Hải, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ Thái Bình vào dịp tròn 2 năm ông đảm nhiệm trọng trách người đứng đầu Đảng bộ tỉnh về những vấn đề trên.

Thực trạng này đã đặt ra những sức ép nào với tập thể Lãnh đạo tỉnh, thưa ông?

Trước thực trạng đó, với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, Đại hội lần thứ XX Đảng bộ tỉnh Thái Bình đã đặt mục tiêu cho nhiệm kỳ 2020-2025 là phấn đấu nhanh chóng đưa Thái Bình trở thành tỉnh phát triển khá, làm nền móng cho mục tiêu phấn đấu theo kịp nhóm dẫn đầu khu vực sông Hồng vào năm 2030.

Nhiều mục tiêu, nhiệm vụ mang tính chiến lược, có tầm nhìn dài hạn, theo kịp với xu hướng và khát vọng phát triển, phù hợp với đặc thù và tiềm năng của tỉnh đã được Đại hội quyết định, ví dụ như tập trung đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế và các ngành sản xuất gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển các ngành, sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, giá trị gia tăng lớn; cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao hiệu quả và giá trị gia tăng, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hàng hóa, tập trung theo chuỗi giá trị, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp của địa phương; cơ cấu lại các ngành công nghiệp, khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp chế biến, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp phục vụ nông nghiệp, điện khí và điện gió.

Trước thực trạng đó, tỉnh đã xác định phải tập trung đẩy mạnh thu hút nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông kết nối, trong đó, đẩy nhanh tiến độ xây dựng tuyến đường bộ ven biển đoạn qua tỉnh Thái Bình.

Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường liên huyện quan trọng như Đường 223 đi huyện Hưng Hà, Đường 221A đi huyện Tiền Hải và Cồn Vành; tập trung nguồn lực xây dựng mới các tuyến đường kết nối quan trọng như Đường tỉnh 217 kết nối đến đường ven biển, tuyến đường vành đai phía Nam thành phố Thái Bình, tuyến cao tốc từ thành phố Thái Bình đi Cồn Vành; huy động nguồn lực xây dựng tuyến cao tốc từ thành phố Thái Bình đi Hải Phòng...

Đồng thời, tỉnh đã tham mưu với Chính phủ và các bộ ngành trung ương, tranh thủ các nguồn vốn để đầu tư tuyến Quốc lộ 37 mới kết nối đi Hải Phòng, tuyến Quốc lộ 37B đi các xã phía Nam huyện Kiến Xương, các tuyến đường kết nối Thái Bình với Nam Định, tuyến cao tốc Ninh Bình đi Hải Phòng, Quảng Ninh trên địa bàn tỉnh...

Riêng đối với Khu kinh tế Thái Bình, vì thực tế mới chỉ được bắt đầu triển khai xây dựng trên thực địa từ hơn một năm nay nên hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông và các hệ thống hạ tầng chức năng khác hầu như chưa được hình thành.

Để Khu kinh tế sớm đi vào hoạt động, tỉnh đã và đang thu hút mạnh mẽ nguồn lực để cùng lúc xây dựng hạ tầng các khu chức năng, các khu nhà ở cho chuyên gia và công nhân; xây dựng hạ tầng cấp điện, cấp thoát nước, xử lý nước thải và rác thải công nghiệp... Đồng thời, tỉnh đã tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống giao thông đường trục nội khu, nhất là các tuyến giao thông kết nối giữa các khu chức năng trong Khu kinh tế, các trục giao thông đầu mối trong Khu kết nối đến các khu vực khác trong tỉnh và kết nối đến tuyến đường ven biển.

Ở đây, việc kịp thời quyết định đầu tư, triển khai xây dựng tuyến đường kết nối từ Khu công nghiệp Liên Hà Thái đến Quốc lộ 37 sang Hải Phòng là chìa khóa giải quyết các băn khoăn về hạ tầng của các nhà đầu tư, tạo ra sự thuyết phục để khu công nghiệp này thu hút được các nhà đầu tư lớn trong năm qua.

Có thể nói, việc tập trung triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật và các tuyến đường kết nối quan trọng sẽ giúp Thái Bình khắc phục được khâu yếu nhất hiện nay, góp phần hoàn thiện đồng bộ hạ tầng giao thông, hạ tầng kết nối của tỉnh, góp phần quan trọng đẩy nhanh tiến trình phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh, thúc đẩy làn sóng đầu tư vào Khu kinh tế Thái Bình nói riêng và tỉnh Thái Bình nói chung.

Ông có thể phác thảo về quy mô kinh tế cũng như ưu thế thu hút đầu tư của Thái Bình sau khi Khu kinh tế Thái Bình hoàn thiện cơ bản?

Khu kinh tế Thái Bình đã được thành lập theo Quyết định số 36/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với quy mô 30.583ha, bao gồm 31 xã, thị trấn khu vực ven biển của 2 huyện Thái Thụy và Tiền Hải.

Theo quy hoạch chung xây dựng, khu kinh tế có 5 khu chức năng chính: Trung tâm điện lực (853ha); các khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ, khu công nghiệp và cụm công nghiệp (8.020ha); khu cảng biển và các khu bến (khoảng 500ha); khu du lịch và dịch vụ tập trung (3.110ha); các đô thị; khu dân cư nông thôn và nông nghiệp tập trung.

Hiện nay, khu công nghiệp Liên Hà Thái đang hoàn thiện giai đoạn I diện tích 560ha với nhiều nhà đầu tư thứ cấp; khu công nghiệp Tiền Hải đang tiến hành giải phóng mặt bằng và chỉnh trang.

Về lâu dài, Khu kinh tế đi vào hoạt động cũng sẽ đặt ra nhiều thách thức về đảm bảo an ninh trật tự, đảm bảo không gian sống, giữ gìn truyền thống văn hóa, chuyển đổi nghề nghiệp cho cộng đồng dân cư nơi đây. Tuy nhiên, việc xây dựng và phát triển Khu kinh tế cũng mở ra nhiều cơ hội to lớn trong việc cải thiện điều kiện xã hội, tạo ra nhiều việc làm, nâng cao mức sống và thu nhập cho người dân.

Tỉnh ủy Thái Bình khẳng định sẽ thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sẽ tập trung giải quyết tốt nhất, đầy đủ nhất, đúng quy định của pháp luật các vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích của người dân, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng, đảm bảo để người dân có điều kiện tốt hơn điều kiện cũ; quan tâm đầy đủ các giải pháp ổn định cuộc sống, nâng cao điều kiện sống cho các cộng đồng liên quan; thực hiện kịp thời công tác đào tạo, chuyển đổi nghề, tạo việc làm cho lao động, trong đó sẽ vận động các nhà đầu tư tham gia có trách nhiệm vào vấn đề này, góp phần thực hiện phương châm người dân sẽ được hưởng lợi trực tiếp trong tiến trình xây dựng và phát triển Khu kinh tế.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có đưa ra 1 quan điểm rất đáng chú ý là do Thái Bình đất hẹp vì vậy nên tư duy phát triển cần hướng ra biển, theo ông, Thái Bình nên định hình chiến lược này như thế nào?

Định hướng phát triển của tỉnh được đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh luôn nhấn mạnh đến việc tập trung phát triển kinh tế biển, hướng mạnh ra biển.

Trong hai năm qua, tỉnh luôn trăn trở tìm hướng đi phù hợp để phát triển mạnh mẽ kinh tế biển, tận dụng được lợi thế 54km đường bờ biển của tỉnh và lợi thế do nằm ngay sát các cảng biển lớn của thành phố Hải Phòng.

Trong chuyến thăm và làm việc, Thủ tướng Chính phủ nhắc nhở: “Thái Bình đất hẹp, người đông; người xưa đã chọn nơi đây là nơi lấn biển. Do đó tỉnh cần phối hợp với các bộ, ngành để nghiên cứu, mở rộng không gian phát triển hướng ra biển". Thủ tướng cũng đồng tình và ủng hộ cao kiến nghị của tỉnh về việc xây dựng đề án lấn biển để xây dựng một không gian đô thị, công nghiệp, dịch vụ mới với quy mô lớn, hiện đại, thông minh, sinh thái, không phát thải; có tầm nhìn dài hạn, đột phá, mạnh mẽ mở ra với khu vực và thế giới.

Đây là một tiến trình dài hơi, cần được nghiên cứu cẩn trọng, khoa học và đổi mới, đồng thời phải được bắt tay khởi động thực hiện sớm để kịp đón bắt xu hướng phát triển của thời đại. Chặng đường trước mắt còn dài nhưng chắc chắn là con đường tất yếu, là hướng ra mang tầm chiến lược của Thái Bình, phù hợp với xu thế phát triển của khu vực và cả nước.

Đến nay đã tròn 2 năm từ ngày ông được bầu làm Bí thư Tỉnh uỷ Thái Bình (1/6/2020-1/6/2022), trong chừng ấy thời gian dù chưa phải là dài nhưng cũng không thể gọi là ngắn, xin ông cho biết đôi điều cảm nhận về những việc đã làm được cũng như những gì còn trăn trở?

Trong 2 năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội, bám sát và vận dụng sáng tạo quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng vào tình hình thực tế của địa phương, Đảng bộ và Nhân dân Thái Bình đã đoàn kết nhất trí, xác định rõ các trụ cột kinh tế-xã hội, lựa chọn nhiệm vụ trọng tâm, khâu đột phá; đã tập trung cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ và tổ chức triển khai bằng nhiều kế hoạch và giải pháp quyết liệt, đạt nhiều kết quả bước đầu quan trọng.

Trong suốt 2 năm qua, Thái Bình đã thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch COVID-19; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; lĩnh vực văn hóa xã hội được quan tâm đầy đủ, tổ chức đảng và hệ thống chính trị được kiện toàn.

Kinh tế cơ bản ổn định và có bước tăng trưởng khá; tổng sản phẩm (GRDP) năm 2021 tăng 6,68% (đứng thứ 14/63 tỉnh, thành phố), quý I/2022 tăng 7,84% (đứng thứ 16/63 tỉnh, thành phố), và đặc biệt là 6 tháng đầu năm 2022 Thái Bình đạt mức tăng trưởng là 9,49%, xếp thứ 12/63 tỉnh, thành và thứ 6/11 trong khu vực đồng bằng sông Hồng.

Nhiều mục tiêu, kế hoạch đã được thực hiện có kết quả, nhiều nút thắt, điểm nghẽn đã được tập trung tháo gỡ; nhiều chương trình, kế hoạch phát triển dài hơi đã được hoạch định; môi trường đầu tư của tỉnh được cải thiện rõ rệt, trở thành một điểm đến đầu tư mới hấp dẫn, tạo động lực mới trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, thu hút được một số tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước đầu tư vào tỉnh với tổng giá trị đầu tư FDI năm 2021 đạt trên 700 triệu USD.

Đặc biệt, ngay trong năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội, chỉ trong vòng 10 tháng kể từ khi Khu công nghiệp Liên Hà Thái, khu công nghiệp đầu tiên trong Khu kinh tế được quyết định thành lập, tỉnh đã tập trung vừa hoàn tất thủ tục pháp lý, vừa tổ chức giải phóng mặt bằng và san lấp được hơn 500ha, vừa khẩn trương xây dựng hạ tầng và thu hút đầu tư được hơn 400 triệu USD, trở thành một điểm đến đầu tư mới với nhiều thuận lợi, hấp dẫn và có triển vọng tươi sáng.

Những kết quả đạt được nêu trên, mặc dù mới chỉ là bước đầu nhưng có giá trị rất to lớn, nó vừa khẳng định tính đúng đắn của Nghị quyết Đại hội XX Đảng bộ tỉnh và các chủ trương phát triển của tỉnh, vừa khẳng định sự đoàn kết quyết tâm, vào cuộc mạnh mẽ của Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị trong toàn tỉnh.

Cá nhân tôi rất trân trọng và cảm ơn sự ủng hộ, đồng lòng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh; sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Trung ương; sự đồng hành của các doanh nghiệp, nhà đầu tư và các tổ chức khác. Tôi tin tưởng những thành công bước đầu đó sẽ tạo ra niềm tin và động lực to lớn cho Đảng bộ và nhân dân Thái Bình tiếp tục phấn đấu vươn lên.

Trong chặng đường phát triển tới đây, Thái Bình sẽ còn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Chỉ với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, với niềm tin phát triển không lay chuyển; chỉ với quyết tâm “vượt qua chính mình”, đổi mới cách nghĩ cách làm như Thủ tướng chỉ đạo mới giúp Đảng bộ và nhân dân Thái Bình hình thành động lực to lớn, vượt qua khó khăn, tranh thủ được vận hội, vươn mình sánh vai với các tỉnh bạn. Tôi luôn hy vọng và tin tưởng vào tương lai phát triển tươi sáng của mảnh đất Thái Bình với bề dày truyền thống đáng tự hào và con người đầy bản lĩnh, cần cù, sáng tạo!

Trân trọng cảm ơn ông!