Tết té nước ở Tam Đường (Lai Châu): cầu mong năm mới may mắn, sức khỏe, làm ăn phát đạt
Lễ hội Bun Vốc Nặm gồm 2 phần: Phần lễ và phần hội. Mở đầu phần lễ, nghi lễ cúng thần linh bởi người Lào quan niệm, khi bắt đầu bất cứ một sự kiện quan trọng nào thì việc dâng lên các lễ vật để báo cáo và xin phép thần linh là việc nên làm để cầu mong thần linh phù hộ cho công việc diễn ra thuận lợi.
Kết thúc nghi lễ cúng thần linh, thầy cúng bước lên phát lệnh cho đoàn đi xin nước mưa để cúng tượng Phật trong chùa.
Đoàn lễ đi xin nước mưa của các gia đình đã được bản lựa chọn. Những gia đình này năm vừa qua mùa màng bội thu, làm ăn phát đạt, gia đình ấm no, hạnh phúc. Các gia đình trong bản mang nước mưa đứng 2 bên đường té nước vào đoàn rước với mong muốn được góp nước dâng lên cúng tượng Phật và cầu mong năm mới may mắn, sức khỏe, làm ăn phát đạt.
Quang cảnh té nước tại lễ hội. Ảnh: Báo Lai Châu |
Khi đoàn rước nước và hoa về đến chùa. Thầy cúng cầm 2 nén hương tiến vào chùa làm các nghi lễ dâng hương; sau đó nhận lễ vật từ tay của các già làng để dâng vào chùa. Khi đặt lễ xong, thầy cúng cho phép đoàn rước tiến vào trong chùa để dâng hoa, dâng nước. Hai lần dâng hoa sẽ là một lần tưới nước nối tiếp nhau cho đến khi dâng hết hoa. Tiếp theo là lễ rửa tượng Phật với mong muốn tẩy uế, rửa đi hết những bụi bặm của trần gian trong một năm qua và cầu mong những điều mới mẻ, sạch sẽ nhất cho năm mới. Thầy cúng bắt đầu thực hiện nghi lễ cúng cầu mưa; sau đó cho cả đoàn lễ đi vòng quanh chùa 3 vòng rồi cho phép mọi người được ca hát, nhảy múa phía trước chùa. Cuối cùng, các đại biểu, du khách và nhân dân cùng ra dòng suối Nậm Mu hòa mình vào lễ hội té nước của dân tộc Lào; cầu mong cho một năm mới sức khỏe, bình an, mùa màng bội thu, may mắn ngập tràn.
Tại phần hội diễn ra các hoạt động hấp dẫn người dân và du khách như: Giao lưu văn nghệ, thi bắt cá suối, thi đua bè, thi ẩm thực, thi đan giỏ tre, tổ chức các trò chơi dân gian (đánh rắn bắt ngóe, tung còn, bắt đầu bắt chân, bịt mắt đập chiêng, đi cầu thăng bằng, én cáy) mang đậm bản sắc của dân tộc Lào.
Dân tộc Lào huyện Tam Đường là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng trong đời sống văn hóa tinh thần có nhiều nét văn hóa đặc sắc, phong phú và đa dạng mang nét đặc trưng của dân tộc Lào Tây Bắc.
Lễ hội Bun Vốc Nặm của dân tộc Lào ở xã Nà Tăm không chỉ góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lào gắn với phát triển du lịch, mà còn từng bước tạo sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút sự quan tâm của du khách gần xa. Qua đó, giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc cho các thế hệ và ý thức trách nhiệm trong việc bảo tồn, phát huy, khai thác giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.