Trang chủ Gia đình Việt Tập tục
15:02 | 22/06/2020 GMT+7

Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Tết Đoan Ngọ

aa
Ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ được mọi người gọi bằng cái tên dân dã Tết giết sâu bọ, diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch hàng năm.
tet doan ngo tam bien xa xui o quy nhon Tết Đoan Ngọ tắm biển xả xui ở Quy Nhơn
5 mat hang duoc san lung can tet doan ngo 5 mặt hàng được săn lùng cận Tết Đoan Ngọ

Không chỉ ở Việt Nam, ở các nước châu Á như Trung Quốc và nhiều đất nước khác cứ vào dịp 5/5 âm lịch hàng năm người dân lại tổ chức Tết Đoan Ngọ. Tết Đoan Ngọ còn có tên khác là Tết Đoan Dương, ở mỗi quốc gia khác nhau sẽ có những phong tục và những món ăn truyền thống khác nhau. Nhưng tựu chung lại Tết Đoan Ngọ thực chất là một phong tục lễ tết Á Đông gắn liền với quan niệm về sự tuần hoàn của thời tiết trong năm.

1440 unnamed
Những món ăn không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ

Nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ của Việt Nam bắt nguồn từ một truyền thuyết, vào một ngày sau vụ mùa trúng, nông dân ăn mừng vì trúng vụ nhưng lại bị sâu bọ kéo đến ăn sạch hoa màu, thực phẩm đã thu hoạch. Trong khi đang đau đầu không biết phải xử lý thế nào thì có một ông lão xuất hiện tự xưng là Đôi Truân.

Ông chỉ cho dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm đơn giản có bánh tro, trái cây, sau đó ra trước nhà mình vận động thể dục. Nhân dân làm theo chỉ một lúc sau, sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượi. Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì ta đã dặn thì sẽ trị được chúng.

Dân chúng biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày "Tết diệt sâu bọ", có người gọi nó là "Tết Đoan Ngọ" vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.

Ý nghĩa của ngày Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam

Ở nước ta, Tết Đoan Ngọ được thay đổi thành ngày thờ cúng tổ tiên và Tết diệt sâu bọ. Sở dĩ có cái tên này bởi vì vào thời điểm thời tiết giao mùa dịch bệnh dễ phát sinh.

Ở các làng quê Việt ngày này vẫn đang được coi trọng, sau Tết nguyên đán, Tết Đoan Ngọ là dịp quan trọng để các thành viên trong nhà quây quần. Ai ở xa cũng tranh thủ về sum họp với gia đình trong ngày này.

Vào dịp này, cả làng nhộn nhịp hẳn lên, nhà nào cũng dậy từ sớm chuẩn bị phẩm vật cúng tổ tiên và hoa quả là thứ đồ cúng không thể thiếu. Người ta quan niệm rằng, đây là thời điểm quả trên cây, lá trên cành bắt đầu đơm hoa kết trái và cúng tổ tiên để mong một mùa bội thu.

Sau lễ cúng gia tiên là tục lệ giết sâu bọ, cả nhà quây quần ăn rượu nếp, những thứ quả chua để diệt trừ sâu bọ, xua đuổi bệnh tật trong người,

Những phong tục trong ngày Tết Đoan Ngọ còn được lưu giữ đến ngày nay

Theo tục xưa, ở các vùng nông thôn vào đúng giờ ngọ (12h trưa) sau lễ cúng người mọi người rủ nhau đi hái lá cây. Lá cây cỏ hái được vào giờ này có tác dụng chữa bệnh rất tốt như các bệnh ngứa ngoài da, nhất là các bệnh về đường ruột hay khi cảm mạo, đem những lá thuốc này nấu nước xông giải cảm.

Ở các thành phố, không có nhiều vườn tược, người dân có lệ đi mua lá thuốc vào mùng 5 tháng 5 âm lịch. Những loại lá thuốc này được mang lên từ các vùng quê bày bán ở chợ. Sau khi mua về, số lá này được đem phơi lại một lần nữa rồi bỏ trong tủ thuốc gia đình, lúc nào có người ốm đau sẽ mang ra dùng.

1616 unnamed
Cơm rượu là món ăn không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ

Rượu nếp là món ăn không thể thiếu trong ngày này, người ta cho rằng, bộ phận tiêu hoá của con người thường có các loại ký sinh gây hại và chúng nằm sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng diệt được. Duy có ngày mồng 5/5 (âm lịch), các loại ký sinh này thường ngoi lên, con người có thể ăn thức ăn, hoa quả vị chua, chát và nhất là rượu nếp, có thể loại bỏ chúng.

tet doan ngo cung gi cung vao gio nao la dep nhat Tết Đoan Ngọ cúng gì, cúng vào giờ nào là đẹp nhất?
dao mot vong chau a xem cac nuoc don tet doan ngo 55 ra sao Dạo một vòng châu Á xem các nước đón Tết Đoan Ngọ 5/5 ra sao?
le cung tet doan ngo mung 5 thang 5 can chuan bi nhung gi Lễ cúng Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 cần chuẩn bị những gì?
Thạch Thảo
Nguồn:

Tin bài liên quan

"Qua cầu gió bay" - dân ca Việt sâu lắng trong chương trình Tết Đoan Ngọ của Đài CMG

"Qua cầu gió bay" - dân ca Việt sâu lắng trong chương trình Tết Đoan Ngọ của Đài CMG

Tối 31/5, Đài Phát thanh - Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CMG) đã phát sóng chương trình đặc biệt mừng Tết Đoan Ngọ. Trong chương trình này, ca sĩ Trần Thanh Trang đã thể hiện bài hát dân ca "Qua cầu gió bay".
Tết Đoan ngọ thắm tình hữu nghị Trung - Việt

Tết Đoan ngọ thắm tình hữu nghị Trung - Việt

Năm 2024, nhiều hoạt động đón Tết Đoan Ngọ đã được tổ chức tại Trung Quốc và Việt Nam. Không chỉ là dịp người dân hai nước tìm hiểu văn hoá, đắm mình trong không khí vui tươi của lễ hội truyền thống mà còn là dịp để vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa

Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa

Từ ngày 21/6, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình “Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa” với nhiều điểm mới, mang đậm dấu ấn Tết Đoan Ngọ cung đình.

Các tin bài khác

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Cuốn sách “Biểu tượng, phù hiệu và đồ thờ của người An Nam” của học giả Pháp Gustave Dumoutier khám phá đời sống tinh thần của người Việt thế kỷ XIX
[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

Mỗi dịp Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, theo phong tục truyền thống, mỗi gia đình Việt đều chuẩn bị mâm cỗ cúng thành kính dâng lên tổ tiên và các đấng thần linh, thể hiện lòng biết ơn, tôn kính đối với những người đi trước và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

Ngày 4/2, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức lễ hạ nêu ở sân Triệu Miếu và Thế Miếu bên trong Đại nội Huế, đánh dấu kết thúc Tết Nguyên đán năm Ất Tỵ.
"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

Tập tục “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” vào dịp Tết Nguyên đán có từ lâu đời, chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc về cuộc sống của cha ông ta và vẫn giữ nguyên giá trị đến tận ngày nay.

Đọc nhiều

Tin quốc tế ngày 19/11: Nhật Bản cảnh báo công dân tại Trung Quốc, Campuchia đã bắt được nhóm phạm nhân dùng súng tẩu thoát

Tin quốc tế ngày 19/11: Nhật Bản cảnh báo công dân tại Trung Quốc, Campuchia đã bắt được nhóm phạm nhân dùng súng tẩu thoát

Đài Loan (Trung Quốc) phát sổ tay hướng dẫn sinh tồn cho 23 triệu dân; Nhật Bản cảnh báo công dân tại Trung Quốc; Mỹ đứng đầu danh sách vay nợ Trung Quốc; Campuchia đã bắt được nhóm phạm nhân dùng súng tẩu thoát giữa sân tòa án... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 19/11.
Trao tặng 12 tivi cùng nhiều phần quà ý nghĩa cho trường Tiểu học Chu Phan, Hà Nội

Trao tặng 12 tivi cùng nhiều phần quà ý nghĩa cho trường Tiểu học Chu Phan, Hà Nội

Ngày 18/11/2025, tại Hà Nội, Hiệp hội Công nghệ Mua sắm Công (Hàn Quốc) phối hợp cùng Doanh nghiệp Xã hội Cánh Diều Việt Nam, tổ chức ChorogUsan for Children (Hàn Quốc) và Ban Giám hiệu Trường Tiểu học Chu Phan đã tổ chức chương trình trao tặng trang thiết bị và học bổng cho học sinh tại xã Yên Lãng, thành phố Hà Nội.
“Trình độ duy nhất cần có trong cảm thụ nghệ thuật đó là tự do”

“Trình độ duy nhất cần có trong cảm thụ nghệ thuật đó là tự do”

Nguyễn Như Huy gửi một lời chia tay tạm thời với công việc của một giám tuyển qua triển lãm Bắt mặt. Vậy, ở triển lãm này, từ gương mặt bản thân luôn biến dạng, từ những giọt nước mắt trong bể khổ trầm luân, nghệ sỹ muốn bày tỏ suy tư gì với công chúng? Thời Đại đã có cuộc trao đổi với tác giả.
Trao Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra cho bà Nguyễn Thị Bình và ông Uông Chu Lưu

Trao Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra cho bà Nguyễn Thị Bình và ông Uông Chu Lưu

Ngày 18/11 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phối hợp Tổ chức Hòa bình và Đoàn kết toàn Ấn Độ (AIPSO) trao Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra cho bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch danh dự Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam (nay là Hội đồng Hòa bình và Phát triển Việt Nam) và ông Uông Chu Lưu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Hòa bình Việt Nam nhằm ghi nhận những đóng góp nổi bật của các cá nhân Việt Nam đối với phong trào hòa bình và đoàn kết quốc tế.
Hơn 300 chiến sĩ Hải quân cơ động giúp nhân dân ngay trong đêm

Hơn 300 chiến sĩ Hải quân cơ động giúp nhân dân ngay trong đêm

Trong đêm 19/11, Vùng 4 Hải quân và Học viện Hải quân đã khẩn trương điều động hơn 300 cán bộ, chiến sĩ cùng nhiều trang bị, phương tiện cứu hộ và nhu yếu phẩm tham gia hỗ trợ nhân dân trước diễn biến mưa lớn kéo dài gây ngập sâu tại nhiều địa phương trong tỉnh Khánh Hòa.
Ký kết biên bản phối hợp bảo vệ biên giới giữa Quảng Trị và Savannakhet

Ký kết biên bản phối hợp bảo vệ biên giới giữa Quảng Trị và Savannakhet

Ngày 19/11 tại thành phố Cayson Phomvihan (tỉnh Savannakhet, Lào), đoàn công tác Bộ đội Biên phòng (BĐBP) thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Quảng Trị đã tiến hành thăm, hội đàm thường niên và ký kết biên bản phối hợp bảo vệ biên giới năm 2025 với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Savannakhet.
Lào Cai - Vân Nam: đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhằm tăng cường tình đoàn kết hữu nghị

Lào Cai - Vân Nam: đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhằm tăng cường tình đoàn kết hữu nghị

Ngày 18/11, tại Lào Cai đã có tổ chức Hội đàm nghiệp vụ công tác Biên phòng quý 3 năm 2025 giữa Đoàn đại biểu 4 Đồn Biên phòng thuộc bộ đội biên phòng (BĐBP) tỉnh Lào Cai và Đoàn đại biểu Trạm kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh Hà Khẩu, trực thuộc Tổng Trạm kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Hai bên cùng nhất trí đẩy mạnh các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao nhân các ngày lế lớn của hai bên nhằm tăng cường tình đoàn kết hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau.
infographic lich su hinh thanh va phat trien lien hiep cac to chuc huu nghi viet nam
infographic 10 thang nam 2025 ha noi don 2822 trieu luot khach du lich
infographic quan he huu nghi truyen thong va hop tac nhieu mat viet nam phan lan
quan he huu nghi truyen thong viet nam trieu tien
infographic khuyen cao ve chieu tro gia danh cong an de lua dao
infographic chien dich tu hao viet nam nhuom do khong gian mang chao mung quoc khanh 29
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Ấn Độ tặng Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra cho bà Nguyễn Thị Bình
[Video] Lễ dâng y Kathina tại Đà Nẵng: Sợi dây gắn kết Phật giáo các nước châu Á
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
Trailer lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
Thời tiết hôm nay (19/11): Không khí lạnh tăng cường, có nơi dưới 5 độ C

Thời tiết hôm nay (19/11): Không khí lạnh tăng cường, có nơi dưới 5 độ C

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, thời tiết hôm nay (ngày 19/11), Bắc Bộ nhiều nơi trời rét, có mưa, mưa rào; riêng vùng núi và trung du trời rét đậm; vùng núi cao có nơi rét hại, nhiệt độ dưới 5 độ C.
Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (14/10), ở khu vực Đông Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến thành phố Huế, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ có mưa rào và giông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (10/9), khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông cục bộ.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Quyết định số 2020/QĐ-TTg ngày 13/9/2025 việc phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nội vụ.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Phiên bản di động