Công lý cho nạn nhân chất độc da cam/Dioxin
Vụ kiện của bà Trần Tố Nga đã trải qua hơn 10 năm gian khổ. Tình yêu thương, sự hy sinh và quyết tâm của bà đã làm xúc động, lôi cuốn hàng triệu người trên thế giới đồng tình, ủng hộ để vụ kiện đi tới ngày hôm nay.
|
Tháng 5/2009, bà Nga làm nhân chứng khi Tòa án lương tâm Quốc tế vì NNCĐDC (tại Paris) xét xử 37 công ty hóa chất Mỹ đã cung cấp chất độc hóa học cho Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam. Đồng thời, bà đứng đơn kiện các công ty hóa chất Mỹ với mục tiêu góp cho nhân loại thấy rõ chất độc hóa học đối với môi trường và sức khỏe nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, với lý do bà Nga không chứng minh được bản thân là NNCĐDC, vụ kiện đã bị bác bỏ.
Bà Nga không lùi bước, từ năm 2009 - 2011, bà đã thuyết phục, hai năm để xóa nghi ngờ, hai năm chịu đựng nhiều hiểu lầm để đạt được sự đồng thuận. Cuối cùng, bà đã có thể khởi kiện.
Vụ kiện của bà Nga là một vụ kiện lịch sử và đặc biệt. Bà là người duy nhất còn lại trên thế giới có thể đại diện nạn nhân da cam Việt Nam khởi kiện vì hội đủ 3 điều kiện: là công dân Pháp gốc Việt, đang sống tại nước duy nhất có luật pháp cho phép mở các vụ kiện quốc tế bảo vệ công dân Pháp chống lại một nước khác làm hại mình, và là nạn nhân chất độc da cam. |
Trong hai năm, từ 2011 - 2013, bà chuẩn bị hồ sơ cho vụ kiện nhưng gặp khó khăn lớn về tài chính. Vào tháng 3/2013, khi được phép kiện, bà Tố Nga gặp khó khăn lớn vì hồ sơ 30 trang, bắt đầu nghiên cứu từ 2009 đã hoàn chỉnh, cần có 36.000 euro để được dịch từ tiếng Pháp sang tiếng Anh có công chứng quốc tế.
Chính lúc này, bà Tố Nga đã nhận được sự hỗ trợ về tài chính một cách cảm động không ngờ. Chỉ trong vòng một tuần, các bạn Pháp và Việt kiều từ nhiều quốc gia đã gửi về Văn phòng luật sư số tiền 16.000 euro. Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam (VAVA) đã cứu nguy khi ủng hộ phần còn lại.
Tháng 5/2013, Tòa án Evry chấp thuận đơn kiện 26 công ty hóa chất Mỹ của bà.
Đến tháng 4/2014, Tòa mở phiên đầu tiên (sơ thẩm) yêu cầu 19 công ty hóa chất Mỹ dừng sản xuất nhưng họ không chấp hành.
6 năm trôi qua với 19 phiên thủ tục, bà Tố Nga đối mặt với rất nhiều khó khăn, trở ngại cũng như những căn bệnh hiểm nghèo.
Ngày 29/6/2020, Tòa án Evry của Pháp đã ra thông báo về vụ kiện của bà Trần Tố Nga. Theo đó, quá trình tiến hành các phiên thủ tục được yêu cầu kết thúc vào ngày 28/9/2020 và ngày 12/10/2020 tiến hành phiên tranh tụng để xét xử vụ kiện.
Đến ngày 25/1/2021, Tòa án Evry tiến hành phiên tranh tụng liên quan đến vụ kiện của bà Trần Tố Nga.
|
Tuy nhiên, đến ngày 10/5/2021 vừa qua, Tòa án Evry bác bỏ vụ kiện da cam của bà Trần Tố Nga. Lý do đưa ra vì tòa không đủ thẩm quyền để phán quyết một vụ kiện liên quan đến các hành động chiến tranh của Chính phủ Mỹ. Ngay sau đó, bà đã kháng cáo.
Phán quyết của Tòa án Evry có lợi cho 14 công ty hóa chất khi cho rằng các công ty "có đủ cơ sở để sử dụng quyền miễn trừ".
|
Bà Trần Tố Nga cho biết vẫn sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh này bằng việc dẫn đầu một cuộc tuần hành giữa Paris (Pháp), đại diện cho các NNCĐDC chống lại các tập đoàn hóa chất toàn cầu vào ngày 15/5/2021.
Sự việc của bà nói lên rằng, Luật pháp không phải lý do để bao biện cho trách nhiệm của các công ty sản xuất chất độc da cam/dioxin.
Hoàn toàn ủng hộ vụ kiện của bà Trần Tố Nga, ủng hộ đưa đơn kiện lên tòa phúc thẩm Đây là nội dung quan trọng được Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam nhấn mạnh trong tuyên bố mới đây (12/5) về vụ kiện của bà Trần Tố Nga. |
Bộ Ngoại giao ủng hộ các nạn nhân chất độc da cam yêu cầu trách nhiệm pháp lý đối với công ty hóa chất Mỹ Toà án Pháp đã bác đơn của bà Trần Tố Nga kiện các công ty hóa chất Mỹ. Bộ Ngoại giao khẳng định ủng hộ các nạn nhân của chất độc da cam. |
Đảng Cộng sản Đức (DKP) ủng hộ vụ kiện của bà Trần Tố Nga và các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam Ngày 10/5, Đảng Cộng sản Đức (DKP) đã ra tuyên bố ủng hộ vụ kiện lịch sử của bà Trần Tố Nga cũng như các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam đối với 14 tập đoàn hóa chất đa quốc gia. |