Cá khô Astrakhan: báu vật của dòng sông Volga
Nghệ thuật của… cá khô
Khi hoàng hôn buông xuống dòng sông Volga rộng lớn, ánh mặt trời phản chiếu lấp lánh trên mặt nước, tạo nên khung cảnh thơ mộng và hùng vĩ. Từ xa, những chiếc thuyền đánh cá lướt nhẹ trên sông, hòa mình vào không gian mênh mông của thảo nguyên Nga. Từ vùng đất này, những ngư dân lành nghề đã khéo léo chế biến nguồn lợi thủy sản phong phú thành món đặc sản cá khô Astrakhan.
Các ngư dân vùng Astrakhan đánh bắt cá. (Ảnh: dzen.ru) |
Các khu chợ truyền thống dọc sông Volga luôn nhộn nhịp với hình ảnh những dây cá khô treo phơi dưới nắng. Những con cá màu vàng nâu được chế biến tỉ mỉ, từ công đoạn làm sạch, ướp muối đến phơi khô trong điều kiện lý tưởng. Mùi hương đặc trưng của cá khô hòa quyện cùng gió từ thảo nguyên tạo nên không khí thân thuộc và đậm chất địa phương.
Sau khi được làm sạch và ướp muối, cá được đem phơi khô. (Ảnh: pulson.ru) |
Cầm trên tay một miếng cá khô Astrakhan, du khách sẽ cảm nhận được lớp vỏ ngoài cứng cáp, nhưng bên trong lại là những thớ thịt dai mềm, đậm đà hương vị. Vị ngọt thanh và mặn mòi hòa quyện trong miếng cá gợi nhớ đến những buổi chiều tà bên bờ sông Volga, thưởng thức trọn vẹn thiên nhiên và cuộc sống hồn hậu nơi đây.
Cá khô Astrakhan được chế biến từ các loại cá nước ngọt và nước lợ như cá vobla, cá tầm, cá vược... Cá vobla, với đầu nhỏ và da bóng, là loài cá phổ biến và được ưa chuộng nhất nhờ thịt ngọt và săn chắc. Để làm cá khô Astrakhan thượng hạng, cá vobla cần có lớp dầu nhiều, điều này làm giảm vị mặn gắt khi ướp muối.
Những dây cá được phơi khô dưới nắng ấm và gió nhẹ. (Ảnh: pulson.ru) |
Quá trình chế biến cá khô bắt đầu với việc làm sạch cá, ướp muối và sau đó phơi khô dưới điều kiện thời tiết phù hợp, với nắng ấm và gió nhẹ. Mỗi bước trong quy trình đều yêu cầu sự khéo léo và kinh nghiệm, đảm bảo cá không quá khô mà vẫn giữ được vị ngọt tự nhiên trong từng thớ thịt. Đây là một quá trình nghệ thuật mà người dân Astrakhan đã hoàn thiện qua hàng thế kỷ, biến cá khô Astrakhan trở thành món đặc sản quý giá.
Sản phẩm cá khô Astrakhan (Ảnh: pulson.ru) |
Chất Việt… trong Astrakhan
Cá khô Astrakhan thường được ăn kèm với bia. (Ảnh: KT) |
Trong văn hóa Nga, cá khô Astrakhan thường được ăn kèm với bia hoặc vodka, tạo nên sự kết hợp truyền thống đầy sức cuốn hút. Khi bạn hữu đến nhà, người Nga thường mang ra những con cá khô Astrakhan gói trong giấy báo. Với những người chưa từng ăn, khi thấy những con cá nguyên con, có thể họ sẽ cảm thấy lạ lẫm. Sau đó, bia được mang ra và chủ nhà bắt đầu chuẩn bị cá để ăn. Đầu tiên, bẻ đầu con cá, lấy dao dọc theo đường sóng lưng từ đầu đến đuôi, sau đó tách lớp da cá ra. Những miếng nhỏ được trao cho mọi người ngồi quanh bàn. Cảm giác đầu tiên khi nếm món cá này là mặn, nhưng càng ăn càng cảm nhận được vị ngọt ở đầu lưỡi. Khi bia và cá kết hợp, tạo ra một hương vị đặc trưng khiến ai cũng muốn ăn thêm miếng kế tiếp.
Khách hàng ở Việt Nam có thể dễ dàng mua cá khô Astrakhan tại các cửa hàng chuyên bán thực phẩm Nga hoặc các cửa hàng nhập khẩu nói chung. (Ảnh: KT) |
Ngoài thịt cá, người dân Nga còn biết cách tận dụng xương cá và bong bóng cá, chế biến thành những món ăn khác như: da cá và bong bóng nướng, xương cá, đầu cá rán giòn.
Tại Việt Nam, hương vị này lại được biến tấu đầy sáng tạo, như xé nhỏ thịt cá ăn kèm tương ớt hay chấm nước mắm chanh tỏi. Sự giao thoa này không chỉ tạo ra những trải nghiệm ẩm thực mới mẻ mà còn phản ánh sự hòa quyện của hai nền văn hóa.
Cá khô Astrakhan không chỉ là món ăn mà còn là biểu tượng văn hóa và lịch sử. Từ dòng sông Volga, món đặc sản này đã vượt biên giới, mang theo câu chuyện về thiên nhiên và con người. Với người Việt, cá khô Astrakhan không chỉ là một phần của trải nghiệm ẩm thực, mà còn là ký ức và tình hữu nghị giữa hai dân tộc.
Ngày nay, cá khô Astrakhan đã có mặt tại nhiều cửa hàng nhập khẩu ở Việt Nam, là món ăn yêu thích của cả người Nga sống xa quê hương và người Việt muốn trải nghiệm lại hương vị quen thuộc. Sản phẩm này được đóng gói cẩn thận, đảm bảo hương vị nguyên bản trong quá trình vận chuyển. Theo tư vấn của các chủ cửa hàng thực phẩm Nga, khách hàng nên chọn cá khô vừa phải, dầu còn bóng, đầu nhỏ và bụng cá có độ lượn đều. Miếng thịt đỏ hồng, soi lên mặt trời thấy thịt màu rất tươi, vây không sót muối và da sáng bóng. Giá cả tại Việt Nam dao động từ 550.000 - 750.000 đồng/kg, tùy thuộc vào loại cá và nhà phân phối. |