Trang chủ Chuyện ngoại giao Giai thoại
15:29 | 26/06/2023 GMT+7

Trạng Bịu đi sứ đòi đất cho vua Nam

aa
Chuyến đi sứ của “Trạng Bịu” Nguyễn Đăng Đạo gắn liền với việc đòi lại 3 động là Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ Viên thuộc xứ Tuyên Quang bị nhà Thanh lấn chiếm trái phép.
Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp tưởng nhớ các Vua Hùng Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp tưởng nhớ các Vua Hùng
Mạc Đĩnh Chi và câu chuyện trở thành Lưỡng quốc Trạng Nguyên nhờ Mạc Đĩnh Chi và câu chuyện trở thành Lưỡng quốc Trạng Nguyên nhờ "quay bài"

Nguyễn Đăng Đạo (1651-1719) người thôn Hoài Thượng, tên nôm là “Bịu Thượng” nay thuộc xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Vì thế dân gian gọi ông là Trạng Bịu. Ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng. Năm 16 tuổi Nguyễn Đăng Đạo đi thi và đỗ tam trường (tú tài). Năm 19 tuổi lại đỗ đầu hương cống (cử nhân), được triều đình cho vào học tại Quốc Tử Giám. Năm Chính Hòa thứ 4 (Quý Hợi, 1683) ông thi Đình và đỗ Trạng nguyên.

Nhà thờ họ Nguyễn Đăng ở  xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh (Ảnh từ languudiem.com)
Nhà thờ họ Nguyễn Đăng ở xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh (Ảnh: KT).

Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục chép về cuộc đi sứ của Nguyễn Đăng Đạo vào năm 1697, khẳng định tài tranh biện của ông trong cuộc thương lượng đòi lại ba động Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ Viên thuộc xứ Tuyên Quang bị nhà Thanh chiếm trái phép cho vua nước Nam.

Nguyễn Đăng Đạo đã bàn luận với các quan trong triều Thanh, trình bày những bằng chứng để chứng minh ba động đó là của nước Đại Việt. Nhưng quan lại nhà Thanh đem bản đồ Vân Nam có vẽ ba động của nước Đại Việt và nói với vua nhà Thanh rằng: Ba động ấy là của Trung Hoa từ đời nhà Minh, nếu sứ thần nước Đại Việt đòi mà vua chịu trả thì sau này họ đòi cả Lưỡng Quảng (Quảng Đông và Quảng Tây) là đất của Triệu Đà nước Nam Việt ngày xưa thì Trung Hoa cũng phải trả à? Vua nhà Thanh nghe vậy bèn gạt việc đòi đất đi.

Tuy chưa đòi được đất nhưng thư của vua Nam đã đến tận tay vua Thanh. Lý lẽ của Nguyễn Đăng Đạo làm cho vua Thanh phải để ý đến việc đất đai vùng biên giới và phải khen tài ứng đối, biện bác xuất sắc của Nguyễn Đăng Đạo đã thể hiện văn tài của trạng nguyên nước Nam. Tương truyền, vua Thanh đã phong cho Nguyễn Đăng Đạo là trạng nguyên của Bắc triều, ban mũ áo võng lọng và cho ông vinh quy về nước.

Sau khi ông mất, vua Lê Dụ Tông ban tặng 4 chữ vàng “Lưỡng quốc trạng nguyên”, treo tại nhà thờ ông ở thôn Hoài Thượng (Bắc Ninh). Ông cũng được dân làng thờ làm thành hoàng làng.

Người dân Phùng Xá gìn giữ nghề dệt lụa truyền thống Người dân Phùng Xá gìn giữ nghề dệt lụa truyền thống
Từ công chúa Lào thành nữ thần nước Việt Từ công chúa Lào thành nữ thần nước Việt
Minh Thái (T/h)
Nguồn:

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

Kỷ niệm 30 năm bình thường hóa, quan hệ Việt-Mỹ phát triển dựa trên lòng tin, hợp tác kinh tế, quốc phòng và giải quyết di sản chiến tranh.
Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Chặng đường 30 năm hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ phát triển từ đối đầu thành đối tác toàn diện, mở ra nhiều cơ hội hợp tác chiến lược và kinh tế.
Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Truyền thông Trung Quốc gọi Thủ tướng Phạm Minh Chính là “khách mời thường xuyên” của Diễn đàn Davos mùa Hè.
Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Thông tấn xã Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết: "Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước" của Tiến sĩ Đào Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Quan hệ quốc tế (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh):

Đọc nhiều

Thăm Khu di tích lịch sử Thái Nguyên: Về nguồn với Đối ngoại nhân dân

Thăm Khu di tích lịch sử Thái Nguyên: Về nguồn với Đối ngoại nhân dân

Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Truyền thống Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (17/11/1950-17/11/2025), sáng 07/11, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã tổ chức đoàn thăm Khu di tích lịch sử của mình tại xã Phú Đình, tỉnh Thái Nguyên.
WVIV hỗ trợ 30.000 người dân bị ảnh hưởng bởi bão Kalmaegi và ngập lụt trên diện rộng

WVIV hỗ trợ 30.000 người dân bị ảnh hưởng bởi bão Kalmaegi và ngập lụt trên diện rộng

Sau khi gây thiệt hại nặng nề tại Philippines, bão Kalmaegi đã đổ bộ vào Việt Nam, khiến 5 người tử vong, 3 người mất tích và hơn nửa triệu người dân ở khu vực miền Trung phải sơ tán khẩn cấp, tính đến sáng 07/11. Hàng chục nghìn hộ gia đình đang đối mặt với nguy cơ thiếu nơi ở, nước sạch và lương thực. Trước tình hình đó, tổ chức World Vision International tại Việt Nam (WVIV) đã khẩn trương triển khai các hoạt động cứu trợ khẩn cấp, hướng tới hỗ trợ khoảng 30.000 người dân bị ảnh hưởng.
Khách quốc tế tại Nam Phi trải nghiệm nấu món ăn Việt Nam

Khách quốc tế tại Nam Phi trải nghiệm nấu món ăn Việt Nam

Sáng 7/11, khu vườn trong khuôn viên Đại sứ quán Việt Nam tại Pretoria (Nam Phi) rộn ràng tiếng cười nói của hơn 40 vị khách quốc tế là các thành viên Hiệp hội Phu nhân, Phu quân Ngoại giao Quốc tế tại Nam Phi cùng đại diện Hiệp hội Phụ nữ Nam Phi đến tham dự lớp học nấu món ăn Việt Nam.
Bà Bùi Thị Minh Hoài giữ chức Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa X

Bà Bùi Thị Minh Hoài giữ chức Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa X

Ngày 07/11, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tổ chức Hội nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lần thứ 5 khóa X. Hội nghị đã hiệp thương cử bà Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, giữ chức vụ Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa X, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
Chi đội Kiểm ngư số 4 đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ ngư dân phòng, chống khai thác IUU

Chi đội Kiểm ngư số 4 đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ ngư dân phòng, chống khai thác IUU

Trong thời gian qua, trên các vùng biển được phân công quản lý, các tàu của Chi đội Kiểm ngư số 4 đã triển khai đợt cao điểm tuyên truyền, kiểm tra và kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản, góp phần ngăn chặn tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Bộ đội Biên phòng An Giang siết chặt quản lý tàu cá

Bộ đội Biên phòng An Giang siết chặt quản lý tàu cá

Ngày 06/11, Đoàn công tác của Bộ Quốc phòng do Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng Việt Nam làm trưởng đoàn đã đến kiểm tra công tác phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang.
Việt Nam sẵn sàng cùng quốc tế hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trong chống khai thác IUU

Việt Nam sẵn sàng cùng quốc tế hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trong chống khai thác IUU

Ngày 06/11/2025, tại họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng đã trả lời một số câu hỏi của phóng viên.
infographic 10 thang nam 2025 ha noi don 2822 trieu luot khach du lich
infographic quan he huu nghi truyen thong va hop tac nhieu mat viet nam phan lan
quan he huu nghi truyen thong viet nam trieu tien
infographic khuyen cao ve chieu tro gia danh cong an de lua dao
infographic chien dich tu hao viet nam nhuom do khong gian mang chao mung quoc khanh 29
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
infographic dau hieu nhan biet lu quet
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Lễ dâng y Kathina tại Đà Nẵng: Sợi dây gắn kết Phật giáo các nước châu Á
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
Trailer lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Chính sách nổi bật về bảo hiểm xã hội, ngân hàng có hiệu lực từ tháng 11/2025

Chính sách nổi bật về bảo hiểm xã hội, ngân hàng có hiệu lực từ tháng 11/2025

Các trường hợp không bị coi là trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 30/11/2025; tổ chức tín dụng được giao, nhận vàng miếng cho khách hàng từ 15/11/2025... là những quy định mới có hiệu lực từ tháng 11/2025.
Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (14/10), ở khu vực Đông Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến thành phố Huế, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ có mưa rào và giông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (10/9), khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông cục bộ.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Quyết định số 2020/QĐ-TTg ngày 13/9/2025 việc phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nội vụ.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Phiên bản di động