Quá trình bào chữa cho Phương Nga và những tình tiết vụ án qua "tiết lộ" của luật sư Nguyễn Văn Dũ
Lo lắng Phương Nga có thể gặp nguy hiểm sau khi tại ngoại
Luật sư Nguyễn Văn Dũ, đến từ Đoàn luật sư TPHCM là 1 trong 3 vị luật sư bào chữa cho Phương Nga trong vụ án bị cáo buộc lừa đảo đại gia Cao Toàn Mỹ. Ông Dũ được xem là 1 trong những người gắn bó với Phương Nga ngay từ những bước đi đầu tiên của vụ án, không mệt mỏi tìm ra công lý cho thân chủ của mình.
Khoảnh khắc rạng rỡ và vui mừng của Phương Nga và luật sư Dũ
Sau 1 ngày Phương Nga được tại ngoại, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với luật sư Dũ, người được Phương Nga uỷ quyền chính thức trả lời các câu hỏi. Trong buổi nói chuyện, luật sư Dũ đã hé lộ những phương án mới trước khi phiên toà mở trở lại.
Chào luật sư Dũ, sau khi tại ngoại thì Phương Nga đã có những dự định gì cho công việc sắp tới?
Bên cạnh những ảnh hưởng thì chắc chắn việc tại ngoại cũng mang lại thuận lợi để Phương Nga làm quen với môi trường sống vì đã bị cách ly một thời gian. Tuy nhiên trong thời gian này, Phương Nga sẽ không đi làm liền vì phải tập hoà nhập trước. Cô ấy cần phải thiết lập lại các mối quan hệ của mình sau đó kiếm một công việc gì đó để mình không rảnh rỗi, từ đó không nghĩ lại quá khứ nữa và cũng để kiếm thêm thu nhập.
Ông có biện pháp nào để bảo vệ thân chủ của mình trong thời điểm này?
Theo luật thì Nhà nước không có phương án bảo vệ cho bị can tại ngoại vì đây là việc riêng của bản thân Phương Nga. Tất nhiên chúng tôi cũng đã lường trước những nguy cơ, các mối nguy hiểm từ nhiều phía đến với Phương Nga.
Việc bảo vệ như thế nào thì chúng tôi vẫn phải làm, còn cụ thể thì xin phép không nói được.
Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú có ảnh hưởng gì đến các quyền lợi của Phương Nga hay không?
Việc cấm đi khỏi nơi cư trú chắc chắn là có ảnh hưởng đến quyền lợi. Thứ nhất đó là biện pháp ngăn chặn thì sẽ hạn chế quyền công dân. Ví dụ như muốn đi khỏi nơi cư trú qua đêm thì phải có đơn xin phép chính quyền địa phương, đồng thời phải được sự cho phép của cơ quan áp dụng lệnh này (hiện nay là Toà án).
Hình ảnh luật sư Dũ trong phiên tòa
Nói chung vấn đề này ảnh hưởng đến quyền đi lại và một số quyền khác. Tuy nhiên nếu mình không có ý định bỏ trốn, chấp hành mọi sự triệu tập của cơ quan có thẩm quyền thì chúng ta cứ thực hiện theo đúng thủ tục quy định là đi đâu thì cứ xin phép. Tôi nghĩ rằng không ai không cho đi, nếu mình đi làm việc hợp pháp.
Còn về thời hạn chấm dứt lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú chỉ khi vụ án được đình chỉ điều tra. Đồng nghĩa với việc Phương Nga vô tội hoặc cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ việc buộc tội Phương Nga.
Trong lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú của toà án có nói về việc Phương Nga phải quay lại nơi cư trú tại phường An Phú, quận 2 (TP. HCM), nơi này cũng là chỗ ở của Phương Nga trước đây. Tuy nhiên sau khi bị bắt thì nhà này đã bị chủ lấy lại và tài sản trong căn nhà không biết như thế nào nữa. Do đó chúng tôi cần điều chỉnh lại nơi cư trú. Chúng tôi đã đến toà là để tham vấn cách thức như thế nào để toà có thể đổi được nội dung trong lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú.
Luật sư Dũ trong buổi trò chuyện với chúng tôi
Trong phiên toà tiếp theo thì luật sư cần làm rõ những tình tiết gì trong vụ án này?
Thật ra chúng tôi đã làm rõ trong luận cứ rồi, nhưng phiên toà này không có phần thủ tục tranh luận nên chúng tôi chưa thể cho mọi người biết được chúng tôi đã làm thế nào. Chúng tôi vẫn chưa tìm thấy rõ hoàn toàn bản chất vụ án tại phiên toà.
Tôi nghĩ rằng chúng tôi không cần thiết làm nhiều vấn đề về nội dung vụ án nữa mà chỉ là đưa ra những luận cứ, lập luận dựa trên những chứng cứ đã có trong hồ sơ do cơ quan điều tra thu thập. Thật ra thì dựa trên những chứng cứ do chúng tôi tự thu thập và đã nộp cho HĐXX để đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét tìm thấy đánh giá, cũng như đồng ý với chúng tôi là Phương Nga vô tội để đình chỉ vụ án.
Phương án sắp tới của luật sư như thế nào để tìm các chứng cứ bào chữa cho Phương Nga?
Phương án tiếp theo của chúng tôi, cơ bản nhất là kiến nghị các cơ quan tố tụng có thẩm quyền kể cả các cơ quan khác để giám sát, xem xét sớm nhìn thấy được bản chất thật sự của vụ án.
Mong muốn của chúng tôi là sớm được đình chỉ vụ án mà không cần có các truy tố khác đối với Phương Nga. Về thẩm quyền điều tra tiếp theo thì cơ quan điều tra thấy cần làm thêm những vấn đề gì, cần điều tra những vấn đề gì trong vụ án này thì đó là quan điểm và quyết định của cơ quan điều tra.
Tuy nhiên nếu vụ án vẫn còn điều tra về nội dung thì chúng tôi sẽ tiếp tục tìm thêm những chứng cứ để chứng minh cho sự vô tội của Phương Nga theo đánh giá của chúng tôi.
Phương Nga: "Anh bào chữa cho em, vậy anh có tin em vô tội hay không?"
Những bằng chứng mình thu thập được, luật sư có tự tin sẽ chứng minh được Phương Nga vô tội?
Những bằng chứng có trong hồ sơ vụ án, cũng như những chứng cứ do luật sư bào chữa thu thập, chúng tôi không những tin mà đến trước phiên toà, trong và sau phiên toà thì niềm tin Nga vô tội là một điều khẳng định. Chúng tôi chắc chắn về điều này.
Mong muốn của luật sư trong những phiên toà sắp tới là gì?
Thứ nhất tôi không mong muốn có phiên toà tiếp theo. Điều tôi mong muốn là vụ án này được đình chỉ điều tra ngay trong giai đoạn hồ sơ được trả về. Không mong muốn có thêm lần truy tố nữa.
Phương Nga có chia sẻ với luật sư về thời gian cô ấy bị tạm giam không?
Những khó khăn trong quá trình tạm giam thì tôi cũng đã làm việc với Phương Nga. Điều này ai cũng biết là ở trong tù thì không thể bằng ở ngoài được, bao nhiêu khó khăn và thiếu thốn. Thậm chí có những lúc con gián bò lên người khiến Phương Nga ngủ không được, Phương Nga buộc phải sống chung với những khó khăn đó.
Khoảnh khắc luật sư Dũ trò chuyện với thân chủ trong phiên tòa
Được biết thời gian đầu luật sư chưa tiếp cận được cũng như không được Phương Nga tin tưởng, vậy phải mất thời gian bao lâu anh mới lấy được niềm tin của thân chủ mình?
Thật ra trước vụ án này, tôi chưa lần nào gặp Phương Nga, chỉ biết được mẹ của cô ấy từ năm 2010. Tôi và chị Hồ Mai Phương xem nhau như hai chị em.
Tuy nhiên lúc này tôi chỉ biết vụ án thông qua báo chí chứ không biết hồ sơ cụ thể thế nào. Tôi nghĩ rằng với khả năng của mình thì không thể nào giúp Phương Nga được nên mới chỉ cho chị Phương một luật sư rất nổi tiếng, thiên về hình sự đang hành nghề ở TP. HCM. Người luật sư này cũng là thần tượng của tôi trong vấn đề bào chữa vụ án hình sự.
Một gian nan nữa là lúc này Phương Nga cũng không tin nên tất cả những thủ tục mà luật sư này đưa vào cô ấy cũng từ chối.
Đến khi giai đoạn hồ sơ đã tới toà án rồi thì Phương Nga không biết tin ai và nhờ ai nữa, thế là tôi giúp. Lúc đó tôi giúp chỉ với danh nghĩa để cho chị Phương yên tâm chứ tôi thật sự không biết làm thế nào. Quan điểm của tôi cũng như công an, đó là bắt thì phải có tội. Phải có căn cứ nào đó người ta mới bắt về tội Lừa đảo mười mấy tỉ đồng, người ta không thể bắt vu vơ được.
Khi được toà án cấp giấy bào chữa cho Phương Nga thì tôi bị cô ấy thẩm vấn ngược lại vì không tin tưởng. Lúc gặp, Phương Nga đặt câu hỏi cho tôi: "Anh bào chữa cho em, vậy anh có tin em vô tội hay không?".
Thật sự đây là câu hỏi rất khó đối với tôi để trả lời cho Phương Nga. Vì thế tôi mới nói là: "Anh chưa đủ cơ sở để kết luận em có tội hay em vô tội. Trong hồ sơ vụ án có chứng cứ buộc tội và cũng có chứng cứ em không có tội. Để anh kết luận cho em một câu này thì cho anh thời gian đọc hồ sơ vụ án. Em cũng phải trình bày cho anh vụ án và anh phải có chứng cứ khác thì anh mới kết luận được".
Lúc này Phương Nga mới nói: "Vậy anh không có niềm tin em vô tội thì anh bào chữa cái gì...? Không tin em vô tội thì làm sao bào chữa...?". Đó là vấn đề rất khó.
Sau nhiều lần Phương Nga cảnh giác thì cô ấy mới tin tưởng tiết lộ những thông tin thực tế. Qua đó mới có những chứng cứ quan trọng.
Hiện tại luật sư còn những chứng cứ nào chưa nộp không?
Hiện tại tôi vẫn còn những chứng cứ khác chưa nộp nhưng không quan trọng bằng những chứng cứ đã nộp. Chúng tôi phải quyết tâm đi tìm sự thật. Nếu xác định có tội tôi nghĩ thân chủ sẽ nhận tội để hưởng tình tiết giảm nhẹ và khuyên thân chủ khắc phục hậu quả. Nhưng khi mình đã thấy rõ thân chủ không có tội mình phải thu thập chứng cứ để chứng minh điều đó.
Thật ra lúc đầu để chứng minh được điều thân chủ mình vô tội rất là khó, không đủ thông tin chứng cứ để khẳng định có hay không có. Kể cả đến phiên toà sơ thẩm lần thứ nhất, chủ toạ cũng chưa thể ra một quyết định nào nói rằng Phương Nga vô tội hay có tội, vì thiếu chứng cứ nên phải điều tra lại.
Giai đoạn đó không thể đánh giá nhưng mà tôi cảm nhận được lời nói thân chủ của mình là đúng, hợp lý.
Có một vấn đề là khi Phương Nga trình bày cô ấy và ông Mỹ thường xuyên đi du lịch trong nước có ghé qua một số khách sạn, resort. Vậy để có chứng cứ chứng minh điều này chính là thông tin lưu giữ tại quầy lễ tân là các máy tính mà khách sạn đó đang quản lý.
Ở đây là những khách sạn hạng sang nên người ta phải lưu thông tin, còn nhà nghỉ thông thường thì sẽ không còn thông tin đó. Trong quá trình xác định thông tin này mình phải đi từ Huế đến Phú Quốc, dọc hết gần hết cả nước. Mặc dù với tư cách luật sư bào chữa, có giấy của toà nhưng sẽ rất khó để khách sạn cung cấp.
Chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục vì vụ án chưa kết thúc, luật sư bào chữa vẫn phải sát cánh cùng Phương Nga.
Xin cảm ơn luật sư về cuộc trò chuyện này!
Tứ Quý