Nhật Bản đề xuất bãi bỏ chương trình thực tập sinh kỹ năng dành cho người nước ngoài
Ban chuyên gia cố vấn của chính phủ Nhật Bản thảo luận về chương trình thực tập sinh kỹ thuật nước ngoài tại trụ sở của Bộ Tư pháp ở Tokyo ngày 10/4. (Ảnh: Yomiuri Shimbun) |
Cụ thể, chương trình thực tập sinh kỹ năng hiện nay của Nhật được thiết kế nhằm cho phép người nước ngoài, chủ yếu đến từ các nước đang phát triển, học các kỹ năng nghề nghiệp khi làm việc tại Nhật Bản.
Tuy nhiên, những người chỉ trích cho rằng chương trình này thực sự được sử dụng để tìm lao động làm những công việc khó khăn trong những lĩnh vực mà người Nhật có xu hướng tránh xa. Các vấn đề thường được báo cáo liên quan tiền lương và điều kiện làm việc.
Cũng theo dự thảo, hệ thống mới không chỉ tập trung vào đào tạo mà còn đảm bảo việc làm cho người lao động trước tình trạng thiếu lao động ở Nhật. Dự thảo cũng đề nghị các quy tắc nên được nới lỏng để cho phép thực tập sinh chuyển sang các công ty khác nhau. Về nguyên tắc, những người đã được nhận theo chương trình thực tập sinh không được phép thay đổi chỗ làm.
Theo hệ thống hiện tại, những học viên đã hoàn thành ba năm đào tạo có thể được cấp thị thực dành cho những người có kỹ năng nghề trong các lĩnh vực được chỉ định mà không cần làm bài kiểm tra nếu họ đáp ứng một số điều kiện nhất định. Thị thực cho phép đối tượng này ở lại Nhật trong tối đa 5 năm.
Ủy ban nói trên cũng đang đề xuất cải cách các tổ chức giám sát, vốn đóng vai trò trung gian giữa các thực tập sinh và bên sử dụng lao động. Đã có trường hợp các tổ chức như thế phải đối mặt với hình phạt hành chính vì không kiểm tra đúng cách các doanh nghiệp sử dụng thực tập sinh.
Hệ thống mới được kỳ vọng sẽ thắt chặt các yêu cầu đối với các tổ chức giám sát, chẳng hạn như tính độc lập với doanh nghiệp.
Chương trình đào tạo thực tập sinh kỹ thuật (TITP) của Nhật Bản được thành lập vào năm 1993 như một giải pháp để nước này đóng góp quốc tế thông qua việc chuyển giao kỹ năng và chuyên môn cho các nước đang phát triển. TITP được thiết kế để cho phép người nước ngoài học kỹ năng công việc khi làm việc tại Nhật Bản trong thời gian tối đa là 5 năm. TITP có 86 loại hình công việc, bao gồm xây dựng, gia công kim loại sản xuất thực phẩm. Tuy nhiên, chương trình bị chỉ trích là công cụ tìm kiếm công nhân nước ngoài cho những công việc nặng nhọc, lương thấp mà người Nhật Bản không muốn làm. Ngoài ra, chương trình cũng bị nhiều tai tiếng liên quan đến tình trạng ngược đãi thực tập sinh. Chẳng hạn, có những thông tin cho hay các nữ thực tập sinh đang mang thai vẫn bị ép tiếp tục làm việc. Hoặc nhiều trường hợp thực tập sinh chạy trốn khỏi công ty để thoát khỏi các điều kiện làm việc khắc nghiệt. Báo cáo nạn buôn bán người của chính phủ Mỹ chỉ trích chương trình TITP đã dẫn đến các vụ cưỡng ép lao động, bao gồm một số trường hợp người lao động nước ngoài phải làm việc cực khổ ở Nhật Bản để trả những khoản nợ lớn cho các nhà môi giới lao động ở quê nhà. |