Trang chủ Bờ cõi biển đảo Nhịp sống biển đảo
06:46 | 22/11/2022 GMT+7

Người truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo Cù Lao Chàm

aa
Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.
Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú
Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam

Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.

Ông Trần Hối

Ông Trần Hối

Nghỉ học, ông bắt đầu đi làm thuê với nghề bào chế và bán thuốc Bắc cho tiệm Quảng Nam phong của Hoa kiều ở Vĩnh Điện.

Khi làm việc cho hiệu thuốc thời gian rảnh ông cũng giao du với nhiều bạn bè, ông nhận thấy trẻ em ở đất liền ngoài học chữ Hán, còn được học chữ quốc ngữ. Người dân quê ông đa số không biết chữ, nhất là quốc ngữ nên ông luôn suy nghĩ về điều đó.

Đáng quý là dù đi làm thuê nhưng ông biết tiết kiệm tiền, ước mơ sau này sẽ về quê giúp đỡ con em trên đảo học chữ quốc ngữ để biết đọc, biết viết và nâng cao hiểu biết. Nói là làm nhưng khi bắt tay vào thực hiện ông gặp không ít khó khăn.

Nhờ những năm theo học ở Hội An, Trần Hối có quen biết với Phan Thêm (Cao Hồng Lãnh) và được tuyên truyền về chủ nghĩa Cộng sản, giác ngộ cách mạng nên sau này ông mới tham gia cách mạng.

Năm 1934, Cao Hồng Lãnh xuất dương sang Hồng Kông, tham gia hoạt động trong tổ chức Đảng Cộng sản Đông Dương tại Trung Quốc thì Trần Hối mất liên lạc. Cũng từ mối quen biết này, những năm 1929-1936, Trần Hối liên hệ với một người họ hàng của Phan Thêm là Phan Hiền để nhờ hỗ trợ, giúp tiền mua sách vở, bút, mực về Cù Lao Chàm mở lớp dạy trẻ em học quốc ngữ miễn phí. Thời gian này, ông cũng đi làm thuê lấy tổ yến sào trên đảo cho chủ thầu để mưu sinh.

Năm 2022, kỷ niệm 115 năm sinh của ông, nhân dân Cù Lao Chàm luôn nhớ về Trần Hối - người thanh niên tiến bộ có công đóng góp to lớn cho việc truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo và người quản lý yến sào đầu tiên của Hội An sau ngày đất nước thống nhất.

Với những cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, ông được Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Miền Nam Trung bộ tặng Bằng khen và Chính phủ tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba.

Để có kinh phí duy trì lớp học, ông mạnh dạn tổ chức một đội hô bài chòi và một đội chèo thuyền đến ngày lễ, Tết thì tổ chức để gây quỹ. Mặc dù điều kiện còn khó khăn nhưng việc tổ chức các hoạt động cũng rất bài bản, ông phân công các bạn trong làng như Trần Thiện, Trần Hoang phụ trách thực hiện, Vương Tranh làm thư ký, Trần Bân làm thủ quỹ.

Tháng 4.1945, trước sự việc lý trưởng bị dân kêu kiện do gian lận về công quỹ nên quận trưởng cách chức. Sự việc bất đắc dĩ khi Hội đồng hương chính xã tín nhiệm, vận động nên ông ra ứng cử và được nhân dân bầu trúng cử làm lý trưởng Cù Lao Chàm đến tháng 8.1945. Lúc này, phong trào truyền bá chữ quốc ngữ do chính phủ Trần Trọng Kim đề ra được nhân dân hưởng ứng tích cực. Trần Hối nhanh chóng vận động thanh niên trong xã tổ chức một nhóm gồm Trần Hối, Lê Dinh, Vương Tranh, Vương Ninh, Trần Bân, Nguyễn Diên để tổ chức truyền bá chữ quốc ngữ cho nhân dân trên đảo rất sôi nổi.

Cách mạng Tháng Tám thành công tại Hội An thì ngày 21.8.1945, chính ông Trần Hối - lý trưởng Cù Lao Chàm tuyên bố xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời và ông được bầu làm chủ tịch.

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Sau khi bầu cử Quốc hội năm 1946, thực hiện chủ trương hợp nhất của Chính phủ, Hội An được chia làm 8 khu phố. Khu VIII (Tân Hiệp) gồm các đảo Cù Lao Chàm ông Trần Hối làm chủ tịch. Cuối năm 1947, Ủy ban kháng chiến nhập vào Ủy ban hành chính gọi là Ủy ban Kháng chiến - hành chính, ông tiếp tục làm làm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến - hành chính khu. Tháng 2.1949, ông được kết nạp vào Đảng.

Tháng 1.1955, ông được Thị ủy Hội An bố trí tập kết ra miền Bắc làm cầu đường quốc lộ 1 tại Thanh Hóa. Sau đó ông công tác tại công ty khai thác gỗ Khe Nóng, Hà Tĩnh, những năm 1956-19577, làm trưởng phòng sản xuất gỗ Khe Nà thuộc Công ty quốc doanh lâm nghiệp Nghệ An. Năm 1958, tổ chức bố trí ông ra công tác tại Công ty Thuốc nam thuốc bắc Hà Nội. Cuối năm 1961 ông làm Cửa hàng trưởng Cửa hàng cung cấp, bán buôn thuốc nam, thuốc bắc ở 54 phố Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội thuộc Quốc doanh dược phẩm Hà Nội đến tháng 10.1974 thì nghỉ hưu.

Sau ngày đất nước thống nhất, ông về lại quê hương Tân Hiệp sinh sống và cơ duyên đến với ông một lần nữa khi được làm nghề khai thác yến. Việc khai thác nguồn yến sào Cù Lao Chàm, trước đây chính quyền Việt Nam Cộng hòa giao cho chủ thầu là người Hoa, hợp đồng vẫn còn trong thời hạn khai thác đến hết năm 1976.

Tuy nhiên, sau khi Cù Lao Chàm được giải phóng, chính quyền cách mạng mời người trực tiếp quản lý khai thác yến đến làm việc, tuyên truyền, giải thích chính sách của nhà nước đối với việc quản lý tài nguyên quý hiếm, vận động bàn giao lại việc quản lý và khai thác yến sào cho UBND thị xã Hội An, kể cả số công nhân lao động, ghe thuyền, phương tiện, dụng cụ khai thác. Ngay sau khi nhận bàn giao, chính quyền thị xã cử ông Trần Hối quản lý. Tháng 11.1975 , UBND thị xã Hội An thành lập Đội quản lý và khai thác yến, có trụ sở tại Cù Lao Chàm và tiếp tục bổ nhiệm ông Trần Hối làm đội trưởng.

Mặc dù tuổi cao nhưng ông là một đảng viên mẫu mực, có uy tín, luôn tham gia các hoạt động tại địa phương, từ năm 1981 đến năm 1983 ông được bầu vào ban chấp hành Đảng bộ xã Tân Hiệp và làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã. Ở vị trí công tác nào ông cũng hoàn thành tốt nhiệm vị được giao, được đồng chí, đồng nghiệp kính trọng.

Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam
Với tiêu đề: “Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6,5%”, hãng thông tấn Prensa Latina của Cu Ba trong tuần qua đã ca ngợi nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh hơn dự kiến.
Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào
Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào được diễn ra từ ngày 27-01/10, tại thành phố Kaysone Phomvihane, tỉnh Savannkhet (Lào), đã thu hút sự tham gia của những doanh nghiệp đến từ 02 nước gồm 120 gian hàng. Đây cũng là cơ hội gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thắt chặt, phát triển hơn nữa mối quan hệ truyền thống hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước.
Theo Báo Quảng Nam
Nguồn: baoquangnam.vn

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Trong hai ngày 26, 27/6, tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Viện Kiểm sát Quân sự Khu vực 2 và Cơ quan Điều tra Hình sự Khu vực 3 Quân chủng Hải quân tổ chức Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025.
Bệnh xá Đảo Sinh Tồn Đông kịp thời cấp cứu ngư dân bị tai nạn

Bệnh xá Đảo Sinh Tồn Đông kịp thời cấp cứu ngư dân bị tai nạn

Ngày 24/6/2025, Bệnh xá đảo Sinh Tồn Đông đã tiếp nhận và cấp cứu thành công ngư dân Bình Thuận bị cá kìm đâm vào cổ.
Bộ Y tế khảo sát, hỗ trợ nâng cao năng lực Bệnh xá Lữ đoàn 175

Bộ Y tế khảo sát, hỗ trợ nâng cao năng lực Bệnh xá Lữ đoàn 175

Ngày 21/6, tại huyện Năm Căn (tỉnh Cà Mau), Bộ Y tế phối hợp với Quân chủng Hải quân tổ chức chương trình khảo sát, đánh giá thực trạng và nhu cầu hỗ trợ Bệnh xá Lữ đoàn 175, Vùng 5 Hải quân.

Đọc nhiều

Thanh Hóa - World Vision rà soát chương trình viện trợ sau sáp nhập địa giới hành chính

Thanh Hóa - World Vision rà soát chương trình viện trợ sau sáp nhập địa giới hành chính

Ngày 07/7 tại Thanh Hóa, tổ chức World Vision International tại Việt Nam (WVIV) có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa nhằm đánh giá tiến độ triển khai các chương trình viện trợ, đồng thời trao đổi về định hướng hợp tác trong thời gian tới. Tại buổi làm việc, hai bên thảo luận về việc rà soát, điều chỉnh các chương trình, dự án cho phù hợp với địa bàn hành chính mới sau sáp nhập, bảo đảm duy trì hiệu quả và tính liên tục trong hoạt động hỗ trợ cộng đồng.
Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Prey Veng (Campuchia), Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khánh thành cặp cửa khẩu quốc tế Tân Nam (Tây Ninh, Việt Nam) - Meun Chey (Prey Veng, Campuchia) trong thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, giao lưu nhân dân giữa các tỉnh giáp biên hai nước.
Máy bay chở khách C909 của Trung Quốc vượt mốc 700 tuyến bay, vận chuyển hơn 24 triệu lượt hành khách

Máy bay chở khách C909 của Trung Quốc vượt mốc 700 tuyến bay, vận chuyển hơn 24 triệu lượt hành khách

Sáng 01/7, chiếc máy bay chở khách C909 do Trung Quốc sản xuất thuộc Hãng hàng không quốc tế Trung Quốc (Air China) đã hạ cánh an toàn xuống Sân bay quốc tế Thành Cát Tư Hãn ở Ulaanbaatar, Mông Cổ, đánh dấu việc hãng hàng không này chính thức mở tuyến đường bay quốc tế đầu tiên sử dụng máy bay C909.
Quan hệ Việt Nam - Brazil: Gắn bó, thực chất từ nền tảng nhân dân

Quan hệ Việt Nam - Brazil: Gắn bó, thực chất từ nền tảng nhân dân

Đại hội Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Brazil được tổ chức ngay sau chuyến thăm chính thức Brazil và dự Hội nghị cấp cao các nước mới nổi (BRICS) của Thủ tướng Phạm Minh Chính từ ngày 04-08/7. Đây là sự kiện quan trọng, nối tiếp các dấu mốc trong quan hệ hai nước: Việt Nam - Brazil ký thỏa thuận nâng cấp lên Đối tác chiến lược (11/2024); Brazil công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường và chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai của Tổng thống Lula da Silva (tháng 3/2025).
Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân giúp nhân dân chữa cháy rừng

Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân giúp nhân dân chữa cháy rừng

Vào lúc 17 giờ 00 phút ngày 8/7, cán bộ, chiến sĩ Trạm 535 thuộc Trung đoàn 351, Vùng 3 Hải quân đã phối hợp với các lực lượng vũ trang và nhân dân trên địa bàn xã Phú Trạch, tỉnh Quảng Trị đã khống chế hoàn toàn đám cháy rừng, bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Prey Veng (Campuchia), Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khánh thành cặp cửa khẩu quốc tế Tân Nam (Tây Ninh, Việt Nam) - Meun Chey (Prey Veng, Campuchia) trong thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, giao lưu nhân dân giữa các tỉnh giáp biên hai nước.
Việt Nam - Lào phối hợp chặt chẽ trong công tác quy tập hài cốt liệt sĩ

Việt Nam - Lào phối hợp chặt chẽ trong công tác quy tập hài cốt liệt sĩ

Ngày 07/7, Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Minh Tâm và đoàn công tác đã đến tỉnh Hủa Phăn dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Việt Nam và Lào; thăm hỏi, động viên cán bộ, chiến sĩ Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và khảo sát khu đất dự kiến xây dựng trụ sở mới cho đơn vị.
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (08/7): Hà Nội mưa dông vào chiều tối và đêm

Thời tiết hôm nay (08/7): Hà Nội mưa dông vào chiều tối và đêm

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết tại Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 08/7.
Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua (04/7), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông Bắc khu vực Bắc Biển Đông đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 02 năm 2025.
Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố Hà Nội cho biết, từ ngày 01/7/2025, nhiều thủ tục đất đai sẽ được tiếp nhận tại các chi nhánh. Thay đổi này nhằm tạo thuận lợi, đảm bảo giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp.
Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025, một số chính sách mới sẽ chính thức có hiệu lực như: bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh; thay mã số thuế bằng số định danh; mở rộng đối tượng được tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc; 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền có hiệu lực...
Phiên bản di động