Trang chủ Bờ cõi biển đảo Nhịp sống biển đảo
06:46 | 22/11/2022 GMT+7

Người truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo Cù Lao Chàm

aa
Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.
Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú
Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam

Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.

Ông Trần Hối

Ông Trần Hối

Nghỉ học, ông bắt đầu đi làm thuê với nghề bào chế và bán thuốc Bắc cho tiệm Quảng Nam phong của Hoa kiều ở Vĩnh Điện.

Khi làm việc cho hiệu thuốc thời gian rảnh ông cũng giao du với nhiều bạn bè, ông nhận thấy trẻ em ở đất liền ngoài học chữ Hán, còn được học chữ quốc ngữ. Người dân quê ông đa số không biết chữ, nhất là quốc ngữ nên ông luôn suy nghĩ về điều đó.

Đáng quý là dù đi làm thuê nhưng ông biết tiết kiệm tiền, ước mơ sau này sẽ về quê giúp đỡ con em trên đảo học chữ quốc ngữ để biết đọc, biết viết và nâng cao hiểu biết. Nói là làm nhưng khi bắt tay vào thực hiện ông gặp không ít khó khăn.

Nhờ những năm theo học ở Hội An, Trần Hối có quen biết với Phan Thêm (Cao Hồng Lãnh) và được tuyên truyền về chủ nghĩa Cộng sản, giác ngộ cách mạng nên sau này ông mới tham gia cách mạng.

Năm 1934, Cao Hồng Lãnh xuất dương sang Hồng Kông, tham gia hoạt động trong tổ chức Đảng Cộng sản Đông Dương tại Trung Quốc thì Trần Hối mất liên lạc. Cũng từ mối quen biết này, những năm 1929-1936, Trần Hối liên hệ với một người họ hàng của Phan Thêm là Phan Hiền để nhờ hỗ trợ, giúp tiền mua sách vở, bút, mực về Cù Lao Chàm mở lớp dạy trẻ em học quốc ngữ miễn phí. Thời gian này, ông cũng đi làm thuê lấy tổ yến sào trên đảo cho chủ thầu để mưu sinh.

Năm 2022, kỷ niệm 115 năm sinh của ông, nhân dân Cù Lao Chàm luôn nhớ về Trần Hối - người thanh niên tiến bộ có công đóng góp to lớn cho việc truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo và người quản lý yến sào đầu tiên của Hội An sau ngày đất nước thống nhất.

Với những cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, ông được Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Miền Nam Trung bộ tặng Bằng khen và Chính phủ tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba.

Để có kinh phí duy trì lớp học, ông mạnh dạn tổ chức một đội hô bài chòi và một đội chèo thuyền đến ngày lễ, Tết thì tổ chức để gây quỹ. Mặc dù điều kiện còn khó khăn nhưng việc tổ chức các hoạt động cũng rất bài bản, ông phân công các bạn trong làng như Trần Thiện, Trần Hoang phụ trách thực hiện, Vương Tranh làm thư ký, Trần Bân làm thủ quỹ.

Tháng 4.1945, trước sự việc lý trưởng bị dân kêu kiện do gian lận về công quỹ nên quận trưởng cách chức. Sự việc bất đắc dĩ khi Hội đồng hương chính xã tín nhiệm, vận động nên ông ra ứng cử và được nhân dân bầu trúng cử làm lý trưởng Cù Lao Chàm đến tháng 8.1945. Lúc này, phong trào truyền bá chữ quốc ngữ do chính phủ Trần Trọng Kim đề ra được nhân dân hưởng ứng tích cực. Trần Hối nhanh chóng vận động thanh niên trong xã tổ chức một nhóm gồm Trần Hối, Lê Dinh, Vương Tranh, Vương Ninh, Trần Bân, Nguyễn Diên để tổ chức truyền bá chữ quốc ngữ cho nhân dân trên đảo rất sôi nổi.

Cách mạng Tháng Tám thành công tại Hội An thì ngày 21.8.1945, chính ông Trần Hối - lý trưởng Cù Lao Chàm tuyên bố xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời và ông được bầu làm chủ tịch.

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Sau khi bầu cử Quốc hội năm 1946, thực hiện chủ trương hợp nhất của Chính phủ, Hội An được chia làm 8 khu phố. Khu VIII (Tân Hiệp) gồm các đảo Cù Lao Chàm ông Trần Hối làm chủ tịch. Cuối năm 1947, Ủy ban kháng chiến nhập vào Ủy ban hành chính gọi là Ủy ban Kháng chiến - hành chính, ông tiếp tục làm làm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến - hành chính khu. Tháng 2.1949, ông được kết nạp vào Đảng.

Tháng 1.1955, ông được Thị ủy Hội An bố trí tập kết ra miền Bắc làm cầu đường quốc lộ 1 tại Thanh Hóa. Sau đó ông công tác tại công ty khai thác gỗ Khe Nóng, Hà Tĩnh, những năm 1956-19577, làm trưởng phòng sản xuất gỗ Khe Nà thuộc Công ty quốc doanh lâm nghiệp Nghệ An. Năm 1958, tổ chức bố trí ông ra công tác tại Công ty Thuốc nam thuốc bắc Hà Nội. Cuối năm 1961 ông làm Cửa hàng trưởng Cửa hàng cung cấp, bán buôn thuốc nam, thuốc bắc ở 54 phố Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội thuộc Quốc doanh dược phẩm Hà Nội đến tháng 10.1974 thì nghỉ hưu.

Sau ngày đất nước thống nhất, ông về lại quê hương Tân Hiệp sinh sống và cơ duyên đến với ông một lần nữa khi được làm nghề khai thác yến. Việc khai thác nguồn yến sào Cù Lao Chàm, trước đây chính quyền Việt Nam Cộng hòa giao cho chủ thầu là người Hoa, hợp đồng vẫn còn trong thời hạn khai thác đến hết năm 1976.

Tuy nhiên, sau khi Cù Lao Chàm được giải phóng, chính quyền cách mạng mời người trực tiếp quản lý khai thác yến đến làm việc, tuyên truyền, giải thích chính sách của nhà nước đối với việc quản lý tài nguyên quý hiếm, vận động bàn giao lại việc quản lý và khai thác yến sào cho UBND thị xã Hội An, kể cả số công nhân lao động, ghe thuyền, phương tiện, dụng cụ khai thác. Ngay sau khi nhận bàn giao, chính quyền thị xã cử ông Trần Hối quản lý. Tháng 11.1975 , UBND thị xã Hội An thành lập Đội quản lý và khai thác yến, có trụ sở tại Cù Lao Chàm và tiếp tục bổ nhiệm ông Trần Hối làm đội trưởng.

Mặc dù tuổi cao nhưng ông là một đảng viên mẫu mực, có uy tín, luôn tham gia các hoạt động tại địa phương, từ năm 1981 đến năm 1983 ông được bầu vào ban chấp hành Đảng bộ xã Tân Hiệp và làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã. Ở vị trí công tác nào ông cũng hoàn thành tốt nhiệm vị được giao, được đồng chí, đồng nghiệp kính trọng.

Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam
Với tiêu đề: “Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6,5%”, hãng thông tấn Prensa Latina của Cu Ba trong tuần qua đã ca ngợi nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh hơn dự kiến.
Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào
Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào được diễn ra từ ngày 27-01/10, tại thành phố Kaysone Phomvihane, tỉnh Savannkhet (Lào), đã thu hút sự tham gia của những doanh nghiệp đến từ 02 nước gồm 120 gian hàng. Đây cũng là cơ hội gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thắt chặt, phát triển hơn nữa mối quan hệ truyền thống hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước.
Theo Báo Quảng Nam
Nguồn: baoquangnam.vn

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

Cán bộ, chiến sĩ Hải quân chuẩn bị cho lễ diễu binh, diễu hành dịp 30/4

Cán bộ, chiến sĩ Hải quân chuẩn bị cho lễ diễu binh, diễu hành dịp 30/4

Sáng 18/3, tại Hà Nội, Phó Đô đốc Trần Thanh Nghiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh Hải quân đã đến động viên các khối Hải quân tham gia diễu binh, diễu hành Kỷ niệm 50 Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Vùng 4 Hải quân: Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa - Tổ quốc nơi đầu sóng”

Vùng 4 Hải quân: Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa - Tổ quốc nơi đầu sóng”

Sáng 17/3, tại TP.Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân phối hợp với Bảo tàng Hải quân, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 4, Câu lạc bộ ảnh Hà Nội khai mạc triển lãm với chủ đề: “Hoàng Sa, Trường Sa-Tổ quốc nơi đầu sóng” và “Hải quân nhân dân Việt Nam anh hùng-70 năm hành trình giữ biển”.
Bệnh xá đảo Song Tử Tây cấp cứu ngư dân Quảng Nam bị viêm phổi

Bệnh xá đảo Song Tử Tây cấp cứu ngư dân Quảng Nam bị viêm phổi

Chiều 15/3, Bệnh xá đảo Song Tử Tây - Quần đảo Trường Sa cấp cứu ngư dân Quảng Nam bị viêm phổi khi đang khai thác hải sản trên biển.
Vùng 2 Hải quân thông tin tình hình biển đảo đến thế hệ trẻ

Vùng 2 Hải quân thông tin tình hình biển đảo đến thế hệ trẻ

Ngày 12/3/2025, Vùng 2 Hải quân đã phối hợp tổ chức tuyên truyền biển, đảo cho gần 4000 sinh viên của Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh.

Đọc nhiều

Phản bác quan điểm sai trái, xuyên tạc vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng trước thềm Đại hội XIV

Phản bác quan điểm sai trái, xuyên tạc vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng trước thềm Đại hội XIV

Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang chuẩn bị tốt các nội dung, kế hoạch, tiến hành đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Đây là thời điểm vô cùng quan trọng, mang tính bước ngoặt để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới.
Tăng cường gắn kết và hỗ trợ cộng đồng người Việt tại Nhật Bản phát triển

Tăng cường gắn kết và hỗ trợ cộng đồng người Việt tại Nhật Bản phát triển

Ngày 6/4 Liên hiệp hội người Việt Nam tại Nhật Bản (Liên hiệp hội) đã tổ chức Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2025 - 2028, thảo luận và đề ra phương hướng hoạt động trong nhiệm kỳ mới nhằm tăng cường gắn kết và hỗ trợ cộng đồng người Việt tại Nhật Bản phát triển.
Ấm áp nghĩa tình Việt Nam trong dịp Tết cổ truyền nước bạn

Ấm áp nghĩa tình Việt Nam trong dịp Tết cổ truyền nước bạn

Nhân dịp Tết cổ truyền Chaul Chnam Thmay của Campuchia và Bunpimay của Lào năm 2025, nhiều đoàn công tác của Việt Nam đã tổ chức các hoạt động khám, chữa bệnh miễn phí và tặng quà cho người dân hai nước bạn.
Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Chiều 6/4, theo đề nghị của phía Malaysia, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim để trao đổi về tình hình quan hệ song phương và đánh giá về một số vấn đề khu vực, quốc tế mới nổi gần đây.
Hải quân Việt Nam - Thái Lan: Phối hợp giải quyết tốt các vấn đề trên biển

Hải quân Việt Nam - Thái Lan: Phối hợp giải quyết tốt các vấn đề trên biển

Từ ngày 2-6/4, tàu H.T.M.S NARRESUAN (FFG-421) cùng đoàn công tác Vùng 1 Hải quân Hoàng gia Thái Lan do Phó Đô đốc Arpa Chapanont, Tư lệnh Vùng 1 Hải quân Hoàng gia Thái Lan làm trưởng đoàn, đã thăm và làm việc với Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân (TP. Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang).
Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân kiểm tra kết quả huấn luyện tháng đầu tại các đơn vị

Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân kiểm tra kết quả huấn luyện tháng đầu tại các đơn vị

Ngày 1 và 2/4, đoàn kiểm tra Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân do Đại tá Trịnh Xuân Tùng, Tư lệnh Vùng làm trưởng đoàn đến kiểm tra tháng đầu huấn luyện tại các đơn vị trực thuộc Vùng đóng quân trên địa bàn TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang).
Hải quân Việt Nam - Thái Lan hoàn thành tuần tra chung lần thứ 51, giữ vững an ninh vùng biển giáp ranh

Hải quân Việt Nam - Thái Lan hoàn thành tuần tra chung lần thứ 51, giữ vững an ninh vùng biển giáp ranh

Sáng 2/4, các Biên đội tàu 263, 261 (thuộc Hải đội 515, Lữ đoàn 175, Vùng 5 Hải quân nhân dân Việt Nam) đã cập quân cảng Vùng 5 (tỉnh Kiên Giang), kết thúc tốt đẹp chuyến tuần tra chung thường niên lần thứ 51 với các Biên đội tàu 421, 561 của Hải quân Hoàng gia Thái Lan.
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
thi diem thuc hien du an nha o thuong mai tu 142025
infographic 9 dai hoc viet nam vao bang xep hang the gioi theo nhom nganh nam 2025
infographics lua dao lam cong tac vien chot don hang online
4 noi dung va 3 muc tieu chinh cua dai hoi dang cac cap nhiem ky 2025 2030
11 nuoc co quan he doi tac chien luoc toan dien voi viet nam
canh bao gia tang lua dao tren khong gian mang
Xin chờ trong giây lát...
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
[Video] Hà Nội rực rỡ sắc cờ chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
[Video] Người nước ngoài dọn cây đổ, tiếp tế cho bà con vùng lũ
Thời tiết hôm nay (5/4): Miền Bắc đón không khí lạnh tăng cường

Thời tiết hôm nay (5/4): Miền Bắc đón không khí lạnh tăng cường

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 5/4, không khí lạnh tăng cường về miền Bắc, nhưng với cường độ yếu, lệch đông, chủ yếu gây mưa, trời chỉ lạnh về đêm.
Ồ ạt bán ra, giá vàng thế giới rơi thẳng đứng

Ồ ạt bán ra, giá vàng thế giới rơi thẳng đứng

Giá vàng thế giới mất đi khoảng 3% khi các nhà đầu tư tiếp tục bán tháo vàng để bù đắp các khoản lỗ từ các loại tài sản khác, khi cuộc chiến thương mại leo thang làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu.
Những loại giấy tờ cần thiết khi du lịch Nhật Bản

Những loại giấy tờ cần thiết khi du lịch Nhật Bản

Bên cạnh checklist những điểm tham quan hấp dẫn hay những món ăn “phải thử”, du khách đừng quên mang theo đầy đủ các loại giấy tờ cần thiết cho chuyến đi.
Từ nay đến tháng 9: sẽ xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm

Từ nay đến tháng 9: sẽ xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm

Từ nay đến tháng 9/2025, dự báo trên phạm vi cả nước sẽ xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như nắng nóng, mưa lớn và dông, lốc, sét, mưa đá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt, sức khỏe cộng đồng.
Những điểm đến ưa chuộng trong kỳ nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương 2025

Những điểm đến ưa chuộng trong kỳ nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương 2025

Kỳ nghỉ Giỗ Tổ Hùng Vương 2025 dù ngắn nhưng vẫn là dịp lý tưởng để du khách tận hưởng những chuyến đi đầy trải nghiệm, mang lại giá trị ý nghĩa, kết hợp giữa nghỉ dưỡng và khám phá văn hóa.
Vé máy bay cao điểm dịp lễ 30/4 - 1/5: Những thông tin cần biết và cách săn vé hợp lý

Vé máy bay cao điểm dịp lễ 30/4 - 1/5: Những thông tin cần biết và cách săn vé hợp lý

Nghỉ lễ 30/4 - 1/5 kéo dài 5 ngày, nhu cầu di chuyển bằng đường hàng không tăng mạnh. Các hãng hàng không đã lên kế hoạch tăng cường chuyến bay đến nhiều điểm du lịch.
Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Việt Lào online

Việt Lào online

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

Tình hữu nghị vĩ đại

Tình hữu nghị vĩ đại

Tân mão 2011

Tân mão 2011

Sức sống mới cho ĐNND

Sức sống mới cho ĐNND

Phiên bản di động