Trang chủ Bạn đọc - Cần biết
11:41 | 22/05/2018 GMT+7

Nâng cấp tên lửa S-300 mạnh ngang S-400 Nga: Thời cơ đã đến?

aa
Sau nhiều thập kỷ ra đời, các phiên bản của tổ hợp tên lửa S-300 dù mang nhiều tính năng vượt trội, nhưng cũng dần lạc hậu với thời gian.

Điều này đã đặt ra vấn đề liệu có thể áp dụng những công nghệ hiện đại đang sử dụng trên tổ hợp phòng không S-400 Triumf lên các tổ hợp S-300 đang có trong biên chế quốc gia các nước để tăng cường khả năng chiến đấu, cũng như thích nghi với tác chiến hiện đại?

Đó là vấn đề khả thi về mặt kỹ thuật, nhưng tại sao Nga lại không mặn mà với vấn đề này, kể cả khi tổ hợp S-400 không còn được coi là "hàng gia bảo" của Moscow?

Khả thi về mặt kỹ thuật

Đó là điều đã được nhiều chuyên gia quốc tế khẳng định. Xét về mặt kỹ thuật, chính những công nghệ được thực nghiệm trong chương trình phát triển hệ thống phòng không hợp nhất của Liên Xô (tiền đề để phát triển tổ hợp tên lửa S-300) đã được kế thừa và áp dụng trên thế hệ S-400 Triumf và thậm chí là cả S-500 Prometheus đang trong quá trình hoàn thiện.

Các thành phần của tổ hợp S-400 như hệ thống radar nhìn vòng, dẫn bắn và thậm chí là đạn tên lửa đánh chặn đều có khả năng tương thích ngược trên S-300. Và thực tế đã chứng minh, trong giai đoạn thử nghiệm, hoàn thiện và trang bị bước đầu, các tổ hợp S-400 đều có thể sử dụng chung đạn tên lửa của S-300.

Điều này có được là nhờ cả tên lửa S-300 và S-400 đều là sản phẩm do một một tổ hợp thiết kế phát triển và chế tạo là Almaz Altey, sự tương đồng về phương thức chỉ huy, điều khiển, cũng như thuật phóng đạn đánh chặn.

nang cap ten lua s 300 manh ngang s 400 nga thoi co da den

Tổ hợp tên lửa phòng không S-300 của Bulgaria.

Việc này đã giúp đặt ra câu hỏi liệu có thể sử dụng các công nghệ, thành phần chiến đấu của S-400 để tăng cường khả năng chiến đấu cho S-300 với giá thành phải chăng, hợp lý cho các quốc gia vốn đang sở hữu S-300 nhưng có nguồn tài chính quốc phòng eo hẹp?

Theo các giao dịch đã được công khai, chi phí dành cho mỗi tổ hợp S-400 lên tới hơn 500 triệu USD, trong khi đó mỗi tổ hợp tên lửa S-300, kể cả phiên bản nâng cấp cao nhất là S-300PMU-2 Favorit cũng chỉ khoảng hơn 200 triệu USD.

  • nang cap ten lua s 300 manh ngang s 400 nga thoi co da den

    Nga đập tan vụ tập kích vào căn cứ Khmeimim ở Syria: Pantsir-S1 lại lập công?

Xét về mặt kỹ thuật, việc tích hợp các thành phần của tổ hợp S-400 vào S-300 có thể thực hiện theo 3 hướng: Sử dụng đạn đánh chặn mới của tổ hợp S-400, tích hợp các thành phần dẫn bắn, điều khiển chiến đấu trong một hệ thống hợp nhất và cải thiện phần mềm điều khiển kết hợp với việc trang bị phần cứng tích hợp.

Một tiền lệ rõ ràng nhất cho hướng nâng cấp S-300 sử dụng công nghệ của S-400 chính là việc Nga cho ra mắt phiên bản nâng cấp mới nhất của tổ hợp S-300VM với tên mã S-300VM4 với khả năng chiến đấu được tăng lên tới 250%.

Dù các thông tin về gói nâng cấp này không được phía Nga công bố thông tin rộng rãi, nhưng rõ ràng Nga đủ công nghệ và khả năng để tạo ra "con lai" giữa S-300 và S-400, cũng như gói nâng cấp dành cho các quốc gia có nhu cầu.

Tuy nhiên,…

nang cap ten lua s 300 manh ngang s 400 nga thoi co da den

Tổ hợp tên lửa phòng không S-300PMU1 của Hy Lạp.

Chưa chắc đã là hướng đi hợp lý

Có thể thấy rõ, S-300 chính là sản phẩm được phát triển dưới thời Liên Xô, dù qua nhiều thập kỷ phát triển và nâng cấp, nó vẫn là sản phẩm đang dẫn trở nên lỗi thời với sự phát triển như vũ bão của công nghệ điện tử, tự động hóa, vật liệu mới.

Tổ hợp S-400 ra đời sau này được sử dụng nhiều công nghệ mới nên việc tích hợp ngược công nghệ của dòng tên lửa phòng không mới lên trên S-300 liệu có đảm bảo được sự hoạt động ổn định của hệ thống với sự chênh lệch về công nghệ, mốc thời gian sản xuất và phục vụ đã kéo dài nhiều thập kỷ.

Không chỉ có Liên Xô và Nga, trong biên chế quân đội nhiều quốc gia, S-300 đóng vai trò như vũ khí phòng thủ cấp chiến lược. Vậy điều gì sẽ xảy ra khi những hệ thống như vậy sau các gói nâng cấp có thể không đảm bảo được sự ổn định và khả năng chiến đấu trong những thời khắc quan trọng.

Vũ khí có thể coi là lĩnh vực hoàn toàn khác so với phần còn lại của thế giới công nghệ. Nó đòi hỏi sự ổn định, tin cậy, chứ không phải là các yếu tố màu mè của thời gian.

Hình ảnh hệ thống điều khiển tên lửa chiến lược của Mỹ đến thời điểm hiện tại vẫn dùng đĩa mềm, hay hệ điều hành Window 2000 vẫn được sử dụng trên nhiều chiến hạm của Mỹ và phương Tây có thể coi là ví dụ rất cụ thể.

Mặt khác, khi nói tới các gói nâng cấp S-300, một yếu tố cần phải tính tới chính là Nga. Liệu Moscow giờ đây có mặn mà với các gói nâng cấp dành cho tổ hợp phòng không cũ, khi các dây chuyền lắp ráp S-400 đang liên tục được mở rộng và sau khi đáp ứng đủ nhu cầu của Quân đội Nga, chúng sẽ được dành cho mục đích xuất khẩu.

S-300VM4 có thể coi là một ngoại lệ vì Quân đội Nga cần tăng cường lá chắn phòng không lục quân và chúng chưa từng được Moscow giới thiệu ra thị trường vũ khí quốc tế.

Nga chắc chắn sẽ không dại gì tạo ra một biến thể nâng cấp mới củatên lửa S-300 ứng dụng sâu công nghệ của S-400 để tự mình tạo ra đối thủ cạnh tranh trực tiếp với chính… S-400. Hiện tại, Almaz-Altey đang liên tục mở rộng các dây chuyền lắp ráp S-400 và đây có thể coi là sản phẩm vũ khí phòng không xuất khẩu chủ lực của Nga trong tương lai gần.

nang cap ten lua s 300 manh ngang s 400 nga thoi co da den

Tổ hợp tên lửa phòng không S-400 Nga tác chiến ở Syria.

  • Chiến đấu cơ Nga ồ ạt tới căn cứ T4 Syria - Tự "nộp mình" trước hỏa lực Israel?

  • Bằng chứng Nga trang bị cho Syria vũ khí "đặc biệt": Đã tung hoành trên biển

  • Tổ hợp PK tối tân của Syria bị Israel "thịt": Khinh địch phải trả giá đắt - Nga thì không!

Một cường quốc xuất khẩu vũ khí như Nga lẽ nào lại muốn S-400 có đối thủ, cho dù đó là... chính mình.

Có lẽ, kịch bản về một tổ hợp S-300 được tích hợp sâu công nghệ S-400 sẽ chỉ xuất hiện theo những đơn đặt hàng riêng, khi mà quốc gia khác hàng sẽ phải chi tiền để các tổ hợp công nghiệp quốc phòng Nga thử nghiệm và hoàn thiện.

Điều này đã từng đúng với Su-30MKI của Ấn Độ, khi New Delhi đã chủ động cung cấp tài chính để Sukhoi hoàn thiện một phiên bản Su-30 mang những công nghệ theo mong muốn của Ấn Độ và được chia sẻ công nghệ lõi.

Để có được điều này, Ấn Độ đã phải chi ra hàng tỷ USD. Vậy điều này có hợp lý với các quốc gia muốn sở hữu phiên bản S-300, nhưng mang nhiều công nghệ của S-400 với giá thành hợp lý. Đó là vấn đề mâu thuẫn và khó khả thi!

S-400 khai hỏa tại trường bắn Ashuluk trong cuộc tập trận chiến thuật của Lực lượng phòng thủ Vũ trụ Nga.

Ngọc Huy

Nguồn:

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Thời tiết hôm nay (29/6): Mưa lớn ở Bắc Bộ

Thời tiết hôm nay (29/6): Mưa lớn ở Bắc Bộ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, sáng sớm 29/6 đến sáng sớm 01/7, khu vực Bắc Bộ có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến 70–140mm, cục bộ có nơi trên 250mm.
Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 28/6, miền Bắc gia tăng mưa cả về diện và lượng, đặc biệt vùng núi nhiều nơi mưa rất to. Nam Bộ mưa giông rải rác.
Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 7/2025

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 7/2025

Trong tháng 7/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: 28 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương hai cấp; Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền cấp "Sổ đỏ”; Đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; Tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp; Định mức xe ô tô phục vụ công tác chung ở cấp xã; Phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng...

Đọc nhiều

Hội hữu nghị Việt Nam - Australia: vai trò “trái tim” của mối liên kết hai nước

Hội hữu nghị Việt Nam - Australia: vai trò “trái tim” của mối liên kết hai nước

Ngày 01/7 tại Hà Nội, Hội hữu nghị Việt Nam - Australia (Hội) tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III, nhiệm kỳ 2025-2030. Phát biểu chúc mừng Đại hội, Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho rằng, điều tạo nên sự đặc biệt trong quan hệ hai nước không chỉ là hợp tác giữa chính phủ mà còn là những liên kết bền chặt giữa nhân dân hai dân tộc. Các hội hữu nghị đóng vai trò “trái tim” của mối liên kết này - nơi thúc đẩy đối thoại, hiểu biết và trao đổi ý nghĩa.
Ghi nhận đóng góp của Hội hữu nghị Việt Nam - Myanmar trong hỗ trợ nhân đạo và đối ngoại nhân dân

Ghi nhận đóng góp của Hội hữu nghị Việt Nam - Myanmar trong hỗ trợ nhân đạo và đối ngoại nhân dân

Trong thời gian qua, Hội hữu nghị Việt Nam - Myanmar đã có nhiều đóng góp thiết thực trong việc tăng cường quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước, đặc biệt là vận động, quyên góp hỗ trợ nạn nhân trận động đất nghiêm trọng tại Myanmar hồi tháng 3/2025. Ghi nhận những nỗ lực của Hội, ngày 30/6 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức lễ trao Bằng khen và Kỷ niệm chương “Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc” cho Hội và năm cá nhân tiêu biểu.
Báo chí Bulgaria đánh giá tích cực về thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, đối ngoại của Việt Nam

Báo chí Bulgaria đánh giá tích cực về thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, đối ngoại của Việt Nam

Ngày 27/6 tại buổi gặp mặt báo chí nhân kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Bulgaria (1950 - 2025) do Đại sứ quán Việt Nam tại Bulgaria tổ chức, đại diện các cơ quan báo chí sở tại đã chia sẻ những đánh giá tích cực về thành tựu phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của Việt Nam sau gần 40 năm Đổi mới.
Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hà Thị Nga được điều động tham gia Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương

Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hà Thị Nga được điều động tham gia Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương

Ngày 30/6, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các đoàn thể Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ. Ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì Hội nghị.
Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Trong hai ngày 26, 27/6, tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Viện Kiểm sát Quân sự Khu vực 2 và Cơ quan Điều tra Hình sự Khu vực 3 Quân chủng Hải quân tổ chức Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025.
Dấu ấn Việt Nam tại Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên hợp quốc về Luật biển lần thứ 35

Dấu ấn Việt Nam tại Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên hợp quốc về Luật biển lần thứ 35

Lần đầu tiên đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS), Việt Nam đã để lại dấu ấn đậm nét tại kỳ họp lần thứ 35 (SPLOS 35) diễn ra từ ngày 23-27/6 tại New York. Với sự điều hành chuyên nghiệp và các đề xuất thiết thực, Việt Nam không chỉ thể hiện năng lực dẫn dắt tại diễn đàn luật biển toàn cầu, mà còn góp phần thúc đẩy thực thi UNCLOS vì mục tiêu đại dương hòa bình, bền vững và công bằng.
Việt Nam lần đầu giữ chức Chủ tịch Hội nghị các quốc gia thành viên UNCLOS

Việt Nam lần đầu giữ chức Chủ tịch Hội nghị các quốc gia thành viên UNCLOS

Tại phiên khai mạc Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS) lần thứ 35 (SPLOS 35) ngày 23/6 tại New York (Mỹ), Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ - Trưởng đoàn Việt Nam - đã được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội nghị. Đây là lần đầu tiên Việt Nam đảm nhiệm vị trí điều hành cao nhất tại cơ chế thường niên quan trọng nhất về thực thi UNCLOS, thể hiện uy tín và đóng góp ngày càng chủ động, tích cực của Việt Nam trong quản trị đại dương toàn cầu.
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Phiên bản di động