Ngày 22/4/2023, tại trụ sở Chính quyền tỉnh Santiago De Cuba, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng và Thống đốc tỉnh Holguín, ông Julio César Estupiñán Rodríguez trao Bản ghi nhớ về việc thiết lập quan hệ hữu nghị, hợp tác với sự chứng kiến của Chủ tịch Quốc hội hai nước Việt Nam - Cuba cùng lãnh đạo các bộ, ngành hai nước.

Đây là sự kiện quan trọng của hai tỉnh Quảng Trị - Holguín nằm trong khuôn khổ chuyến thăm, làm việc của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại La Habana và Santiago de Cuba (Cuba) diễn ra từ ngày 18 – 23/4/2023. Bản ghi nhớ mở ra hướng hợp tác mới trên các lĩnh vực hai tỉnh cùng quan tâm và có lợi thế. Trên cơ sở đó, lãnh đạo hai tỉnh đã giao cơ quan đối ngoại và các cơ quan chức năng liên quan của hai bên phối hợp tham mưu, cụ thể hóa bản ghi nhớ này để thực hiện trong thời gian tới. Nhân dịp này, tỉnh Quảng Trị đã tặng tỉnh Holguín 50.000 USD để thực hiện chính sách an sinh xã hội và một số sản phẩm đặc trưng của tỉnh Quảng Trị. Tỉnh Santiago De Cuba thay mặt tỉnh Holguín trao cho tỉnh Quảng Trị Giấy chứng nhận ghi danh vì sự đóng góp cao cả và ý nghĩa này.

Trong chuyến thăm và làm việc này, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng vinh dự được tham gia tất cả các hoạt động của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ tại La Habana và Santiago de Cuba. Đó là dự phiên họp đặc biệt của Quốc hội Cuba khóa X; Hội đàm chính thức với Chủ tịch Quốc hội Cuba và Lễ ký thỏa thuận giữa Quốc hội hai nước Việt Nam - Cuba; gặp Đại tướng Raul Castro, chào Bí thư thứ nhất, Chủ tịch nước Miguel Diaz và hội kiến Thủ tướng Marrero Cruz...

Trước đó, mối quan hệ giữa tỉnh Quảng Trị và Cuba đã được lãnh đạo hai bên dày công vun đắp. Một trong những dấu ấn về mối quan hệ hợp tác này là hai bên đã ký bản ghi nhớ về việc Cuba hỗ trợ tỉnh Quảng Trị trên một số lĩnh vực y tế, giáo dục. Trong các chuyến thăm và làm việc tại Quảng Trị, Thứ trưởng Bộ Y tế Cuba Marcia Cobas Ruiz đã nhiều lần khẳng định sẽ tăng cường mối quan hệ hợp tác, trao đổi kinh nghiệm với tỉnh Quảng Trị. Theo đề nghị của bà, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị đã có phương án đề xuất thông qua Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam để có thể thuận lợi hơn các bước thực hiện, góp phần thực hiện tốt hơn công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân trên địa bàn.

Tại kỳ họp thứ 37 của Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam – Cuba vào năm 2019, Thứ trưởng Bộ Y tế nước Cộng hòa Cuba Marcia Cobas Ruiz và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác về lĩnh vực y tế giữa tỉnh Quảng Trị và nước Cộng hòa Cuba (gọi tắt là biên bản ghi nhớ).

Hoạt động này nhằm mục đích thiết lập chiến lược hợp tác toàn diện trong lĩnh vực y tế giữa 2 nước Việt Nam – Cuba nói chung và giữa tỉnh Quảng Trị với nước Cộng hòa Cuba nói riêng. Đồng thời phối hợp thực hiện các chương trình y tế, dự án hỗ trợ học tập, khoa học, đầu tư và y tế được hai bên quan tâm. Cả hai bên sẽ thúc đẩy việc mở rộng hợp tác lẫn nhau trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân theo nguyên lý y học gia đình mà trọng tâm là lập hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân và quản lý một số bệnh không lây nhiễm. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Nam cho biết, sự kiện này đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ hợp tác giữa Quảng Trị và Cuba trên lĩnh vực y tế, một trong những thế mạnh của Cuba.

Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Quảng Trị vào đầu năm 2020 để triển khai các nội dung của biên bản ghi nhớ đã ký kết trước đó, bà Irmina Perojo, Tham tán Kinh tế và Thương mại - Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam một lần nữa khẳng định Cuba sẵn sàng để hỗ trợ, đặc biệt là cử các đoàn chuyên gia y tế đến tỉnh Quảng Trị theo nội dung biên bản ghi nhớ giữa hai bên.

Do ảnh hưởng bởi COVID-19 nên các hoạt động triển khai bản ghi nhớ hợp tác bị gián đoạn. Mới đây, UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản gửi Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba, các bộ, ngành liên quan về việc hướng dẫn, hỗ trợ kinh phí thực hiện hoạt động trao đổi chuyên gia, trao đổi đoàn trong các lĩnh vực đã được đề cập tại bản ghi nhớ hợp tác.

Lễ kỷ niệm 50 năm sự kiện Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị sẽ được tổ chức vào tháng 9/2023 tại Quảng Trị. Hiện nay, tỉnh đang chuẩn bị các hoạt động hướng đến lễ kỷ niệm nhằm góp phần thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết, mối quan hệ hữu nghị, hợp tác của hai quốc gia, dân tộc. Dự kiến, lễ kỷ niệm sẽ diễn ra với 2 hoạt động trọng tâm là mít tinh và hội thảo về sự kiện 50 năm lãnh tụ Fidel Castro đến Quảng Trị.

Để chuẩn bị cho sự kiện ý nghĩa này, ngay từ đầu năm 2023, đoàn công tác của Đại sứ Cuba tại Việt Nam do Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Orlando Nicolas Hernandez Guillen làm trưởng đoàn đã có chuyến thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Trị. Ông Orlando Nicolas Hernandez Guillen nhấn mạnh về ý nghĩa của sự kiện này: Lãnh tụ Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam 50 năm trước để cổ vũ, động viên tinh thần chiến đấu của Nhân dân Việt Nam chống đế quốc Mỹ xâm lược và tay sai, tiến đến giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Hình ảnh đó là biểu tượng của tình hữu nghị, đoàn kết sâu sắc giữa 2 nước. Cuba ủng hộ hoàn toàn việc tổ chức lễ kỷ niệm sự kiện này và sẽ có đại diện cấp cao nhất sang Việt Nam tham dự lễ.

Trước đó, các lễ kỷ niệm nhân dịp 40 năm và 45 năm Chủ tịch Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng Quảng Trị cũng đã được tổ chức trọng thể tại Quảng Trị. Đặc biệt, vào năm 2018, tỉnh Quảng Trị chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Cuba tổ chức thành công sự kiện kỷ niệm 45 năm chuyến thăm của Chủ tịch Fidel Castro tới vùng giải phóng miền Nam Việt Nam.

Khu vực xây dựng công viên là một trong những nơi lãnh tụ Fidel Castro đặt chân đến vào năm 1973. Ông Nguyễn Đức Chính, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho hay, sau khi Chủ tịch Cuba Fidel qua đời vào tháng 11/2016, Quảng Trị đã đề đạt nguyện vọng đặt tên công viên kèm tượng đài vị lãnh tụ Cuba tại đây và được Ban Bí thư Trung ương Đảng cho phép. Đây là công viên đối ngoại của Việt Nam với Cuba chứ không chỉ riêng Quảng Trị.

Công viên Fidel là điểm nhấn để tưởng nhớ công ơn, sự đóng góp to lớn của vị Chủ tịch Fidel Castro và Nhân dân Cuba đã ủng hộ, giúp đỡ cách mạng Việt Nam cũng như tỉnh Quảng Trị...

Quảng Trị từ lâu đã trở thành điểm đến không thể thiếu của các đoàn lãnh đạo Cuba mỗi khi sang thăm và làm việc tại Việt Nam. Có mặt tại Quảng Trị vào những ngày giữa tháng 5, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Ủy viên Hội đồng Nhà nước, Chủ tịch Ủy ban bảo vệ Cách mạng Cuba Gerardo Hernandez Nordelo không khỏi xúc động.

Cũng như nhiều người dân Cuba khác, điều đầu tiên khi đến mảnh đất này, ông Gerardo Hernandez Nordelo dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Ủy ban bảo vệ Cách mạng Cuba đến thăm tất cả những địa danh mà cách đây 50 năm, vị Chủ tịch kính yêu của họ đã đặt chân đến. Đó là các địa điểm như Di tích trụ sở Chính phủ cách mạng Lâm thời cộng hòa miền Nam Việt Nam, Cao điểm 241, công viên Fidel...

Ông Gerardo Hernandez Nordelo chia sẻ: Tôi rất ấn tượng khi được đến thăm Quảng Trị. Tôi biết mảnh đất của các bạn đã viết nên những trang vàng trong lịch sử Việt Nam về lòng dũng cảm, anh hùng và tinh thần kháng chiến bất diệt. Người dân Cuba ai cũng biết đây là nơi mà 50 năm về trước, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc mình đã đặt chân đến, ghi dấu vào lịch sử của hai dân tộc như một biểu tượng sáng ngời về tình đoàn kết, hữu nghị. Và hôm nay, chúng tôi đã theo dấu chân của Người - đến thăm những di tích lịch sử trên mảnh đất quê hương các bạn với một niềm xúc động dâng trào.

Nói về mối quan hệ giữa hai nước Việt Nam-Cuba, ông Gerardo Hernandez Nordelo nhấn mạnh: Tuy cách xa nhau về địa lý nhưng hai dân tộc chúng ta đã gặp nhau và gắn bó với nhau trong cuộc đấu tranh nhằm biến những tư tưởng cao cả của Hồ Chí Minh và José Martí thành hiện thực. Việt Nam đã trải qua những năm tháng kháng chiến gian nan để chống chủ nghĩa đế quốc. Còn ở Cuba, hơn nửa thế kỷ nay chúng tôi phải chống chọi với lệnh cấm vận của Mỹ. Nhưng chúng tôi luôn hy vọng sẽ chiến thắng, cũng như Việt Nam đã chiến thắng đế quốc Mỹ.

Trong chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, bà Arlin Alberty Loforte, Phó Tổng Biên tập Báo Granma cũng có điểm dừng chân tại Quảng Trị. Tại những nơi đến thăm, bà Arlin Alberty Loforte có cảm xúc thật đặc biệt. “Đây là lần đầu tiên tôi đến Quảng Trị - mảnh đất mà tôi luôn muốn được đặt chân đến một lần trong đời. Tại đất nước Cuba, hai tiếng Quảng Trị luôn được báo chí nhắc đến đầy ngưỡng mộ trong nhiều sự kiện quan trọng”, bà Arlin Alberty Loforte chia sẻ.

Dịp này, Đoàn đại biểu Báo Granma đã ghé thăm Báo Quảng Trị. Tại đây, bà Arlin Alberty Loforte càng thêm xúc động khi biết hình ảnh vị lãnh tụ của Cuba thường xuất hiện trang trọng trên tờ Báo Đảng địa phương vào mỗi dịp lễ kỷ niệm. Đến nay, trên mảnh đất này, hình ảnh của Chủ tịch Fidel Castro vẫn còn lưu lại trong câu chuyện của những người đã từng được gặp gỡ, tiếp xúc và được ông giúp đỡ cách đây 50 năm.

Những câu chuyện đó được phóng viên Báo Quảng Trị khai thác dưới nhiều góc nhìn để lưu giữ và tô thắm thêm tình cảm của vị lãnh tụ Cuba Fidel Castro đối với mảnh đất, con người Quảng Trị. “Đây là những tư liệu quý đối với chúng tôi, nhất là vào thời điểm chúng ta đang hướng đến kỷ niệm 50 năm sự kiện Chủ tịch Cuba Fidel Castro tới thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị”, bà Arlin Alberty Loforte bày tỏ.

50 năm đã trôi qua, chuyến thăm vùng giải phóng tại Quảng Trị của Chủ tịch Fidel Castro vẫn để lại những dấu ấn sâu đậm không chỉ trên lĩnh vực ngoại giao mà cả ở những câu chuyện đời thường.

HOÀI HƯƠNG - PHƯƠNG MINH - TÚ LINH - LÂM THANH

ẢNH VÀ VIDEO TRONG BÀI: HOÀI HƯƠNG, TÚ LINH, ĐỨC VIỆT, LÊ TRƯỜNG, TTXVN

TRÌNH BÀY: HOÀI NAM

https://baoquangtri.vn/chinh-tri/moi-quan-he-huu-nghi-hop-tac-viet-nam-cuba-bai-1-thuc-day-moi-quan-he-hop-tac-ngay-cang-ben-chat-phat-trien/177426.htm