Trung Quốc bùng nổ cuộc chiến “mua sắm giao ngay”, tái định hình thị trường tiêu dùng
08:52 | 07/08/2025
Trưa thứ Bảy, bà Vương – cư dân Bắc Kinh đang nấu món thịt kho thì phát hiện đã hết hành, gừng, tỏi. Bà liền mở một ứng dụng mua sắm giao ngay để đặt hàng. Chưa đầy 20 phút sau, nguyên liệu đã được giao đến tận cửa. Bà nói: “Giờ nấu ăn tiện hơn nhiều, thiếu gì chỉ cần đặt hàng là có ngay”.
Trong kỳ nghỉ lễ Quốc tế Lao động, Tiểu Lưu – một người tiêu dùng thế hệ Gen Z cùng bạn bè du lịch Thượng Hải. Vừa xuống sân bay, cô phát hiện quên mang đồ ngủ nên nhanh chóng đặt hàng trên nền tảng. Khoảng một giờ sau, khi đến khách sạn, món đồ đã được giao đến quầy lễ tân.
7h30 sáng tại một tòa văn phòng ở Khu công nghệ Thâm Quyến, anh Lý Hiểu Cương – nhân viên văn phòng đặt một ly Americano đá qua Meituan – app giao đồ ăn nhanh nổi tiếng của Trung Quốc, điện thoại báo “giao trong 15 phút”. Khi anh về tới bàn làm việc, ly cà phê đã chờ sẵn ở góc bàn.
 |
| Ngày 22/4/2025, tại thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, các shipper đang đưa đồ ăn vào tủ khóa thông minh. (Ảnh: Tân Hoa xã) |
Những hình ảnh như thế đang dần trở nên phổ biến tại các thành phố Trung Quốc. Từ thực phẩm tươi sống, thuốc men, đồ dùng cho thú cưng đến thiết bị điện tử, mô hình tiêu dùng “mua là ship đến ngay” đang làm thay đổi hoàn toàn cách vận hành của ngành bán lẻ truyền thống. Hình thức này, được gọi là “mua sắm giao ngay”, nhấn mạnh việc đặt hàng trực tuyến và giao trong vòng 30 phút.
Mua sắm giao ngay đang được xem là “đường cong tăng trưởng tiếp theo” của ngành bán lẻ Trung Quốc. Theo Báo cáo phát triển ngành mua sắm giao ngay 2024 do Viện Nghiên cứu Hợp tác Kinh tế Thương mại Quốc tế thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc công bố, đến năm 2030, quy mô thị trường mua sắm giao ngay dự kiến sẽ vượt mốc 2.000 tỷ nhân dân tệ. Trên đường đua này, các ông lớn bán lẻ như Meituan, Taobao, JD.com và Douyin đều đang tích cực mở rộng chiến lược, báo hiệu một cuộc đại chiến giao hàng mới đang nóng lên từng ngày.
 |
| Nhà kho thông minh của một nhà bán lẻ. (Ảnh: CMG) |
Ngày 15/4, JD.com thông báo triển khai toàn quốc dịch vụ “giao hàng siêu tốc tự kinh doanh” và sẽ tuyển thêm ít nhất 50.000 shipper toàn thời gian trong quý này. Cùng ngày, Meituan ra mắt thương hiệu “Meituan Flash Buy”, liên kết với gần 3.000 địa phương khắp Trung Quốc, kết nối các nhà bán lẻ, thương hiệu lớn và doanh nghiệp vừa và nhỏ để cung cấp dịch vụ “mọi thứ đến tận nhà trong vòng 30 phút”.
Ngày 30/4, dịch vụ “Giao hàng theo giờ” của Taobao được nâng cấp thành “Taobao Flash Buy”. Kể từ khi ra mắt, lượng đơn hàng mỗi ngày liên tục phá kỷ lục: từ 10 triệu, 40 triệu, 60 triệu và gần đây đã vượt 90 triệu đơn trong hai cuối tuần liên tiếp.
Dịch vụ giao hàng đã vượt khỏi phạm vi “chỉ giao đồ ăn”, tiến tới “giao mọi thứ”: từ hoa tươi, thuốc, mỹ phẩm, quần áo, đến cả sản phẩm điện tử tiêu dùng, tất cả đều có thể đặt và nhận hàng tức thì.
Chị Lâm – nhân viên văn phòng tại Vũ Hán chia sẻ: “So với việc mua sắm tích trữ trong các đợt khuyến mãi thương mại điện tử, mua giao ngay không đắt hơn bao nhiêu mà lại phù hợp với nhịp sống của tôi. Công việc bận rộn, tan làm đã 8 giờ tối, tôi không có thời gian đi siêu thị. Những món đồ dùng hằng ngày như dầu gội hay kem đánh răng, thiếu cái gì tôi chỉ cần đặt ngay trên đường về nhà, cực kỳ tiện lợi”.
Đối với các doanh nghiệp, mua sắm giao ngay không chỉ là một kênh tiêu thụ mới, mà còn là công cụ hiệu quả để giữ chân khách hàng. Ông Lưu – quản lý một siêu thị cộng đồng tại Bắc Kinh cho biết: “Siêu thị của chúng tôi nằm ngay cổng khu dân cư, trước đây chủ yếu dựa vào lượng khách ghé cửa hàng. Giờ đây, đơn hàng online đã chiếm tới một phần ba doanh thu mỗi ngày”.
Ông Lý Minh Đào – ủy viên Ủy ban Chuyên gia của thành phố thí điểm thương mại điện tử quốc gia nhận định rằng: “Sự phát triển của mua sắm giao ngay không chỉ thay thế một phần mua bán tại cửa hàng và giao dịch thương mại điện tử truyền thống, mà còn mở ra không gian tiêu dùng mới thông qua tích hợp dịch vụ và đổi mới mô hình”.
Ông Âu Dương Nhật Huy – Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Internet Trung Quốc thuộc Đại học Tài chính Trung ương cho rằng: “Nhờ vào lợi thế số hóa của các nền tảng, mua sắm giao ngay sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc phục vụ đời sống người dân, kích thích tiêu dùng và hỗ trợ chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống”.
Đài CMG