Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là cách để Việt Nam để vượt đại dịch COVID-19

Đóng góp của kiều bào trong công tác đối ngoại Trong thời gian qua, cộng đồng kiều bào đã và đang có những đóng góp thiết thực trong chiến lược ngoại giao của đất nước.

Hoàn thiện thể chế để toàn dân tham gia đổi mới sáng tạo Phát biểu tại Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta cần một phong trào đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn nữa, sâu rộng hơn nữa; đổi mới sáng tạo phải triển khai đồng bộ, tổng thể, liên thông, toàn diện, bao trùm ở tất cả các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị, doanh nghiệp; đổi mới sáng tạo phải trở thành phong trào, truyền cảm hứng, thu hút sự tham gia cả tất cả mọi người dân, không phân biệt độ tuổi, vùng miền, giới tính...

Nỗ lực vượt khó

"Đại dịch COVID-19 sẽ còn kéo dài, và đây là "đề bài" cho các công ty khởi nghiệp (startup): làm sao để thích nghi tồn tại và thậm chí phát triển trong tình thế đó", đây là chia sẻ của ông Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học - công nghệ, Trưởng ban Đề án 844 "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025".

Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết thêm: “Mặc dù dịch bệnh COVID-19 đang tác động tiêu cực lên toàn thế giới, tuy nhiên bối cảnh này lại cho thấy thời cơ vàng cho nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo với các giải pháp khác biệt. Chúng ta đã thấy sự xuất hiện và nổi lên của nhiều các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo với các nền tảng quản trị, giải pháp kết nối trực tuyến, các ứng dụng với công nghệ AI, Robot, IoT… Nhiều giải pháp trên được xây dựng và phát triển bởi những doanh nhân, chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài và có những đóng góp cho công tác phòng, chống dịch của Việt Nam.

Trong bối cảnh này, Bộ Khoa học và Công nghệ xác định những hoạt động trong hệ sinh thái cũng cần có điều chỉnh để phù hợp tình hình thực tế. Trong năm 2021, Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo quốc gia - Techfest sẽ tiếp tục được tổ chức với mục tiêu nâng cao vai trò của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong ứng phó với đại dịch và góp phần phục hồi nền kinh tế. Phương thức tổ chức sẽ được tổ chức theo hình thức giảm tập trung với sự kết hợp của các nền tảng trực tuyến để vẫn có thể kết nối hiệu quả giữa các chủ thể trong hệ sinh thái trong và ngoài nước.

Hệ sinh thái của các lĩnh vực công nghệ khác nhau sẽ được triển khai trong suốt thời gian từ nay đến cuối năm… Chúng tôi mong muốn kết nối và thu hút được sự tham gia của đông đảo lực lượng chuyên gia, trí thức, doanh nhân là người Việt Nam tại nước ngoài để đóng góp chung vào sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam”.

Thông tin chia sẻ tại Hội thảo kết nối và phát huy nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài hỗ trợ cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam chiều 16/7, nhằm tập hợp nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài, hình thành mạng lưới hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong nước.

Ông Phạm Dũng Nam - Giám đốc Văn phòng Đề án 844 - đã phát động chương trình cố vấn khởi nghiệp toàn cầu (Global Mentoring Program for V-Startups - GMPV). Theo ông Nam - một người từng khởi nghiệp, ông hình dung trong những tình huống thách thức như đại dịch COVID-19, khi nhiều startup lúng túng trước khó khăn, nếu có được chia sẻ, gợi ý kinh nghiệm, có thể nhiều người sẽ vượt qua và tồn tại.

Các lãnh đạo startup tại Mỹ, Pháp, Phần Lan hay Nhật Bản đều bày tỏ mong muốn có được một cộng đồng đổi mới sáng tạo của Việt Nam với những hoạt động thực chất.

Cần tận dụng nguồn nhân lực trình độ kỹ thuật cao trong đại dịch

Anh Trần Bảo Khánh - CEO Công ty Rens Original (Phần Lan), cho biết tới nay công ty anh đã chuyển toàn bộ dây chuyền sản xuất từ Trung Quốc về Việt Nam. Và dù ngay lúc này dịch đang rất nóng, theo anh Khánh, Việt Nam vẫn là nơi an toàn để sản xuất. "Chúng tôi rất tự tin dù bị ảnh hưởng nhưng chúng ta sẽ sớm vượt qua những khó khăn hiện nay".

Doanh nhân trẻ của công ty sản xuất giày chống nước từ bã cà phê và nhựa tái chế - sản phẩm hiện đang bán tại hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, chia sẻ mong muốn cộng đồng startup Việt có thể xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trên toàn thế giới để kết nối, sẻ chia và hỗ trợ nhau.

Đồng quan điểm này, ông Cao Anh Tuấn dẫn một ví dụ các startup Việt Nam có thể tham khảo là từ năm 1999 Argentina đã xây dựng một cộng đồng đổi mới sáng tạo. Đầu tiên cũng chỉ là một vài mối liên hệ nhưng tới năm 2014, mạng lưới này của Argentina đã gần như bao phủ toàn bộ khu vực Nam Mỹ.

Ông Cao Anh Tuấn - Giám đốc Công nghệ Genetica chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp.

Từng là founder ở Silicon Valley (Mỹ) với AgaMatrix (startup có doanh thu gần 100 triệu USD) bà Lê Diệp Kiều Trang, Giám đốc tài chính AREVO, đồng sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm Alasbaster cho rằng, hiện Việt Nam đang có lợi thế về nguồn nhân lực trình độ kỹ thuật cao và nhân lực cơ bản. Vì vậy cần có cơ chế khai thác thế mạnh này.

Bà Trang minh chứng từ câu chuyện về đầu tư startup Harrison AI hoạt động lĩnh vực y khoa được sáng lập bởi hai du học sinh người Việt tại Australia. Startup này có mô hình AI chẩn đoán bệnh qua hình ảnh X-quang, đội ngũ gồm hơn 100 bác sĩ chẩn đoán hình ảnh chủ yếu ở TP.HCM. Chưa đầy 1 năm, sản phẩm này đã đưa vào một số bệnh viện Australia, có thể chẩn đoán 124 loại bệnh, trong khi sản phẩm tốt nhất trên thị trường chỉ cho kết quả 21 loại bệnh. Theo bà Trang, ngoài công nghệ, thành công của startup này là do nguồn nhân lực Việt chất lượng cao.

Luôn đặt niềm tin vào nguồn nhân lực Việt khi đầu tư công nghệ, Giám đốc tài chính AREVO cho rằng, Việt Nam có thế mạnh về nguồn lực con người, đặc biệt trong lĩnh vực toán và khoa học kỹ thuật. Bà Trang dẫn chứng, Việt Nam đứng thứ hạng 118 về chỉ số phát triển con người, nhưng đứng thứ 12 về giáo dục toán, khoa học và đọc hiểu. GDP đầu người của Việt Nam ở khoảng 120-130 trên thế giới, nhưng đội ngũ thi đấu olympic toán quốc tế lúc nào cũng đứng trong top 1.

Việt Nam có hai nguồn lực mà một số quốc gia phát triển không có, gồm nguồn nhân lực trình độ kỹ thuật cao và nguồn nhân lực cơ bản dồi dào. Trong khi Singapore có nguồn nhân lực trình độ kỹ thuật cao nhưng thiếu nhân lực cơ bản, Indonesia thiếu nguồn nhân lực trình độ cao.

"Nếu chúng ta chỉ phát triển ngành sản xuất mà không sử dụng tự động hóa AI, thì chúng ta không thể cạnh tranh với Trung Quốc hoặc thị trường lao động giá rẻ khác. Nhưng nếu chỉ hoàn toàn tập trung vào robot, AI, thì chúng ta còn cách xa so với nước phát triển khác", và bà Trang nói và cho biết việc có đầy đủ hai nguồn lực này tạo điều kiện Việt Nam tiếp cận, nghiên cứu và làm chủ những công nghệ AI, tự động hóa để ứng dụng, phối hợp sản xuất những sản phẩm thiết thực.

Câu chuyện của các kiều bào, nhiều người là chủ doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam cũng như nước ngoài, tại cuộc hội thảo cho thấy họ đã không chỉ rất nỗ lực để tồn tại trong đại dịch, mà vẫn đang tiếp tục nuôi chí hướng phát triển một thương hiệu Việt trong lĩnh vực kinh doanh đang theo đuổi.

Kiều bào ở Anh, Pháp hỗ trợ tiền mặt, trang thiết bị y tế cho công tác chống dịch COVID-19 trong nước Ngày 6/11, tại Sân bay Quốc tế Nội Bài đã diễn ra Lễ bàn giao thiết bị, vật tư y tế và kinh phí phòng, chống dịch COVID-19 được kiều bào Anh, Pháp ủng hộ trong chuyến công tác châu Âu của đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam.

Đổi mới sáng tạo giúp Việt Nam vượt qua thách thức Tăng cường hấp thụ, phổ biến công nghệ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là chìa khóa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững ở Việt Nam – đó là thông điệp chính của hai báo cáo về đổi mới sáng tạo được công bố tại sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và Ngân hàng Thế giới đồng tổ chức diễn ra sáng nay 03/11 tại Hà Nội.