Trang chủ Gia đình Việt Nhớ làng
21:54 | 02/11/2021 GMT+7

Cốm Mễ Trì – hương mùa thu đi cùng năm tháng

aa
Nhắc đến mùa thu Hà Nội, người ta thường nghĩ ngay đến cốm, một thức quà dân giã chứa đựng tinh tuý của đất trời. Cùng với làng cốm Vòng, Mễ Trì cũng là một ngôi làng mang hương vị mùa thu Hà Nội đi cùng năm tháng.

Những ngày tháng Mười này, làng cốm Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) lại nhộn nhịp tiếng chày giã cốm trở lại sau gần 2 tháng giãn cách vì dịch bệnh Covid-19. Cốm là món ăn nổi tiếng của làng Mễ Trì nói riêng và của mảnh đất Hà Thành nói chung. Hương vị mộc mạc, dân giã, không gây ấn tượng mạnh ngay khi cho vào miệng, nhưng dư vị ngọt thơm, thanh mát của nó đọng lại mới khiến bao người đắm say.

Cốm Mễ Trì – Một đặc sản của mùa thu Hà Nội
Cốm Mễ Trì – Một đặc sản của mùa thu Hà Nội

Ngôi làng mang hương vị thế kỉ

Nghề làm cốm ở Mễ Trì có bề dày lịch sử hơn một thế kỷ nay. Tại đây hiện có hơn 80 hộ ở cả 2 tổ dân phố (khu Thượng và khu Hạ) vẫn theo nghề làm cốm và hơn 300 hộ kinh doanh cốm nhỏ lẻ. Nghề cốm Mễ Trì còn được đưa vào Danh mục 17 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vào tháng 2/2019.

Bà Nguyễn Thị Lạng, một người làm cốm lâu năm kể lại, nghề làm cốm ở Mễ Trì có từ khi nào cũng không rõ. Chỉ biết ngày xưa từ lúc 12 tuổi, bà đã biết làm cốm với ông bà nội, 14 tuổi là theo bố mẹ ra chợ bán cốm. Đến nay con trai thứ ba của bà cũng nối nghiệp, tính ra là đời thứ tư làm cốm trong gia đình. Qua bao năm, người làng Mễ Trì vẫn nối tiếp nhau giữ gìn hương vị truyền thống mà ông cha để lại.

Bà Nguyễn Thị Lạng – một người làm cốm lâu năm ở Mễ Trì
Bà Nguyễn Thị Lạng – một người làm cốm lâu năm ở Mễ Trì

Thức quà quê chứa đựng tinh tuý đất trời

Những hạt cốm nhỏ nhắn, mang hương vị nguyên bản của lúa non, chẳng thêm bớt bất cứ thứ gì, vậy mà để làm ra nó thì cần thật nhiều sự công phu.

Làng cốm Mễ Trì có hai vụ là vụ chiêm và vụ mùa. Vụ chiêm ngắn ngày chỉ vỏn vẹn từ rằm tháng Tư đến đầu tháng Năm âm lịch, còn vụ mùa kéo dài từ rằm tháng Bảy tới hết tháng Mười âm lịch. Cả năm chỉ có vài tháng vào mùa, nên cả làng nhà nào cũng tranh thủ làm cốm, từ 2 giờ sáng đã nhộn nhịp tiếng chày, tiếng gọi nhau ra đồng í ới.

Lúa non được người dân trong làng thu hoạch từ tờ mờ sáng khi bông lúa còn trĩu nặng, ướt đẫm sương đêm. Phải chọn những bông căng mọng đều nhau, bấm còn ra sữa thì mới tạo nên những mẻ cốm xanh, ngọt và dẻo thơm. Lúa non được tuốt ra bằng máy, rồi cho vào thùng to đãi. Những hạt chắc, mẩy nhất được vớt ra, để ráo nước rồi mang về rang.

Cốm Mễ Trì – hương mùa thu đi cùng năm tháng
Cốm Mễ Trì – hương mùa thu đi cùng năm tháng
Những hạt lúa non chắc mẩy, mọng sữa được lựa chọn kỹ càng

Cốm được rang trong lửa nhỏ, đảo liên tục cho nóng đều. Bếp lò để rang cốm thường phải đắp xỉ than, không đốt than mà dùng củi. Chảo rang cốm thường làm từ gang đúc, có như vậy từng hạt cốm khi rang xong không bị cháy, vẫn mềm dẻo và thơm.

Cốm rang xong để nguội rồi cho từng mẻ vào cối, giã đều vừa tay, khi thấy có trấu thì xúc ra, xẩy bỏ trấu rồi lại giã tiếp. Một mẻ lúa non khoảng 10kg sẽ cho ra khoảng 2kg cốm. Tùy theo độ non của lúa khi gặt mà người giã cốm sẽ ước lượng, trung bình khoảng bảy lần giã là hoàn tất.

Khi giã xong, cốm sẽ được gói trong hai lớp lá rồi buộc bằng những sợi rơm vàng. Nhờ vậy cốm vừa giữ được vị thơm, không bị khô, không phai đi màu xanh ngọc, lại mang hương lá sen thoang thoảng.

Ngày nay, với sự hỗ trợ của máy móc, cơ giới hóa trong các công đoạn, người làm cốm tiết kiệm được thời gian, giảm chi phí sản xuất, nhưng không vì thế mà cốm Mễ Trì mất đi hương vị riêng vốn có.

Cốm được rang trên bếp củi, đảo đều liên tục để không bị cháy
Cốm được rang trên bếp củi, đảo đều liên tục để không bị cháy

Món ăn dân giã gây thương nhớ

Theo thời gian, cuộc sống có nhiều thay đổi, nhưng làng nghề cốm Mễ Trì vẫn giữ được những nét tinh túy từ xưa, đọng thành cái hồn riêng cho làng. Điểm khác biệt của cốm Mễ Trì chính là nguyên liệu: bởi làm từ lúa chiêm nên hạt cốm mỏng, dẻo và rất thơm.

Mình làm cốm ngon và giá cả phải chăng, nên khách toàn tự tìm đến nhà mình để mua cốm. Từ các cửa hàng ở hàng Than, hàng Bè, chợ Đồng Xuân, họ thường gọi điện trước để đặt hàng, hôm sau đến lấy là có luôn, không phải mất thời gian chờ”, bà Nguyễn Thị Lạng chia sẻ.

Cốm Mễ Trì thơm ngon, gói gém cả hương vị mùa thu Hà Nội
Cốm Mễ Trì thơm ngon, gói gém cả hương vị mùa thu Hà Nội

Cốm ngày nay không đơn thuần là thức quà ăn chơi, nó còn được kết hợp để tạo nên hương vị mới lạ cho nhiều món ăn như chả cốm, chè cốm, xôi cốm, bánh cốm… Những vị khách phương xa đến Hà Nội không thể không mang ít cốm về làm quà. Cốm Mễ Trì từ đó đi theo những người con quê hương, đặt chân đến nhiều vùng đất trên thế giới, làm nên thương hiệu của một món ăn độc đáo mang nét ẩm thực Việt.

Vị truyền thống hội nhập xu thế mới

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, đặc biệt vì trải qua những đợt giãn cách đúng vào thời điểm diễn ra vụ mùa chính, nên làng cốm Mễ Trì cũng không tránh khỏi những ảnh hưởng. Việc thu hoạch nguyên liệu gặp nhiều cản trở, sản phẩm làm ra cũng không được tiêu thụ rộng rãi như trước.

Trong cái khó, người làm cốm cũng tìm cách thay đổi để thích nghi với tình hình mới. Một số gia đình vẫn duy trì làm cốm với số lượng ít, rồi tìm tòi đưa mặt hàng cốm lên các kênh bán hàng trực tuyến. Thức quà quê giờ đây cũng không nằm ngoài xu hướng hội nhập với phương thức bán hàng mới.

Người làng Mễ Trì phấn khởi khi làng cốm đỏ lửa trở lại
Người làng Mễ Trì phấn khởi khi làng cốm đỏ lửa trở lại

Những ngày cuối tháng Mười, Hà Nội nới lỏng giãn cách, người dân trong làng ai nấy đều phấn khởi, tất bật ra đồng thu hoạch lúa, gấp rút làm ngày đêm để hoàn thiện đơn đặt hàng cả cũ và mới. Làng cốm lại đỏ lửa, tiếng xay xát, sàng và giã cốm lại nhộn nhịp sớm tối, mang theo một hương vị thanh tao đi tiếp cùng năm tháng.

Những món quà Trung thu bé nào cũng thích mê Những món quà Trung thu bé nào cũng thích mê
Gợi ý những món quà Trung thu cho các bé nếu bố mẹ đang chưa biết lựa chọn cho con. Chắc chắn các bé sẽ rất thích đấy nhé.
Văn cúng Rằm tháng 7 theo sách cúng cổ truyền Việt Nam Văn cúng Rằm tháng 7 theo sách cúng cổ truyền Việt Nam
Văn cúng rằm tháng 7 cúng như thế nào để xua tan vận xui, nghênh đón vận may về cho gia chủ?
Bài cúng, văn cúng ngày mùng 1 tháng Chạp năm 2020 Âm lịch Bài cúng, văn cúng ngày mùng 1 tháng Chạp năm 2020 Âm lịch
Ngày hôm nay tính theo lịch âm rơi vào ngày mùng 1 tháng 12 năm 2020 (tháng cuối năm Canh Tý). Cùng xem bài văn khấn ngày mùng 1 tháng Chạp đầy đủ để mong gia chủ sức khỏe, tháng cuối năm may mắn tài lộc vào nhà.
Lê Phương Linh
Nguồn:

Tin bài liên quan

Hà Nội qua ống kính người nước ngoài: Càng khám phá, càng yêu sâu đậm

Hà Nội qua ống kính người nước ngoài: Càng khám phá, càng yêu sâu đậm

“Bên bờ sông Hồng, Hà Nội là một giấc mơ, sự hồi hộp, say sưa, một ‘dấu ngoặc’… mà tôi khao khát lạc vào”, nhà báo Alain Gérard, Tổng biên tập báo điện tử Latitudes, Vương quốc Bỉ nhận xét sau 3 lần đến công tác tại Hà Nội. Tình yêu với Hà Nội cũng là cảm xúc của nhiều người nước ngoài khác từng đến với Thủ đô xinh đẹp của Việt Nam.
Tripadvisor: Hà Nội lọt top 15 thành phố có nền ẩm thực hấp dẫn bậc nhất thế giới

Tripadvisor: Hà Nội lọt top 15 thành phố có nền ẩm thực hấp dẫn bậc nhất thế giới

Tripadvisor đánh giá Hà Nội trong top 15 thành phố có nền ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới nhất, với bản sắc văn hóa ẩm thực tinh tế, cuốn hút.
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - cà phê trứng

Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - cà phê trứng

Cà phê trứng – đặc sản độc đáo của Hà Nội khiến thực khách trong và ngoài nước “uống một lần mãi không quên”. Các bạn du học sinh Trung Quốc cũng không ngoại lệ, với ấn tượng đặc biệt dành cho cà phê trứng, họ sẵn sàng trở thành sứ giả văn hóa giới thiệu món ngon này cho bạn bè và người thân.

Các tin bài khác

Hồi ức Tết xưa qua ống kính của nhiếp ảnh gia Anh

Hồi ức Tết xưa qua ống kính của nhiếp ảnh gia Anh

Năm 1993, nhiếp ảnh gia người Anh Andy Soloman lần đầu đến Việt Nam và trải nghiệm Tết Nguyên đán. Trong chuyến đi này, ông đã ghé thăm những địa điểm mang dấu ấn văn hóa Việt như: chợ hoa Công viên Thống Nhất, làng pháo Bình Đà và lễ hội pháo hoa Đồng Kỵ.
Người giữ lửa nghề tương ở Đường Lâm

Người giữ lửa nghề tương ở Đường Lâm

Gần trọn cuộc đời, ông Hà Hữu Thể (ở thôn Mông Phụ, làng cổ Đường Lâm, huyện Sơn Tây, Hà Nội) đã gắn bó với công việc làm tương. Với ông, làm tương không chỉ là một nghề mưu sinh mà còn là cách giữ gìn hồn quê, truyền thống văn hóa của cha ông.
Nghề chế tác đầu lân, sư rồng: cùng mùa xuân, đem niềm vui đi khắp muôn nơi

Nghề chế tác đầu lân, sư rồng: cùng mùa xuân, đem niềm vui đi khắp muôn nơi

Những ngày Giáp Tết Ất Tỵ 2025, căn nhà của ông Trần Anh Phong (ở phố Hai Bà Trưng, thành phố Nam Định) càng trở nên tấp nập, rộn rã. Mỗi người một việc, nhưng tất cả đều tỉ mỉ, trau chuốt cho từng công đoạn để hoàn thành việc chế tác đầu lân, sư, rồng phục vụ cho những ngày lễ, Tết.
Giới thiệu khoảng 200 cổ vật, tranh dân gian quý về tín ngưỡng thờ cúng của người Việt

Giới thiệu khoảng 200 cổ vật, tranh dân gian quý về tín ngưỡng thờ cúng của người Việt

Triển lãm "Riêng một con đường" của nhà sưu tầm Phạm Đức Sĩ trưng bày khoảng 220 hiện vật quý giá, gồm đồ đá, đồ gốm cổ và tranh thờ miền núi, thể hiện bức tranh đa dạng về lịch sử và văn hóa Việt Nam từ thời tiền sử đến thời Hán Việt.

Đọc nhiều

Trao nhà hữu nghị và khánh thành 3 cầu giao thông nông thôn tại Cà Mau

Trao nhà hữu nghị và khánh thành 3 cầu giao thông nông thôn tại Cà Mau

Ngày 03/7, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Cà Mau phối hợp cùng Tổ chức The Corea Peace3000 (Hàn Quốc) và chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao nhà hữu nghị cho hộ nghèo tại xã Sông Đốc và khánh thành 3 cây cầu giao thông nông thôn tại xã Khánh An, tỉnh Cà Mau.
Thanh Hóa - Hủa Phăn: Gìn giữ và phát huy quan hệ hữu nghị Việt - Lào

Thanh Hóa - Hủa Phăn: Gìn giữ và phát huy quan hệ hữu nghị Việt - Lào

Ngày 03/7, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh đã tiếp bà Khamphao Ernthavanh, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào tại Việt Nam cùng đoàn công tác nhân chuyến thăm tỉnh Thanh Hóa. Chuyến thăm góp phần củng cố quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hủa Phăn (Lào), đồng thời thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa hai địa phương trong thời gian tới.
Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Sergio Narea trong thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt Nam - Chile

Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Sergio Narea trong thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt Nam - Chile

Ngày 04/7 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức lễ trao Kỷ niệm chương “Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc” cho Đại sứ Chile tại Việt Nam Sergio Narea Guzman nhằm ghi nhận đóng góp tích cực của ông trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị, giao lưu nhân dân và hợp tác đa lĩnh vực giữa Việt Nam và Chile.
110 thanh thiếu niên kiều bào tham gia Trại hè Việt Nam 2025

110 thanh thiếu niên kiều bào tham gia Trại hè Việt Nam 2025

Chiều 03/7, tại Hà Nội, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao) đã tổ chức gặp gỡ báo chí thông tin về những chính sách mới của Đảng và Nhà nước liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài và chương trình Trại hè Việt Nam 2025.
An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Sáng 1/7, tại cột cờ A Pa Chải – ngã ba biên giới thiêng liêng của Tổ quốc thuộc xã Sín Thầu, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tổ chức lễ hạ quốc kỳ, lưu giữ lá cờ đầu t
Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Trong hai ngày 26, 27/6, tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Viện Kiểm sát Quân sự Khu vực 2 và Cơ quan Điều tra Hình sự Khu vực 3 Quân chủng Hải quân tổ chức Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025.
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua (04/7), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông Bắc khu vực Bắc Biển Đông đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 02 năm 2025.
Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố Hà Nội cho biết, từ ngày 01/7/2025, nhiều thủ tục đất đai sẽ được tiếp nhận tại các chi nhánh. Thay đổi này nhằm tạo thuận lợi, đảm bảo giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp.
Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025, một số chính sách mới sẽ chính thức có hiệu lực như: bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh; thay mã số thuế bằng số định danh; mở rộng đối tượng được tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc; 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền có hiệu lực...
Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 28/6, miền Bắc gia tăng mưa cả về diện và lượng, đặc biệt vùng núi nhiều nơi mưa rất to. Nam Bộ mưa giông rải rác.
Phiên bản di động