Chế độ khoa cử của người Trung Quốc thời phong kiến
![]() Trà Trinh nữ được biết đến là một trong những đệ nhất danh trà của Trung Quốc. Tương truyền từ thời xa xưa, những lá trà để làm trà Trinh nữ phải được hái bởi những cô gái đồng trinh đã qua tuyển chọn nghiêm ngặt. Giá thành của loại trà cũng rất cao, lên đến 20 triệu đồng/cân. |
![]() Ý thức về môi trường nhưng kinh tế hạn hẹp, nhiều thanh niên Trung Quốc dần chấp nhận dùng đồ cũ và tái chế, trang trí nhà cửa bằng những vật dụng bỏ đi trên đường phố. |
Khoa cử Trung Quốc phân thành ba cấp chính: Hương thí (thi Hương), Hội thí (thi Hội) và Điện thí (thi Điện). Các kỳ thi không giới hạn độ tuổi thí sinh, nhưng nữ giới không được ứng thí. Ngoài ra còn có một số quy định khác, nếu thí sinh vi phạm sẽ phải chịu hình phạt răn đe.
Các kỳ thi thường được tổ chức ngoài trời, thí sinh thường phải “lều chõng đi thi”. Giám khảo quan sát từng thí sinh bằng ống nhòm, thậm chí, có trường còn yêu cầu học sinh đội mũ có vành che rộng lên để chống “liếc ngang liếc dọc”.
![]() |
Ảnh minh hoạ. |
Thi Hương: Thi Hương là kỳ thi tại bản quán, được tổ chức ba năm một lần.
Trước khi thi Hương, sinh viên ở các trường phủ, huyện sẽ được dự một kỳ túc khảo để xác định khả năng. Kết quả của kỳ thi chia làm sáu bậc, từ bậc một đến bậc bốn mới được phép dự thi Hương. Riêng cống sinh và giám sinh của Quốc tử giám (cơ quan đào tạo giáo dục cấp trung ương tại các nước Á Đông thời phong kiến Nho giáo) thì đương nhiên được dự thi Hương, không cần túc khảo. Người tham gia thi Hương gọi là Tú tài.
Danh sách những người thi đỗ ở kì thi Hương được chia làm hai bảng: chính bảng và phó bảng. Loại đỗ lấy thêm được ghi tên phó bảng; còn những người trúng cách (đỗ chính thức) thì tên ghi ở chính bảng. Người đỗ đạt gọi là Hương cống hay Cử nhân, người đứng đầu là Giải nguyên.
Thi Hội: Kỳ thi tiếp theo là thi Hội, gom vài tỉnh lại thành một trường cho sĩ tử tiện đi lại, các thủ tục dự thi, chi tiết chấm thi… tương tự thi Hương.
Danh sách người thi đỗ được yết bảng vào rằm tháng 4 là mùa hoa hạnh nở nên còn được gọi là hạnh bảng. Người thi đỗ gọi là Cống sĩ, người đỗ đầu gọi là Hội nguyên.
Thi Điện: Kỳ thi cuối cùng - kỳ thi cao nhất là thi Điện, được tổ chức ở kinh kỳ, những người có tên trong hạnh bảng đều được phép dự thi.
Địa điểm thi Điện thường có bàn viết cho thí sinh, không phải dựng lều chõng như các kỳ thi Hương, thi Hội. Đề thi thường về thời sự chính trị (lễ, hình, nông, công, tài chính,…), bài thi viết khoảng 1000 chữ, nộp trong ngày. Mười bài tốt nhất được các quan duyệt quyển trình lên Hoàng đế, chính tay nhà vua chấm điểm và xếp thứ bậc.
Người đỗ đạt được gọi Tiến sĩ, ba người đứng cao nhất trong lần lượt là Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa, tất cả đều được bổ làm quan tùy năng lực. Những trường hợp từ khước về quê vẫn rất được kính trọng, có rất đông học trò theo học. Người trượt vẫn có thể được bổ làm chức dịch ở địa phương.
![]() |
Chế độ khoa cử và chính sách sử dụng nhân tài của các triều đại phong kiến Trung Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng Nho giáo. (Ảnh: Internet) |
Chế độ khoa cử và chính sách sử dụng nhân tài của các triều đại phong kiến Trung Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng Nho giáo. Ban đầu, thời Đường, khoa cử được đánh giá là công bằng, nghiêm túc, nội dung thi bao quát gồm cả các môn như toán, luật, lịch sử và thư pháp. Tuy nhiên từ đời Tống về sau, khoa cử hoàn toàn nghiêng về coi trọng văn từ.
Chế độ khoa cử của Trung Quốc xưa tạo điều kiện cho các đời vua chúa giữ gìn và xây dựng non sông đất nước. Triều đình nhờ đó mà có nhiều danh sĩ, công thần tận trung với vua, với nước. Nhiều văn gia, thi sĩ lỗi lạc để lại những tác phẩm lớn có giá trị được người đời truyền tụng.
Tuy nhiên, chế độ khoa cử cũng có một số tác động tiêu cực. Việc quá thiên về bình luận văn từ ở các triều đại sau này đã khiến chế độ khoa cử trở thành gông cùm tư tưởng và tri thức. Việc khoa cử là con đường duy nhất để trở thành quan chức cũng dẫn tới những tiêu cực trong thi cử.
Mai Thuỳ (Lược dịch từ Baidu)
![]() Điều này đã làm giảm đi những lo lắng về khả năng nhiều người tiêu dùng Trung Quốc giàu có đã mất đi sự quan tâm với túi xách và trang sức đắt tiền sau thời kỳ đại dịch COVID-19. |
![]() Nằm giữa sa mạc Gobi hoang vắng và rộng lớn, "Đại địa chi tử” (Đứa con của đất) là bức tượng đứa trẻ cô đơn nhất Trung Quốc. "Đứa con của đất" đã lấy trời làm bạn, lấy đất làm giường, ngày qua ngày chìm trong giấc ngủ say… |
Tin bài liên quan
![Tứ đại mỹ nam Trung Hoa: Tài hoa bạc mệnh](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/072023/12/10/croped/mynam-anhdaidien-120230712104932.jpg?230712031538)
Tứ đại mỹ nam Trung Hoa: Tài hoa bạc mệnh
![Hai chú mèo được hoàng đế "sủng ái" nhất lịch sử phong kiến Trung Quốc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/072023/06/08/croped/hai-chu-meo-khien-cac-phi-tan-trieu-minh-ghen-ti-do-mat520230706081204.jpg?230707093210)
Hai chú mèo được hoàng đế "sủng ái" nhất lịch sử phong kiến Trung Quốc
![Những trường hợp "Một nhà có ba nhân tài" trong văn học và lịch sử Trung Quốc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/072023/03/15/croped/screen-shot-2023-07-03-at-15050820230703150645.png?230704022834)
Những trường hợp "Một nhà có ba nhân tài" trong văn học và lịch sử Trung Quốc
Các tin bài khác
![Phnom Penh (Campuchia) sẽ không té nước, ném bột vào dịp Tết Chol Chnam Thmey](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/032024/29/09/croped/phnom-penh-campuchia-cam-te-nuoc-nem-bot-vao-dip-tet-chol-chnam-thmey-20240329090151.jpg?240329094411)
Phnom Penh (Campuchia) sẽ không té nước, ném bột vào dịp Tết Chol Chnam Thmey
![Anh phát triển vaccine ngừa ung thư phổi đầu tiên trên thế giới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/032024/24/03/kcb5wuzzazhrfjnyr4nmqndph420240324030928.jpg?rt=20240324030932?240324073044)
Anh phát triển vaccine ngừa ung thư phổi đầu tiên trên thế giới
![AI - Công cụ mai mối hiệu quả ở Nhật Bản](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/022024/18/07/wedding-20920a20240218072602.1179590.jpg?240218073711)
AI - Công cụ mai mối hiệu quả ở Nhật Bản
![Những người tuổi Thìn nổi tiếng thế giới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/022024/10/07/croped/nhung-nguoi-tuoi-thin-noi-tieng-the-gioi-20240210071338.jpg?240210073037)
Những người tuổi Thìn nổi tiếng thế giới
Đọc nhiều
![Hà Nội: Quyền lợi BHYT của người dân khi khám chữa bệnh ở quận/huyện khác nơi đăng ký ban đầu ra sao?](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/11/croped/thumbnail/bhyt20240719115758.jpg?240719120515)
Hà Nội: Quyền lợi BHYT của người dân khi khám chữa bệnh ở quận/huyện khác nơi đăng ký ban đầu ra sao?
![Tử vi hôm nay 12 con giáp 21/7/2024: Hợi đón nhiều cơ may ở phương diện tài lộc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/15/thumbnail/120240720153817.jpg?rt=20240720153934?240720034024)
Tử vi hôm nay 12 con giáp 21/7/2024: Hợi đón nhiều cơ may ở phương diện tài lộc
![Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/20/croped/thumbnail/anh-tong-bi-thu-chu-tich-trung-quoc-tap-can-binh-vieng-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-20240720203848.jpg?240720084835)
Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong trái tim kiều bào](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/18/thumbnail/449396855-453670760912928-4873058058144302449-n-120240719181241.jpg?rt=20240719181301?240720111450)
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong trái tim kiều bào
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị
![Tăng cường phối hợp tuyên truyền biển, đảo](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/12/medium/c-120240719121352.jpg?rt=20240719121512?240719013109)
Tăng cường phối hợp tuyên truyền biển, đảo
![Việt Nam nộp đệ trình ranh giới thềm lục địa mở rộng khu vực giữa Biển Đông](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/18/07/medium/viet-nam-nop-de-trinh-ranh-gioi-them-luc-dia-mo-rong-khu-vuc-giua-bien-dong-20240718070301.jpg?rt=20240718085216?240718085654)
Việt Nam nộp đệ trình ranh giới thềm lục địa mở rộng khu vực giữa Biển Đông
![Tàu buồm 286-Lê Quý Đôn thăm, giao lưu với hải quân Indonesia](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/17/16/medium/170724-indo120240717163612.jpg?rt=20240717163615?240717045059)
Tàu buồm 286-Lê Quý Đôn thăm, giao lưu với hải quân Indonesia
Multimedia
![ghi nhan dong gop cua dai su thuy dien tai viet nam cho quan he huu nghi hai nuoc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/01/22/dai-su-thuy-dien-4-cover20240701220306.jpg?rt=20240701220309)
Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam cho quan hệ hữu nghị hai nước
![bo doi hai quan vung 5 cuu tau ca ngu dan mac can](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/24/15/bo-doi-hai-quan-cuu-tau-ca-ngu-dan-mac-can-20240624155021.jpg?rt=20240624155026)
Bộ đội Hải quân Vùng 5 cứu tàu cá ngư dân mắc cạn
![dong dien yoga huong den mot the gioi hoa binh va huu nghi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/13/dong-dien-yoga-huong-den-mot-the-gioi-hoa-binh-va-huu-nghi-20240618135848.jpg?rt=20240618135856)
Đồng diễn Yoga hướng đến một thế giới hoà bình và hữu nghị
![ra mat sach uy ban viet nam doan ket va hop tac a phi my latinh nhung chang duong nhung nguoi ban](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/13/09/ra-mat-sach-uy-ban-viet-nam-doan-ket-va-hop-tac-a-phi-my-latinh-nhung-chang-duong-nhung-nguoi-ban-20240613090952.jpg?rt=20240613090959)
Ra mắt sách “Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và Hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn”
![video doc dao nhung ngoi lang viet tren dat trung hoa](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/29/08/05292-cover20240529082831.jpg?rt=20240529083023)
Video: Độc đáo những ngôi làng Việt trên đất Trung Hoa
![de nhung ky niem xua tao sinh trong hien tai va tuong lai](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/23/20/05231-cover20240523205555.jpg?rt=20240523205607)
Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![ho chi minh la bieu tuong cua hoa binh doc lap va tien bo xa hoi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/17/18/untitled20240517180826.png?rt=20240517180830)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/15/14/2499344641259529991_21.jpg)
Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024
![Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/11/17/CYn_cYnh_Kia_Seltos_2024_tYi_YYi_ly_11.jpg)
Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý
![Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/02/17/An_RbcJLGtR8JRGRq5wdFYwKQAaaBbd4xNCyAJsHbQyMAgPrF1IiYoBP_7yl3WZ5TCRCE2tPUv1KE4QtEVdGAFXa_11.jpg)
Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2
![Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/01/13/0601-cover20240601135416.jpg?rt=20240601135419)
Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản
![UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/27/09/An9LNZIQG6REi_Ho-H9PQe1v24QGOdIfT-eMZyK4T1MAcXiUSZxEEYrwEUj2VRLZcG4xlQrKPGqecT7xYZWFo4bg_51.jpg)
UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời
![Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/23/20/05231-cover20240523201926.jpg)
Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/18/15/bac_1.jpg)
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ
![Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/17/15/NHYNG_NYM_THANG_BEN_NHAU_41.jpg)
Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau
![Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/16/11/0509-cover20240516110421.jpg)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/02/23/thumb20240502232412.png)
Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn
![Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/23/09/hihi20240423091844.jpg)
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'
![Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/22/23/top-3-diem-den-cover20240422232649.jpg)
Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội
![Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/21/13/English_below_YYA_THY_CYM_XI_THOYI_TYI_VYI_-TRAI_TIM_CYA_CY_NYYC-_LYn_YYu_tien_nhYng_sYn_phYm_thY_cYm_cYa_lang_nghY_truyYn_thYng_Xi_ThoYi_huyYn_YYng_Xuan_tYnh_Phu_Yen_Ya_tYi_vYi_thY_Yo_Ha_NYi_trong__21.jpg)
Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
![Người ra nước ngoài định cư và thôi quốc tịch Việt Nam sẽ bị thu hồi căn cước công dân](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/10/09/thumbnail/nguoi-ra-nuoc-ngoai-dinh-cu-va-thoi-quoc-tich-viet-nam-se-bi-thu-hoi-can-cuoc-cong-dan-20240710093455.jpg?rt=20240710093501?240710020815)
Người ra nước ngoài định cư và thôi quốc tịch Việt Nam sẽ bị thu hồi căn cước công dân
![Từ 1/7 kiểm soát giấy tờ xe và người điều khiển qua VNeID có giá trị như kiểm tra trực tiếp](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/01/06/thumbnail/dinh-danh-dien-tu-1-1825206120240701062204.jpg?rt=20240701062207?240701065618)
Từ 1/7 kiểm soát giấy tờ xe và người điều khiển qua VNeID có giá trị như kiểm tra trực tiếp
![Cấp căn cước cho người gốc Việt chưa xác định quốc tịch từ ngày 1/7](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/29/13/croped/thumbnail/cap-can-cuoc-cho-nguoi-goc-viet-chua-xac-dinh-quoc-tich-tu-ngay-17-20240629133329.jpg?240629014147)
Cấp căn cước cho người gốc Việt chưa xác định quốc tịch từ ngày 1/7
![Từ ngày 1/7, BHXH thực hiện dịch vụ công trực tuyến trên VNeID](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/23/07/thumbnail/tu-ngay-17-bhxh-thuc-hien-dich-vu-cong-truc-tuyen-tren-vneid-20240623072550.jpg?rt=20240623072554?240623072913)
Từ ngày 1/7, BHXH thực hiện dịch vụ công trực tuyến trên VNeID
![Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/05/croped/thumbnail/thoi-tiet-hom-nay-226-nang-nong-o-mien-bac-diu-dan-20240622053246.jpg?240622060232)
Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần
![Thời tiết hôm nay (19/6): có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/05/thumbnail/120240619054221.jpg?rt=20240619054222?240619062148)