Boeing 737 Max 8: Máy bay bán chạy nhất lịch sử vì sao khủng hoảng?
15:08 | 13/03/2019
 |
| Một chiếc Boeing 737 MAX 8 của hãng Southwest Airlines trên đường tới sân bay Fort Lauderdale-Hollywood, bang Florida, Mỹ hôm 11/3. Ảnh: AFP. |
Cấm Boeing 737 MAX bay vào không phận
Sáng 13/3, Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) quyết định tạm thời không cấp phép bay mới và đình chỉ hiệu lực phép bay đã cấp đối với các chuyến bay sử dụng loại tàu bay Boeing 737 MAX trong vùng trời Việt Nam. Chỉ lệnh an toàn nói trên có hiệu lực từ 10h sáng 13/3 (tức 03 giờ UTC) cho đến khi có quyết định mới.
Trước đó, ngày sau tai nạn liên tiếp của dòng Boeing 737 Max, Cục Hàng không Việt Nam cũng đã cho biết, chưa xem xét cấp chứng chỉ loại máy bay B737 Max cho Vietjet Air.
Theo ông Võ Huy Cường, Phó cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, dự kiến tháng 10 tới, Vietjet Air sẽ nhận từ Boeing chiếc máy bay B737 Max đầu tiên trong lô 100 máy bay đã ký.
Do Hãng hàng không Vietjet Air đã ký hợp đồng và có kế hoạch chuẩn bị nhận B737 Max nên Cục đã tiến hành các bước chuẩn bị đánh giá cấp chứng chỉ loại máy bay, từ nhân lực tới chuẩn bị thông tin, kỹ thuật.
Phía Vietjet Air cũng báo cáo Cục về việc nhận B737 Max, nhưng Boeing chưa cung cấp hồ sơ công nhận loại máy bay sang Việt Nam, do đó các bước xem xét, đánh giá cấp chứng chỉ vẫn chưa được tiến hành.
Khi các nhà chức trách hàng không, đặc biệt là Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và nhà chức trách hàng không châu Âu đưa ra đánh giá và có kết luận về tính an toàn của dòng máy bay Boeing 737 Max một cách cụ thể thì Cục mới cấp phép cho nhập loại này về Việt Nam.
 |
| Một chiếc máy bay mới 737 MAX 8 của Boeing. Nguồn: REUTERS/Matt Mills McKnight. |
Ngày 28/2/2019, bên lề hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều, hai hãng hàng không của Việt Nam là Vietjet Air và Bamboo Airways đã ký hợp đồng với Boeing về việc mua tổng cộng 110 máy bay với giá trị hợp đồng lên tới 15,7 tỷ USD.
Trong số này, Vietjet Air đặt mua 100 máy bay Boeing 737 Max với giá trị lên tới 12,7 tỷ USD. Cụ thể, Vietjet đặt hàng 80 chiếc 737 MAX 10, phiên bản lớn nhất của dòng Boeing 737 và 20 tàu bay 737 MAX 8 chuẩn.
Trước đó, tại triển lãm hàng không Farnborough Airshow ở Anh tháng 7/2018, Vietjet và Boeing đã ký biên bản ghi nhớ về việc mua 100 máy bay Boeing 737 Max nói trên.
Hơn nửa năm sau, hai bên chính thức ký hợp đồng xác nhận đặt mua máy bay. 100 chiếc 737 này dự kiến được Boeing giao cho Vietjet trong giai đoạn 2022-2025, theo Reuters.
Với đơn hàng mới này, Vietjet trở thành khách hàng lớn nhất của dòng 737 MAX 10 tại châu Á, khi tổng đặt hàng của hãng hàng không bikini Việt Nam lên tới 200 máy bay, theo xác nhận của Boeing.
Trước đó, vào tháng 5/2016, Vietjet và Boeing đã ký hợp đồng đặt mua 100 máy bay Boeing 737 MAX 200 với trị giá 11,3 tỷ USD. Đây là hợp đồng đặt mua máy bay có giá trị lớn nhất của ngành hàng không Việt Nam lúc đó. Boeing tuyên bố sẽ bàn giao số máy bay này cho Vietjet từ năm 2019 đến 2023.
 |
| Các hãng hàng không sử dụng mẫu máy bay Boeing 737 MAX. Đồ hoạ: CNA |
| Cổ phiếu Boeing tiếp tục lao dốc, khi ngày càng nhiều quốc gia không cho 737 MAX hoạt động sau tai nạn của Ethiopian Airlines. Chốt phiên ngày 12/3, cổ phiếu Boeing giảm 6,15%, về 375,2 USD. Giữa phiên, có thời điểm mã này mất gần 8%. Vốn hóa của hãng hiện cũng chỉ còn 212 tỷ USD, giảm 26,6 tỷ USD so với cuối tuần trước. Đây là phiên giảm mạnh thứ hai liên tiếp của cổ phiếu Boeing, sau khi mất 5% đầu tuần. Tổng cộng, Boeing đã có chuỗi giảm 2 ngày mạnh nhất kể từ tháng 6/2009. |
Mẫu máy bay bán chạy nhất trong lịch sử Boeing
Boeing ra mắt chiếc 737 MAX 8 đầu tiên vào tháng 12/2015 và có chuyến bay thử đầu tiên một tháng sau đó. Phi cơ này có thể bay 6.570 km và chở tới 210 hành khách.
Chuyến bay thương mại đầu tiên của 737 MAX 8 được thực hiện vào tháng 5/2017 bởi hãng hàng không Malindo Air của Malaysia, bay từ thủ đô Kuala Lumpur tới Singapore.
Theo Boeing, series MAX là dòng máy bay thương mại bán chạy nhất trong lịch sử hãng này. Đến nay, hãng đã nhận được số đơn hàng sản xuất hơn 5.000 chiếc 737 MAX và mới bàn giao khoảng 350 chiếc. 737 MAX 8 không phải là ngoại lệ khi có mặt trong đội bay của nhiều hãng hàng không trên thế giới, từ hãng giá rẻ Sunwing Airlines của Canada, Polish Airlines của Ba Lan cho tới Corendon Airlines của Thổ Nhĩ Kỳ.
Máy bay này cũng dự kiến được giao cho các hãng hàng không như Icelandair của Iceland và Virgin Australia - hãng du lịch hàng không lớn thứ 2 tại Australia. Tại Việt Nam, Vietjet Air là một trong các khách hàng lớn với đơn hàng cả trăm chiếc Boeing 737 MAX.
 |
| 737 MAX 8 thuộc thế hệ MAX mới nhất của nhà sản xuất máy bay Mỹ Boeing, được quảng cáo là vượt trội với khả năng chở lượng hành khách lớn và tiết kiệm nhiên liệu. Ảnh: RT. |
Sau tai nạn gần 4 tháng trước, Lion Air tuyên bố có thể xem xét hủy đơn hàng Boeing. Nhiều hãng muốn có chương trình đào tạo thêm cho phi công về dòng máy bay này. Trước đó, năm 2017, Boeing buộc phải tạm dừng bay thử chiếc 737 MAX đầu tiên khi nhà sản xuất động cơ Pháp Safran phát hiện “các vấn đề về chất lượng” trong một vài turbine sử dụng trên máy bay này.
Trước vụ việc ở Indonesia năm ngoái, tai nạn đáng kể duy nhất liên quan tới máy bay 737 MAX 8 xảy ra vào tháng 7/2018 khi một phi cơ thuộc dòng này của hãng hàng không Ấn Độ Jet Airways va phải chim trên hành trình từ Mumbai tới Chennai. Không hành khách nào trên máy bay bị thương và phi cơ này sau đó hạ cánh an toàn. Dù vậy, Jet Airways đã buộc phải thay đổi máy bay trên chuyến bay ngược lại.
Quyền Cục trưởng Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) Dan Elwell ngày 12/3 tuyên bố "kết quả đánh giá cho thấy không có vấn đề về hiệu suất hệ thống và không có căn cứ để ra lệnh cấm" máy bay Boeing 737 MAX. Boeing cũng lên tiếng bảo vệ sản phẩm của mình và cho biết họ hoàn toàn tin tưởng vào độ an toàn của MAX.
Cũng trong ngày 12/3, Cơ quan An toàn Hàng không châu Âu (EASA) thuộc Liên minh châu Âu (EU) đã quyết định đình chỉ toàn bộ hoạt động bay của dòng phi cơ Boeing 737 MAX tại không phận các nước EU sau vụ tai nạn ở Ethiopia hôm 10/3 khiến 157 người thiệt mạng, AFP đưa tin.
Minh Anh