Tôn vinh nghệ thuật mặt nạ châu Á: Việt Nam góp mặt tại triển lãm “Pratirupa” ở Ấn Độ

14:44 | 15/07/2025

Từ ngày 12-23/7, tại thủ đô New Delhi (Ấn Độ) đã diễn ra triển lãm “Pratirupa: Mặt nạ trong sự giao thoa văn hóa châu Á” với gần 100 mặt nạ nghi lễ và trình diễn đến từ nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Đây là hoạt động văn hóa đặc sắc nhằm tôn vinh nghệ thuật mặt nạ - một di sản phi vật thể giàu ý nghĩa trong văn hóa các nước châu Á.
Arrow Electronics ra mắt Trung tâm giải pháp kỹ thuật để hỗ trợ đổi mới công nghệ tại khu vực Ấn Độ và Đông Nam Á
Thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và bang Tây Bengal, Ấn Độ

Triển lãm là sáng kiến chung của Bảo tàng Thủ công Quốc gia, Bảo tàng Nghệ thuật Dân gian và Bộ lạc Purvasha, cùng Trung tâm Nghệ thuật Odi (bang Odisha, miền đông Ấn Độ). Các mặt nạ đến từ Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Sri Lanka, Myanmar… được trưng bày trong không gian nghệ thuật mang đậm tính tâm linh, nghi lễ và sân khấu truyền thống của mỗi nền văn hóa.

Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Junhi Han, Trưởng Ban Văn hóa của UNESCO nhận định, triển lãm là minh chứng rõ nét cho sự gắn kết sâu sắc giữa các nền văn hóa châu Á. Theo bà, những chiếc mặt nạ không chỉ là hiện vật văn hóa, mà còn là biểu tượng của bản sắc, nghi thức và ký ức cộng đồng. Triển lãm Pratirupa mở ra cơ hội để công chúng khám phá các biểu tượng chung, những câu chuyện thiêng liêng và truyền thống trình diễn cổ xưa trong nghệ thuật chế tác mặt nạ, từ đó góp phần làm nổi bật các giá trị tương đồng vượt qua ranh giới quốc gia.

Các mặt nạ truyền thống châu Á được trưng bày tại triển lãm. (Ảnh: TTXVN)
Các mặt nạ truyền thống châu Á được trưng bày tại triển lãm. (Ảnh: TTXVN)

Triển lãm chia các mặt nạ thành nhiều nhóm chủ đề: mặt nạ thiêng được dùng để xoa dịu các vị thần tà ác và được sử dụng trong các nghi lễ; mặt nạ tượng trưng cho tổ tiên, bảo vệ sự an lành cho gia đình; mặt nạ dùng để kể chuyện thông qua các hoạt động nghệ thuật trình diễn… Chất liệu tạo nên các mặt nạ cũng rất phong phú, gồm gỗ, tre, giấy bồi, đất nung, kim loại... phản ánh rõ đặc điểm sinh thái và thẩm mỹ đặc trưng của từng vùng.

Góp mặt tại triển lãm, Việt Nam giới thiệu chiếc mặt nạ gỗ truyền thống mang tên “Lễ hội Thu hoạch”. Mặt nạ mô phỏng gương mặt một cụ già với những nếp nhăn sâu, thường xuất hiện trong các vở kịch dân gian gắn với lễ hội mừng mùa màng bội thu. Không chỉ là đạo cụ biểu diễn, chiếc mặt nạ còn mang ý nghĩa biểu tượng cho trí tuệ, sự viên mãn và niềm vui trong đời sống nông nghiệp truyền thống của người Việt.

Công chúng chụp ảnh tại triển lãm. (Ảnh: TTXVN)
Công chúng tham quan và chụp ảnh tại triển lãm. (Ảnh: TTXVN)

Giáo sư S.K.K. Basa, Chủ tịch Cơ quan Di tích Quốc gia Ấn Độ đánh giá cao vai trò của triển lãm trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân gian, bộ lạc. Ông nhấn mạnh, Pratirupa là một bước đi quan trọng nhằm gìn giữ di sản phi vật thể và tôn vinh các giá trị văn hóa bản địa. Không chỉ mang lại trải nghiệm thẩm mỹ, triển lãm còn giúp công chúng hiểu sâu hơn về mối liên hệ văn hóa giữa các quốc gia châu Á. Trong bối cảnh nghề thủ công truyền thống đang dần mai một dưới áp lực của hiện đại hóa, Pratirupa là lời nhắc nhở đầy ý nghĩa về việc cần thiết phải gìn giữ, trân trọng và tiếp nối những giá trị văn hóa bền vững được cha ông trao truyền qua từng thế hệ.

Hơn 5.000 vận động viên tham gia Giải marathon quốc tế chào mừng thành phố Cần Thơ (mới) Hơn 5.000 vận động viên tham gia Giải marathon quốc tế chào mừng thành phố Cần Thơ (mới)
Tối 5/7, tại phường Vị Tân, thành phố Cần Thơ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ tổ chức khai mạc Giải marathon quốc tế “Vietcombank Mekong Delta Marathon” lần thứ VI - năm 2025.
Thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và bang Tây Bengal, Ấn Độ Thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và bang Tây Bengal, Ấn Độ
Trong khuôn khổ chuyến công tác từ ngày 6-8/7, Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ Nguyễn Thanh Hải mong muốn thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, giữa Việt Nam và bang Tây Bengal của Ấn Độ.

Nguyệt Anh (tổng hợp)

Đường dẫn bài viết: https://thoidai.com.vn/ton-vinh-nghe-thuat-mat-na-chau-a-viet-nam-gop-mat-tai-trien-lam-pratirupa-o-an-do-214858.html

In bài viết