08:58 | 30/05/2025
Ngày 30/5, Reuters (Anh) đưa tin: Ngày 29/5, Tòa phúc thẩm liên bang Mỹ tại Washington đã ra phán quyết tạm dừng hiệu lực bản án của Tòa án Thương mại Quốc tế, qua đó khôi phục tạm thời các mức thuế quan đối ứng do Tổng thống Donald Trump ban hành.
![]() |
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu về thuế quan tại Vườn Hồng ở Nhà Trắng, ngày 2/4/2025. (Ảnh: Reuters) |
Trước đó một ngày, Tòa Thương mại Quốc tế có trụ sở tại Manhattan phán quyết Tổng thống Trump đã vượt thẩm quyền khi áp thuế theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA), vốn được Quốc hội trao quyền trong các tình huống khẩn cấp quốc gia.
Tòa phúc thẩm yêu cầu các bên đệ trình phản hồi trước ngày 5/6 và 9/6 để xem xét kháng cáo. Phán quyết tạm hoãn này giúp thuế quan tiếp tục được duy trì ở mức trung bình khoảng 15%, theo ước tính của Oxford Research, cao hơn nhiều so với mức 2-3% trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025.
Nhiều đối tác thương mại của Mỹ đã đưa ra phản hồi thận trọng. Thủ tướng Canada Mark Carney hoan nghênh phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế, cho rằng thuế quan của chính quyền Trump là bất hợp pháp. Trong khi đó, Anh, Đức và Ủy ban châu Âu từ chối bình luận sâu, viện dẫn đây là vấn đề nội bộ của Mỹ.
Về phía chính quyền Trump, các quan chức cho biết họ không dao động và tin tưởng sẽ thắng kháng cáo, đồng thời tiếp tục đàm phán thương mại với các đối tác.
Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, các đối tác “đang thiện chí hoàn tất thỏa thuận trước khi giai đoạn tạm hoãn 90 ngày kết thúc”.
Theo phân tích của Reuters dựa trên các báo cáo tài chính doanh nghiệp, cuộc chiến thương mại của Tổng thống Donald Trump đã khiến các công ty thiệt hại hơn 34 tỷ USD do doanh thu sụt giảm và chi phí gia tăng. Con số này được dự báo sẽ còn tăng khi tình trạng bất ổn về thuế quan tiếp tục cản trở quá trình ra quyết định tại nhiều tập đoàn lớn trên thế giới.
Theo hãng tin Reuters, ngày 29/5, người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Israel đã ký vào đề xuất ngừng bắn mới nhất tại Gaza do đặc phái viên Trung Đông của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Steve Witkoff, soạn thảo. Đề xuất sau đó đã được chuyển tới Hamas.
"Tôi có thể xác nhận rằng các cuộc thảo luận vẫn đang tiếp diễn và chúng tôi hy vọng lệnh ngừng bắn ở Gaza sẽ sớm được thực thi để đưa tất cả con tin trở về nhà", bà Leavitt nói trong cuộc họp báo tại Washington. Khi được hỏi liệu Hamas đã chấp nhận đề xuất hay chưa, bà trả lời: “Theo tôi biết thì chưa”.
Theo hãng tin AP (Mỹ), các quan chức Hamas đã có phản ứng thận trọng trước đề xuất ngừng bắn, cho biết họ cần thêm thời gian để nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra phản hồi chính thức.
Hãng tin này dẫn lời ông Bassem Naim, một quan chức cấp cao của Hamas, cho rằng phản ứng của phía Israel "về bản chất có nghĩa là duy trì sự chiếm đóng, tiếp tục giết chóc và gây ra nạn đói". Ông nói thêm: "Phản ứng này không đáp ứng bất kỳ yêu cầu cốt lõi nào của người dân chúng tôi, đặc biệt là yêu cầu chấm dứt chiến tranh và chấm dứt nạn đói". Dù vậy, ông Naim khẳng định Hamas sẽ "nghiên cứu đề xuất một cách đầy đủ và có trách nhiệm quốc gia".
Tờ The Times of Israel (Israel) đã tiết lộ chi tiết văn bản đề xuất của đặc phái viên Steve Witkoff. Theo đó, lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày với cam kết Israel sẽ tuân thủ trong toàn bộ thời gian thỏa thuận.
Việc thả con tin thực hiện theo hai giai đoạn: từ danh sách 58 con tin Israel (10 người còn sống, 18 người đã chết), một nửa số con tin (5 còn sống, 9 đã chết) sẽ được trao trả vào ngày thứ nhất của thỏa thuận, số còn lại vào ngày thứ bảy.
Đổi lại, Israel sẽ thả tổng cộng 125 tù nhân bị kết án chung thân và 1.111 người Gaza bị giam giữ sau ngày 7/10/2023 để đổi lấy 10 con tin còn sống và trao trả thi thể của 180 người Palestine để đổi lấy thi thể 18 con tin Israel. Việc trao trả sẽ diễn ra đồng thời, không tổ chức nghi lễ hay diễu hành công khai.
Viện trợ nhân đạo sẽ được triển khai ngay sau khi Hamas đồng ý, thông qua các kênh đã thống nhất như Liên hợp quốc và Trăng lưỡi liềm đỏ. Mọi thỏa thuận về viện trợ dân sự sẽ tiếp tục được tôn trọng trong suốt thời gian thực hiện thỏa thuận.
Mọi hoạt động quân sự tấn công của Israel tại Gaza sẽ chấm dứt khi thỏa thuận có hiệu lực. Trong thời gian ngừng bắn, sẽ có lệnh ngừng hoạt động trên không (bao gồm cả giám sát) trong 10 giờ mỗi ngày, hoặc 12 giờ mỗi ngày trong các ngày trao đổi con tin và tù nhân.
Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ đích thân công bố thỏa thuận ngừng bắn. Nhà Trắng khẳng định Mỹ cam kết tiếp tục hỗ trợ các cuộc đàm phán thiện chí để đạt được một thỏa thuận cuối cùng.
Ngày 30/5, hãng tin Reuters đưa tin: Ngày 29/5, Thẩm phán liên bang Allison Burroughs tại Boston cho biết sẽ gia hạn lệnh cấm tạm thời, ngăn chính quyền Tổng thống Donald Trump thu hồi quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế của Đại học Harvard. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Harvard đang tổ chức lễ tốt nghiệp, với sự tham dự của hàng ngàn sinh viên quốc tế.
![]() |
Logo của Đại học Harvard được gắn trên một tòa nhà tại trường. (Ảnh: AP) |
Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) trước đó tuyên bố lệnh thu hồi có hiệu lực ngay lập tức, nhưng sau đó lại thay đổi lập trường, cho Harvard 30 ngày để phản hồi. Tuy vậy, thẩm phán Burroughs cho rằng lệnh cấm sơ bộ vẫn cần thiết vì chính quyền có thể tiếp tục gây tổn hại trong thời gian chờ giải quyết.
Harvard cáo buộc đây là một phần trong “cuộc tấn công trả đũa chưa từng có” nhằm vào quyền tự do học thuật, bao gồm cả việc cắt giảm gần 3 tỷ USD tài trợ nghiên cứu. Bộ trưởng DHS Kristi Noem cáo buộc Harvard "khuyến khích bạo lực, bài Do Thái và hợp tác với Đảng Cộng sản Trung Quốc", nhưng không đưa ra bằng chứng.
Nếu lệnh của chính quyền Trump được thực thi, Harvard sẽ không được tuyển sinh sinh viên quốc tế mới và sinh viên hiện tại có thể mất tư cách pháp lý nếu không chuyển trường.
Ngày 29/5, hãng thông tấn Nga TASS đưa tin: Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng việc Crimea và Sevastopol sáp nhập vào Liên bang Nga năm 2014 là kết quả từ nguyện vọng của người dân địa phương và Moscow chỉ hiện thực hóa mong muốn đó.
Phát biểu tại một cuộc gặp với các gia đình được vinh danh, ông Putin khẳng định: “Tôi sẽ không bao giờ làm điều đó nếu không cảm nhận được mong muốn thực sự của người dân được trở về với quê hương lịch sử”.
Nhà lãnh đạo Nga cho rằng chính người dân Crimea và Sevastopol đã thúc đẩy tiến trình này, còn Nga “là những người hiện thực hóa nguyện vọng trở về Liên bang Nga của người dân". Ông cũng nhấn mạnh người dân Crimea và Sevastopol có tinh thần kiên cường, với tính cách được hun đúc qua nhiều thế kỷ và thập kỷ. Ông cho biết vùng đất này từng trải qua nhiều giai đoạn khó khăn và đầy tổn thất, đặc biệt là trong các cuộc xung đột đẫm máu vào thế kỷ 19 và 20. Tuy nhiên, truyền thống và bản sắc văn hóa của Crimea vẫn được gìn giữ và truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Phan Anh