"Việt Nam luôn sát cánh cùng bạn bè châu Phi"

Đó là phát biểu của Đại sứ Nguyễn Phương Nga - Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO) - tại Hội thảo quốc tế được tổ chức nhân dịp Ngày châu Phi với chủ đề “An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người” diễn ra ngày 25/5, tại Hà Nội.

Hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam khai thác thị trường châu Phi

Việt Nam xếp thứ 59 trong bảng xếp hạng các quốc gia tốt nhất về giáo dục

Theo đó, Đại sứ Nguyễn Phương Nga cho biết: “Thế kỷ XXI là thế kỷ của châu Phi - khi dân số châu lục này dự báo đến năm 2050 đạt 2,5 tỷ người, chiếm 1/4 dân số toàn cầu. Các nước châu Phi đang nỗ lực chuyển đổi phát triển kinh tế, xã hội một cách ấn tượng và kêu gọi cộng tác, hỗ trợ từ các đối tác quốc tế ủng hộ các sáng kiến, Chương trình Nghị sự 2063 của Liên minh châu Phi”.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga khẳng định, Việt Nam là một đối tác tin cậy luôn sát cánh cùng bạn bè châu Phi. Mối quan hệ đó được hun đúc từ quan hệ truyền thống hữu nghị, ủng hộ lẫn nhau trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cho đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước ngày nay.

Việt Nam luôn ghi nhận những lá phiếu ủng hộ tích cực của bạn bè châu Phi trên các diễn đàn quốc tế, điều đó góp phần giúp Việt Nam trúng cử Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỷ 2020-2021. Ngược lại, Việt Nam đã cử nhiều chuyên gia nông nghiệp, y tế... sang giảng dạy và đào tạo tại một số nước châu Phi như: Algeria, Angela, Mozambique, Bờ Biển Ngà...

Một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam như Viettel đã triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh tại Tanzania, Mozambique. Cameroon... và gặt hái được một số kết quả nhất định.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch VUFO phát biểu khai mạc.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga nhấn mạnh: “Việt Nam sẽ tích cực đồng hành với OIF và các đối tác quốc tế khác hỗ trợ các nước châu Phi phát triển trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp như: chuyển giao kỹ thuật, đào tạo trồng lúa, ngô, bông, cà phê, nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi gia súc... trên nguyên tắc “đôi bên cùng có lợi" nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả người dân châu Phi, vì một châu Phi tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững và vì một thế giới thịnh vượng và hòa bình”.

Tại Hội thảo, các chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông (IAMES) trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS), Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam-châu Phi (VAECA) và Tổ chức Pháp ngữ (OIF) tại châu Á-Thái Bình Dương cũng đã chia sẻ ý kiến, kinh nghiệm và biện pháp phát triển nông nghiệp nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm những người dễ bị tổn thương trên nguyên tắc các bên cùng có lợi ích.

Đồng thời, hội thảo cũng tạo cơ hội để kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B), doanh nghiệp với khách hàng (B2C) và doanh nghiệp với chính phủ (B2G) của Việt Nam, các nước châu Phi, các nước nói tiếng Pháp và cộng đồng quốc tế nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư trong nhiều lĩnh vực.

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Lê Phước Minh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông (IAMES), Chủ tịch Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi (VEACA) – cho hay: "Trong 20 năm qua, Việt Nam đã cử hơn 2.000 chuyên gia nông nghiệp sang giúp các nước châu Phi trồng lúa, ngô và nuôi cá dưới hình thức hợp tác ba bên như: FAO - châu Phi - Việt Nam, IFAD -châu Phi -Việt Nam hoặc JICA - châu Phi - Việt Nam… Theo đó, các chương trình hợp tác đã gặt hái được một số thành công nhất định, giúp năng suất trồng lúa và nuôi cá của một số nước châu Phi tăng lên đáng kể. Với những kinh nghiệm xóa đói, phát triển nông nghiệp, Việt Nam luôn sẵn sàng sát cánh cùng các bạn châu Phi trong công cuộc xóa đói, tự lực tự cường về lương thực, phát triển bao trùm và bền vững.

PGS.TS Lê Phước Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông (IAMES), Chủ tịch Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi (VEACA) phát biểu tại Hội thảo.

Cũng tại hội thảo, ông Kaloyan Kolev, đại diện OIF tại châu Á-Thái Bình Dương nhấn mạnh, vì sự thịnh vượng của người dân, nhiều nước châu Phi đang tham gia tích cực vào OIF. Châu Phi hiện đang trên đà phát triển, số lượng tầng lớp trung lưu tăng nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề an ninh lương thực và tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng còn cao.

Ông Kaloyan Kolev, đại diện OIF tại châu Á-Thái Bình Dương phát biểu trực tuyến tại Hội thảo. (Ảnh chụp màn hình)

Đại diện OIF châu Á-Thái Bình Dương khẳng định, công tác xóa đói giảm nghèo, phát triển nông nghiệp của Việt Nam là hình mẫu để châu Phi học hỏi kinh nghiệm phát triển kinh tế-xã hội.

Ông Kolev cho rằng, tiềm năng hợp tác Nam-Nam hay hợp tác 3 bên giữa Việt Nam, châu Phi và OIF là rất lớn và cần được khai thác tốt hơn, hiệu quả hơn. OIF cũng đã, đang, sẽ dành sự quan tâm và nguồn lực lớn cho hợp tác Nam-Nam và hợp tác 3 bên.

Theo ông Kolev, mục tiêu của IOF là tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với các thành viên, chuyển giao công nghệ, chia sẻ kiến thức, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp như trồng lúa gạo, tiêu, điều... thúc đẩy ký kết các thỏa thuận thương mại tự do… Và đó sẽ là những công cụ để tăng cường hợp tác Việt Nam-châu Phi.

Dự báo đến năm 2030, dân số châu Phi sẽ tăng 1,7 tỷ người, trong đó tầng lớn trung lưu và giới trẻ sẽ tăng nhanh hơn, chiếm khoảng 40% tổng lực lượng lao động thế giới đến cuối thế kỷ 21. Tuy nhiên, cứ 5 người Châu Phi thì có 1 người bị đói, tương đương với 282 triệu người bị đói, hơn 1/3 dân số châu lục bị thiếu dinh dưỡng trong năm 2020, hệ lụy từ các cuộc xung đột, hạn hán, biến đổi khí hậu và suy thoái kinh tế do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Cùng với đó, cuộc khủng hoảng gần đây giữa Nga và Ukraine cũng khiến số lượng người bị đói ở châu Phi gia tăng bởi vì phần lớn các nước châu Phi phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu lúa mì từ cả Nga và Ukraine. Điều này đe dọa đến lộ trình thực hiện Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của châu Phi đến năm 2030 và Chương trình nghị sự đến năm 2063 của Liên minh châu Phi. Theo một nghiên cứu, ước tính các nước châu Phi mất khoảng từ 1,9% đến 16,5% GDP do trẻ em bị thiếu dinh dưỡng. Được biết, châu Phi mỗi năm nhập khẩu khoảng 12-13 triệu tấn gạo. Trong năm 2019, Việt Nam xuất khẩu gạo cho 35 nước châu Phi với tổng trị giá đạt gần 630 triệu USD bao gồm các thị trường chính như: Bờ Biển Ngà, Ghana, Senegal, Mozambique, Cameroon, Gabon, Tanzania và Ai Cập… Đặc biệt, dù dịch bệnh COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp song kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và châu Phi năm 2021 đạt hơn 7 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2020 và có xu hướng tăng cao hơn trong năm 2022. Tuy nhiên, tiềm năng và dư địa hợp tác giữa Việt Nam và các nước châu Phi còn rất lớn.

Doanh nghiệp Việt có nhiều cơ hội xuất khẩu hàng thời trang sang Châu Phi Với quy mô dân số lớn, nhu cầu tiêu dùng cao trong khi sản xuất nội khối chưa phát triển, Châu Phi được nhận định là thị trường xuất khẩu tiềm năng cho hàng hóa của Việt Nam, trong đó có hàng dệt may, da giày, phụ kiện thời trang các loại...

Doanh nghiệp Việt có nhiều thuận lợi khi xuất khẩu sang châu Phi Châu Phi là thị trường có nhu cầu lớn với nhiều mặt hàng thế mạnh của Việt Nam; nguồn lao động và tài nguyên dồi dào nên thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp hợp tác trong lĩnh vực thương mại.