Kì II: Quan điểm của Đảng về quyền con người trong thời kỳ đổi mới
00:00 | 20/11/2020
 Kí kết hợp tác giữa Văn phòng Thường trực về Nhân quyền với Viện Quyền con người Chiều ngày 5/11, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ kí kết Chương trình hợp tác giữa Văn phòng Thường trực về Nhân quyền và ... |
 Bảo vệ quyền con người trong xét xử vụ án hành chính Tòa án thực hiện hoạt động bảo vệ quyền con người, quyền công dân trong giai đoạn xét xử vụ án hành chính thông qua ... |
 Giáo dục nâng cao nhận thức nền tảng bảo đảm quyền con người Giáo dục quyền con người là một trụ cột quan trọng khuôn khổ các hoạt động thúc đẩy và bảo vệ quyền con người của ... |
Đại hội VI của Đảng (năm 1986) khẳng định quan điểm xuyên suốt là: “Cùng với việc chăm lo đời sống nhân dân, các cơ quan nhà nước phải tôn trọng và bảo đảm những quyền công dân mà Hiến pháp đã quy định”; và “… bảo đảm quyền dân chủ thật sự của nhân dân lao động, đồng thời kiên quyết trừng trị những kẻ vi phạm quyền làm chủ của nhân dân”.
Đại hội XII của Đảng (năm 2016) cùng với việc đưa nội dung QCN vào tất cả các văn kiện Đại hội, đã nhấn mạnh nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục “thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, theo tinh thần của Hiến pháp năm 2013… hoàn thiện hệ thống pháp luật, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ của công dân”; đồng thời, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế trong lĩnh vực QCN. Việt Nam là thành viên tích cực của Ủy ban QCN nhiệm kỳ 2001 – 2003 và Hội đồng nhân quyền nhiệm kỳ 2014 – 2016; là thành viên của 7/9 công ước cơ bản về QCN và ký kết nhiều công ước về an sinh xã hội cùng nhiều tuyên bố về QCN.
 |
| Đại hội VI của Đảng (năm 1986) khẳng định "kiên quyết trừng trị những kẻ vi phạm quyền làm chủ của nhân dân”. |
Trên cơ sở thực tiễn đổi mới, phù hợp với các Hiến pháp năm 1992 và 2013, các văn kiện của Đảng, Nhà nước, như: Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH năm 1991, (bổ sung, phát triển năm 2011) và trực tiếp là các chỉ thị: Chỉ thị số 12-CT/TW ngày12/7/1992 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa VII, Chỉ thị số 41/2004/CT-TTg ngày 02/12/2004 của Thủ tướng Chính phủ; đặc biệt là Chỉ thị số 44-CT/TW ngày 20/7/2010 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa X về công tác nhân quyền trong tình hình mới đã đúc kết những quan điểm cơ bản sau về QCN:
(1) QCN là giá trị chung của nhân loại; (2) QCN, về bản chất không có tính giai cấp, nhưng trong xã hội có phân chia giai cấp đối kháng, khái niệm về QCN mang tính giai cấp; (3) QCN gắn với quyền dân tộc cơ bản và thuộc phạm vi chủ quyền quốc gia; (4) QCN là mục tiêu, bản chất, động lực của chế độ XHCN; (5) Quyền dân chủ, tự do của mỗi cá nhân kết hợp hài hòa với quyền tập thể và không tách rời nghĩa vụ, trách nhiệm công dân; (6) QCN, quyền công dân được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm bằng Hiến pháp, pháp luật; trách nhiệm của Nhà nước, của tất cả các ngành, các địa phương, cơ sở là phải tích cực, chủ động thực hiện nhằm ngày càng hoàn thiện và nâng cao các QCN; (7) Chủ động, tích cực hợp tác, đồng thời sẵn sàng đối thoại và kiên quyết đấu tranh trong quan hệ quốc tế vì QCN.
Về bảo đảm quyền học tập, từ năm 2011, đã phổ cập giáo dục tiểu học và tất cả các tỉnh, thành phố đã đạt chuẩn giáo dục trung học cơ sở. Quyền sinh kế của người dân được bảo đảm bằng việc tích cực giải quyết việc làm; thực hiện chiến lược dạy nghề gắn với tạo việc làm. Trong năm 2018, tỷ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi là 2%, trong đó khu vực thành thị là 2,95%, khu vực nông thôn là 1,55%8.
Hơn 30 năm đổi mới, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt trên 6%. Riêng năm 2018: tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 7,08%; quy mô nền kinh tế đạt trên 240 tỷ USD; GDP bình quân đầu người đạt 2.587 USD. Bất bình đẳng theo thước đo hệ số GINI (hệ số bất bình đẳng thu nhập) về tiêu dùng tăng, nhưng ở mức tương đối thấp trong khu vực ASEAN. Thực tế Việt Nam đã duy trì được mức tăng trưởng khá cao trong thời gian dài; tăng trưởng đi đôi với thành tích ấn tượng về xóa đói, giảm nghèo để nâng cao mức sống.
Việt Nam được đánh giá là nước hoàn thành nhiều nhóm Mục tiêu Thiên niên kỷ (6/8) của LHQ (giai đoạn 2001 – 2015). Chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam năm 2017 tăng 20 bậc, lên mức 68/157 quốc gia, vùng lãnh thổ. Số người tham gia bảo hiểm xã hội đạt 13,5 triệu, bảo hiểm thất nghiệp đạt 11,4 triệu; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 83%9.
Trong năm 2018, an sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm còn khoảng còn 6,8%10. Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam tăng liên tục trong 27 năm qua. Trong năm 2017, chỉ số HDI của nước ta đạt 0,694 (tương tự với thứ bậc của năm 2016); và đang đứng thứ 116/189 quốc gia; tức là thuộc nhóm nước trung bình cao 11.
Trên cơ sở đó, mới đây, Thông báo Kết luận của Ban Bí thư khóa XII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 44-CT/TW ngày 20/7/2010 của Ban Bí thư khóa X về công tác nhân quyền trong tình hình mới đã nêu rõ: “Việc thể chế hóa đường lối của Ðảng, hệ thống pháp luật từng bước được hoàn thiện, đặc biệt là Quốc hội đã thông qua Hiến pháp năm 2013, đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc bảo vệ, thực thi QCN và ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm phạm QCN”, đồng thời tăng cường tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về QCN.
Các thành tựu phát triển đất nước đã tạo các điều kiện vật chất và nguồn lực để tôn trọng, bảo đảm, thúc đẩy tốt hơn các quyền và tự do cơ bản của nhân dân. Ðời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt và ngày càng được nâng cao. Cùng với việc thúc đẩy bình đẳng xã hội, việc thụ hưởng các QCN của nhân dân trên tất cả các lĩnh vực được nâng lên đáng kể.
 SNV: Hành trình 25 năm xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam |
 Hành trình bảo đảm và thúc đẩy ngày càng tốt hơn các quyền cơ bản của các tầng lớp nhân dân |
Thái Thịnh